गुजरातमध्ये पर्यटनाची अनेक केंद्रे असली तरी, भारताचे पहिले उपपंतप्रधान आणि पहिले गृहमंत्री सरदार वल्लभभाई पटेल यांना समर्पित स्टॅच्यू ऑफ युनिटी हे सर्वात लोकप्रिय पर्यटन स्थळांपैकी एक बनले आहे. केवडिया परिसरात हा पुतळा आहे. या मूर्तीच्या प्रतिष्ठापनेने संपूर्ण केवडीया परिसरात आनंद मानला जात आहे. कारण एवढ्या मोठ्या संख्येने देशी-विदेशी पर्यटक येथे येत असल्याने आजूबाजूच्या लोकांना त्यांच्या उदरनिर्वाहासाठी मोठा आधार मिळाला आहे.
सरदार सरोवर धरणापासून साडेतीन किलोमीटर अंतरावर साधू बेट नावाच्या ठिकाणी सरदार पटेलांचे हे स्मारक आहे, हे विशेष. हा जगातील सर्वात उंच पुतळा आहे ज्याची उंची 182 मीटर आहे. यानंतर, जगातील दुसरी सर्वात उंच मूर्ती चीनमधील स्प्रिंग टेंपल बुद्ध आहे, ज्याची पायासह एकूण उंची 153 मीटर आहे. गुजरातचे मुख्यमंत्री म्हणून नरेंद्र मोदी यांनी या स्मारकाची कल्पना केली होती आणि 31 ऑक्टोबर 2013 रोजी सरदार पटेल यांच्या वाढदिवसानिमित्त या विशाल पुतळ्याच्या बांधकामाची पायाभरणी केली होती. त्यानंतर 31 ऑक्टोबर 2018 रोजी पंतप्रधान म्हणून नरेंद्र मोदी यांनी त्याचे उद्घाटन केले.
ही मूर्ती बनवण्यासाठी भारतभरातील खेड्यापाड्यात राहणाऱ्या शेतकऱ्यांकडून शेतीसाठी वापरण्यात येणारी जुनी आणि अप्रचलित अवजारे गोळा करून लोखंड गोळा करण्यात आले. या मोहिमेला ‘स्टॅच्यू ऑफ युनिटी कॅम्पेन’ असे नाव देण्यात आले. 3 महिने चाललेल्या या मोहिमेत सुमारे 6 लाख ग्रामस्थांनी मूर्ती स्थापनेसाठी लोखंड दान केल्याचे सांगण्यात येते. या काळात सुमारे पाच हजार मेट्रिक टन लोखंड जमा झाले.
स्टॅच्यू ऑफ युनिटी हा स्टील मोल्ड, प्रबलित काँक्रीट आणि कांस्य कोटिंगचा बनलेला आहे. या स्मारकाच्या वैशिष्ट्यांबद्दल सांगायचे तर, स्मारकापर्यंत जाण्यासाठी लिफ्ट आहे. याशिवाय, छतावर एक स्मारक उद्यान, एक विशाल संग्रहालय आणि प्रदर्शन हॉल आहे ज्यात सरदार पटेल यांचे जीवन आणि योगदान दर्शवले आहे. यासोबतच नदीपासून 500 फूट उंचीचा ऑब्झर्व्हर डेकही बांधण्यात आला असून त्यामध्ये एकाच वेळी दोनशे लोक मूर्तीचे निरीक्षण करू शकतात. येथे एक आधुनिक सार्वजनिक प्लाझा देखील बांधण्यात आला आहे, ज्यातून नर्मदा नदी आणि मूर्ती पाहता येते. यामध्ये फूड स्टॉल्स, गिफ्ट शॉप्स, रिटेल आणि इतर सुविधांचा समावेश आहे. स्टॅच्यू ऑफ युनिटी स्मारक दर सोमवारी देखभालीसाठी बंद ठेवले जाते.
