कोणत्याही क्षेत्रात आपल्याला चांगले करिअर करायचे असेल तर त्यासाठी चांगली नोकरी मिळवणे आवश्यक आहे.परंतु, चांगली नोकरी मिळविणे एवढे सोपे नाही.
मनुष्यबळ विकास विभागात मोबदला, कामाचे स्वरूप, मनुष्यबळ विकास नितीमूल्ये, कर्मचारी कल्याण, करिअर प्रोग्रेस इत्यादी बाबी हाताळाव्या लागतात. या विभागावर अनेक प्रकारच्या जबाबदार्‍या असतात.
एचआर करिअर संधी कोणत्याही संस्थेकडे (कंपनीकडे) मनुष्यबळ असल्यास ती संस्था प्रतिभावंताची खाण असते. त्या कंपनीसाठी मनुष्यबळ विकास विभाग एका तिजोरीप्रमाणे असते. कर्मचार्‍यांचा विकास, त्यांचे प्रशिक्षण आणि कौशल्य जाणून घ्यायचे काम या विभागाकडे असते. कर्मचार्‍यांच्या विकासाद्वारे कंपनीच्या संघटनात्मक विकासाचे लक्ष्य पूर्ण करण्याची जबाबदारी मनुष्यबळ विकास विभागावर असते.
मनुष्यबळ विभागाचे मुख्य कार्ये म्हणजे, नोकर भरती, त्यांना योग्य प्रशिक्षण, व्यवस्थापन, बदल, पर्क्स, पदोन्नती इत्यादी अनेक प्रकारची कामे करावी लागतात.
मनुष्यबळ विकास विभागाची मदत नियोजन, मसुदा तयार करणे आणि कंपनीच्या नीतीमूल्यांची जोपासना, नोकर भरती, पदोन्नती, नियम व प्रक्रियांचे पालन करण्यात होते. प्रेरणादायी कार्यक्रम आयोजित करणे, रिफ्रेशर किंवा प्रशिक्षण कार्यक्रम, विकास व सेमिनार आयोजनाच्या योजना तयार करणे.
कर्मचार्‍यांचा शोध आणि त्यांचे समाधान, चांगल्या कर्मचार्‍यांचा करार, त्यांचे प्रशिक्षण आणि इतर कार्यक्रमांची आखणी करण्याचे काम मनुष्यबळ विकास विभागाचे असते. आपला कर्मचारी चांगल्या प्रकारे प्रशिक्षित करून कंपनीच्या उत्पदनात वाढ करण्याचा प्रयत्न केला जातो. व्यवस्थापकीय कामे देखील या विभागामार्फत केले जातात.
थोडक्यात, मनुष्यबळ विकास विभाग कोणत्याही संस्थेसाठी महत्त्वाचा आहे. या विभागाची महत्त्वाची जबाबदारी म्हणजे कर्मचार्‍यांना खुश ठेवणे, कंपनीची उत्पादकता वाढविणे. उदाहरणार्थ. लवचिकता, ईएसपीओ, पक्र्स, कार्यक्षमतेनुसार पगार, कर्मचार्‍यांसाठी व्यक्तीगत प्रशिक्षण, 360 अंशाच्या कोनात मंजूरी आणि उत्पादकता वाढविण्याचा प्रयत्न मनुष्यबळ विकास विभागामार्फत केला जातो.
