आजकाल अनेक विद्यार्थ्यांचे स्वप्न रेडिओ जॉकी बनण्याचे असते. पण प्रत्येकजण या क्षेत्रात यशस्वी होतोच असे नाही. रेडिओ जॉकीच्या क्षेत्रात येण्यापूर्वी तुमच्या क्षमतांचेही आकलन करा, रेडिओ जॉकीमध्ये करिअर करण्यासाठी आवश्यक असलेली सर्व कौशल्ये तुमच्याकडे आहेत का हे ओळखून नंतर या क्षेत्रात करिअर करा.सध्या, आजच्या काळात, अनेक महाविद्यालये आणि संस्थांमध्ये रेडिओ जॉकी अभ्यासक्रम आहेत. या अभ्यासक्रमांमध्ये सहभागी होऊन तुम्ही तुमची कौशल्ये विकसित करू शकता आणि वाढवू शकता.
रेडिओ जॉकीमध्ये प्रवेश घेण्यासाठी तुम्ही रेडिओ जॉकीमध्ये डिप्लोमा केल्यानंतर किंवा रेडिओ प्रॉडक्शन आणि मॅनेजमेंटमध्ये डिप्लोमा किंवा पत्रकारिता आणि जनसंवाद अभ्यासक्रम केल्यानंतर रेडिओ जॉकी करिअर सुरू करू शकता. कोर्स केल्यानंतर रेडिओ जॉकीमध्ये इंटर्नशिप करणे खूप महत्त्वाचे आहे.
अभ्यासक्रमादरम्यान आम्हाला रेडिओ जॉकींचे प्रात्यक्षिक प्रशिक्षण दिले जाते, परंतु ते मर्यादित ज्ञान देतात
पात्रता-
रेडिओ जॉकी किंवा मास कम्युनिकेशन कोर्समध्ये प्रवेश घेण्यासाठी तुम्ही कोणत्याही प्रवाहातून बारावी उत्तीर्ण असणे आवश्यक आहे. रेडिओ जॉकी प्रमाणपत्र अभ्यासक्रमाचा कालावधी3ते 6 महिने असतो. त्याची फी सुमारे 30 ते 40 हजार आहे. डिप्लोमा कोर्सचा कालावधी 1 वर्ष आहे. त्याची फी 40 ते 60 हजारांपर्यंत आहे. मास कम्युनिकेशन कोर्सची फी प्रतिवर्षी 50 ते 80 हजारांपर्यंत असते. शासकीय महाविद्यालयात जनसंवाद अभ्यासक्रमाची फी फक्त 5 ते 10 हजार प्रतिवर्ष आहे.
करिअरची व्याप्ती-
आजच्या काळात रेडिओ जॉकीमध्ये करिअरच्या अनेक संधी आहेत. पूर्वी दूरदर्शन हे रेडिओचे माध्यम असायचे, पण आजच्या काळात अनेक एफएम वाहिन्या आल्या आहेत. महानगरांमध्ये एफएम चॅनेल खूप लोकप्रिय आहेत. या एफएम चॅनेल्समध्ये तुम्ही रेडिओ जॉकी म्हणून काम करू शकता. दुसरे म्हणजे, ग्रामीण भागात एफएम चॅनेल्सशिवाय कम्युनिटी रेडिओचा वापरही खूप आहे, रोजगाराच्या संधीही येथे उपलब्ध आहेत.रेडिओ जॉकी कोर्सनंतर तुम्ही टीव्ही अँकरिंगमध्येही जाऊ शकता. या साठी आवाजासह आकर्षक व्यक्तिमत्त्व असणे आवश्यक आहे.
कौशल्ये-
आवाज हे रेडिओमधील संवादाचे माध्यम आहे. त्यामुळे रेडिओ जॉकी बनण्यासाठी तुमचा आवाज आकर्षक असला पाहिजे. आवाज आणि बोलण्याची शैली मनमोहक असावी. जेणेकरून प्रेक्षक तुमच्या आवाजाकडे आकर्षित होतील. बोलण्याची मजेदार शैली, पटकथा लेखन, उत्तम संवाद कौशल्य, रेडिओ कार्यक्रम आकर्षकपणे सादर करण्याची क्षमता, विनोदबुद्धी, सर्जनशीलता, ही सर्व कौशल्ये आवश्यक आहेत.
काम-
रेडिओ जॉकीचे काम म्हणजे रेडिओ शो होस्ट करणे, संगीत कार्यक्रम सादर करणे, रेडिओ मासिके आणि माहितीपट, रेडिओ कार्यक्रमांसाठी कथा लिहिणे, जाहिराती करणे इत्यादी, रेडिओ निर्मिती आणि प्रसारणामध्ये. येथे कामाचे कोणतेही निश्चित वेळापत्रक वेगळे असतात.
अभ्यासक्रम -
रेडिओ जॉकी
डिप्लोमा इन रेडिओ प्रोग्रामिंग आणि ब्रॉडकास्ट मॅनेजमेंट
डिप्लोमा इन रेडिओ प्रोडक्शन आणि रेडिओ जॉकी
डिप्लोमा इन रेडिओ जॉकी आणि अँकरिंग
डिप्लोमा इन मास कम्युनिकेशन
पीजी डिप्लोमा इन मास कम्युनिकेशन.
बॅचलर इन मास कम्युनिकेशन आणि जर्नालिझम मास कम्युनिकेशन आणि जर्नालिझममध्ये मास्टर
बेस्ट कॉलेज
इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ मास कम्युनिकेशन, दिल्ली
मुद्रा इन्स्टिट्यूट ऑफ मास कम्युनिकेशन, अहमदाबाद
करिअर फेम, कोलकाता
मीडिया आणि फेम फिल्म इन्स्टिट्यूट ऑफ इंडिया मुंबई
एशियन अ‍ॅकॅडमी ऑफ फिल्म अँड टेलिव्हिजन, नोएडा
क्राफ्ट फिल्म स्कूल, दिल्ली
जामिया मिलिया इस्लामिया, नवी दिल्ली
सिम्बोसिस इन्स्टिट्यूट ऑफ कम्युनिकेशन, पुणे
व्हिसलिंग वुड्स इंटरनॅशनल, मुंबई
इसोमास इन्स्टिट्यूट ऑफ मास कम्युनिकेशन, दिल्ली
