गणेशोत्सवादरम्यान भगवान गणेश आपल्या भक्तांच्या घरी पाहुणे म्हणून येतात आणि भक्त त्यांच्या क्षमतेनुसार त्यांचे स्वागत करतात. काही भक्त दीड दिवस गणपती बाप्पाची सेवा करतात, तर काही तीन, पाच किंवा सात तर काही संपूर्ण १० दिवस त्यांची सेवा करतात. पण जेव्हा जाण्याची वेळ येते तेव्हा भावनिक भावनेने त्यांना निरोप देतात आणि आशा करतात की बाप्पा पुढच्या वर्षी पुन्हा येतील. पण श्री गणेशाच्या निरोपाचा काळ देखील खूप खास असतो. ज्याप्रमाणे आपण आपल्या पाहुण्यांना जाण्यापूर्वी काहीतरी देतो, त्याचप्रमाणे श्री गणेशालाही कधीही रिकाम्या हाताने निरोप दिला जात नाही. गणेश विसर्जनाच्या वेळी गणपतीसोबत बांधलेल्या पोटलीत कोणत्या वस्तू बांधल्या जातात हे जाणून घेतले पाहिजे. घरातून श्री गणेशाला निरोप देण्यापूर्वी, केवळ त्यांची पूजाच केली जात नाही तर त्यांच्या आवडीच्या सर्व वस्तूही त्यांच्यासाठी बांधून दिल्या जातात. श्री गणेशाच्या निरोपासाठी एक पिशवी तयार केली जाते आणि त्यात काय साहित्य ठेवले जाते ते जाणून घ्या-
श्री गणेशाला कधी निरोप द्यायचा?
जर श्री गणेशाचे विसर्जन करण्याचा संकल्प करून घरात त्याची स्थापना केली असेल, तर तुम्ही एक विशिष्ट दिवस निवडला असेल, त्याच दिवशी शुभ मुहूर्तावर, तुम्ही प्रथम श्री गणेशाला निरोप द्यावा. ही निरोप खूप खास आहे. यामध्ये श्री गणेशाचे पूर्ण आतिथ्य करण्यासोबतच, त्यांना भेटवस्तू दिल्या जातात आणि त्यांच्या आवडीचे जेवण तयार केले जाते. पूजेनंतर निरोपाची पाळी येते, जी खूप भावनिक असते.
श्री गणेशजींना निरोप देण्याच्या पोटलीत या वस्तू ठेवा
विडा- श्री गणेशाला विडा खूप आवडतो. गणेश विसर्जनासाठी तुम्ही करत असलेल्या पूजेत, तुम्ही विडा देखील अर्पण करावे. त्या चुना आणि काटेचू सोबत गोड सुपारी, गुलकंद, बडीशेप, वेलची आणि लवंग घाला. हा विडा गणेशजींच्या पिशवीत ठेवा. श्री गणेशजींना गोड विडा दिल्याने कुटुंबात नेहमीच प्रेम राहते आणि तुमचे बोलणेही गोड होते.
मोदक- श्री गणेशजींना मोदक खूप आवडतात. म्हणून जेव्हा जेव्हा तुम्ही घरून श्री गणेशजींना निरोप देता तेव्हा त्यांच्या पिशवीत मोदक ठेवा. यामुळे तुम्हाला ज्ञान, बुद्धी आणि संपत्ती-समृद्धी मिळते.
आसन- गणेशजींना त्यांच्या मूर्तीच्या आकारानुसार आसन द्या. तुम्ही तुमच्या घरात गणेशजींची स्थापना कितीही दिवस केली तरी ते आसनीवर बसलेले असले पाहिजेत. तुम्ही त्यांच्या पोटलीत तीच आसन बांधू शकता. श्री गणेशजींना आसन पाठवल्याने तुमच्या आयुष्यात समृद्धी येते.
कपडे आणि जानवे- तुम्ही श्री गणेशजींना नवीन कपडे आणि जानवे देखील ठेवून देऊ शकता. जर तुम्ही श्री गणेशजींना सुंदर कपडे पाठवले तर तुमचे सौंदर्य वाढते. तसेच जानवे दिल्याने तुमचे कौटुंबिक जीवन चांगले राहते.
पंचमेवा- श्री गणेशाला सुकामेवा खूप आवडतात. फक्त लक्षात ठेवा की तुम्ही श्री गणेशाला फक्त ५ प्रकारचे सुकामेवे अर्पण करावेत. असे केल्याने तुमच्या घरात आयुष्यभर अन्नाची कमतरता भासणार नाही.
दुर्वा गवत- गणेशजी घरातून निघताना, तुम्ही त्यांच्या गठ्ठ्यात दुर्वा गवत ठेवावे. यामुळे श्री गणेश खूप प्रसन्न होतात. तसेच, गणेशजी तुमची सर्व कामे पूर्ण करतात.
गणेश विसर्जन हा केवळ एक धार्मिक विधी नाही तर भावनिक निरोप आहे. 'निरोपाची शिदोरी' हे श्री गणेशाबद्दलच्या आपल्या आदराचे, प्रेमाचे आणि भावनांचे प्रतीक आहे. यावेळी जेव्हा तुम्हीही श्री गणेशाला निरोप देता तेव्हा त्यांच्यासाठी लाल कापडाने पोटली तयार करा आणि त्यांच्या आवडत्या गोष्टी या पोटलीत ठेवा आणि त्यांना आदराने निरोप द्या.
