देशभरात बसंत पंचमीचा सण मोठ्या भक्तिभावाने साजरा केला जातो. या उत्सवाला सरस्वती पूजा असेही म्हणतात. या दिवसापासून वसंत ऋतूचे आगमन होते असे मानले जाते. हा हिंदू सण आहे जो जीवनातील समृद्धीचे प्रतीक मानला जातो.
Basant Panchami 2023 Date and Time: हिंदू दिनदर्शिकेनुसार वसंत पंचमी हा सण माघ शुक्ल पक्षाच्या पाचव्या दिवशी साजरा केला जातो. हा सण प्रामुख्याने ज्ञान, विद्या, संगीत आणि कलेची देवी माता सरस्वतीला समर्पित आहे.
शास्त्रानुसार या दिवशी माता सरस्वतीचा जन्म झाला होता. वसंत पंचमीच्या दिवशी माँ सरस्वती पांढऱ्या कमळावर ग्रंथ, वीणा आणि हार घेऊन बसलेली प्रकट झाली. म्हणूनच या दिवशी माता सरस्वतीची पूजा केली जाते. वसंत ऋतूची सुरुवात वसंत पंचमीपासून होते. माता सरस्वतीच्या पूजेला सनातन धर्मात विशेष महत्त्व आहे, कारण ती विद्येची देवी आहे. असे मानले जाते की वसंत पंचमीच्या दिवशी देवी सरस्वतीची पूजा केल्याने देवी लक्ष्मी आणि देवी काली यांचाही आशीर्वाद प्राप्त होतो. जाणून घेऊया नवीन वर्षातील वसंत पंचमीची शुभ मुहूर्त आणि पूजेची पद्धत...
वसंत पंचमी तिथी
पंचांगानुसार, माघ शुक्ल पंचमी 25 जानेवारी 2023 रोजी दुपारी 12:34 वाजता सुरू होईल आणि 26 जानेवारी 2023 रोजी सकाळी 10:28 वाजता समाप्त होईल. अशा परिस्थितीत या वर्षी उदया तिथीनुसार 26 जानेवारी 2023 रोजी वसंत पंचमी साजरी होणार आहे.
वसंत पंचमी पूजा
वसंत पंचमीच्या दिवशी सकाळी स्नान वगैरे करून स्वच्छ पिवळे किंवा पांढरे रंगाचे कपडे घालावेत. त्यानंतर सरस्वती पूजनाचा संकल्प घ्यावा.
पूजेच्या ठिकाणी माँ सरस्वतीची मूर्ती किंवा चित्र स्थापित करावी. माता सरस्वतीला गंगाजलाने स्नान घालावे. मग त्यांना पिवळे कपडे घालावे.
यानंतर पिवळी फुले, अक्षत, पांढरे चंदन किंवा पिवळी रोळी, पिवळा गुलाल, धूप, दिवा, गंध इत्यादी अर्पण करा. सरस्वती मातेला झेंडूच्या फुलांचा हार घालावा.
आईला पिवळी मिठाई अर्पण करावी. यानंतर सरस्वती वंदना आणि मंत्राने माता सरस्वतीची पूजा करावी. तुम्हाला हवे असल्यास तुम्ही पूजेच्या वेळी सरस्वती कवचही पाठ करू शकता.
शेवटी हवन कुंड बनवून हवन साहित्य तयार करावं आणि “ओम श्री सरस्वत्याय नम: स्वाहा” या मंत्राचा जप करून हवन करावा. नंतर माँ सरस्वतीची आरती करावी.