विष्णु सहस्रनाम हे एक प्राचीन स्तोत्र आहे ज्याचा शब्दशः अर्थ भगवान विष्णूच्या हजार नावांचा आहे. विष्णु सहस्रनाम हे संस्कृत विद्वान ऋषी व्यास यांनी लिहिलेल्या महाभारताचा एक भाग आहे. आपल्या परंपरेत प्रामुख्याने तीन देवतांची पूजा केली जाते. ब्रह्मदेवाला विश्वाचा निर्माता म्हणून ओळखले जाते, शिवाला संहारक म्हणून ओळखले जाते आणि भगवान विष्णूला विश्वाचा संचालक मानले जाते. भगवान विष्णू हे विश्वाचे पालनकर्ता म्हणून ओळखले जातात. त्यामुळे त्याची उपासना केल्याने तुमचे जीवन खूप सोपे आणि सुखी होते.
आपले संगोपन करणार्याची पूजा केल्याने जीवन जगणे आणि पुढे जाणे खूप सोपे होते, अशी श्रद्धा आहे. म्हणून, भगवान विष्णूची उपासना करण्याचे अनेक मार्ग आहेत, ज्यामध्ये विष्णू सहस्रनामाचा पाठ करणे सर्वात फलदायी मानले जाते. असे मानले जाते की जे विष्णु सहस्रनामाचे नियमित पठण करतात, त्यांचे प्रत्येक कार्य पूर्ण होते आणि लाखो दुःख दूर होतात. परंतु विष्णु सहस्रनामाचे पठण करण्याचे अनेक नियम केले आहेत आणि ते ध्यानात ठेवूनच पाठ केले पाहिजे, जेणेकरून भगवान विष्णूची कृपा प्राप्त होते.
विष्णु सहस्रनाम पठणाचे नियम
सूर्योदयाच्या वेळी पठण करा
विष्णु सहस्रनामाचा पाठ तुम्ही तुमच्या सोयीनुसार केव्हाही नियमितपणे करू शकता, परंतु सूर्योदयाच्या वेळी ते वाचणे उत्तम आहे असे मानले जाते. त्यामुळे घरामध्ये विष्णु सहस्रनामाचे पठण करताना नेहमी स्वच्छ शरीर व मनाने सूर्योदयाची वेळ निवडा आणि विष्णूला माता लक्ष्मीचे आवाहन करताना पूर्ण भक्तिभावाने पठण सुरू करा. सूर्योदयाच्या वेळी याचे पठण केल्याने घरातील सर्व सदस्यांवर भगवान विष्णूची कृपा कायम राहते.
कलश स्थापित करुन पाठ करा
विष्णु सहस्रनाम स्तोत्राचे पठण करताना मंदिरात किंवा पूजेच्या ठिकाणी 'जल कलश' किंवा पाण्याचा ग्लास ठेवावा. असे मानले जाते की पाण्याचे भांडे ठेवल्याशिवाय पाठ पूर्ण होत नाही. तुम्ही कलशाच्या वर नारळ आणि आंब्याची पाने ठेवा आणि पाठ सुरू करा. विधिवत पूजा करून पठण पूर्ण केल्यानंतर भगवंताला पिवळा प्रसाद अर्पण करावा. पिवळ्या वस्तूंचा भोगही विष्णूला अतिशय प्रिय आहे. पठणानंतर भगवान विष्णूची आरती करून विष्णु सहस्रनामाची सांगता करून सर्वांना भोग वाटून घ्यावेत.
विष्णु सहस्रनामाचे पठण करताना पिवळे वस्त्र परिधान करावे
असे मानले जाते की पिवळा रंग भगवान विष्णूला सर्वात प्रिय आहे. त्यामुळे जेव्हाही घरी विष्णु सहस्रनामाचे पठण कराल तेव्हा ही गोष्ट ध्यानात ठेवा की त्याचे पठण करताना स्वच्छ पिवळे कपडे घाला. असे मानले जाते की पिवळे वस्त्र परिधान करून केलेले विष्णु सहस्रनामाचे पठण खूप फलदायी असते आणि त्या व्यक्तीला विष्णूसह देवी लक्ष्मीचा विशेष आशीर्वाद प्राप्त होतो.
योग्य उच्चारणासह पाठ करावा
जेव्हा तुम्ही विष्णु सहस्रनामाचे पठण करता तेव्हा त्याचा योग्य उच्चार खूप महत्त्वाचा असतो. हा मजकूर संस्कृत भाषेत असल्याने त्याचे पठण करणे थोडे कठीण आहे, परंतु भगवान विष्णूचा आशीर्वाद मिळविण्यासाठी योग्य उच्चारांसह पाठ केले पाहिजे. वेळ कमी असल्यास किंवा संस्कृत वाचण्यात काही अडचण असल्यास तुम्ही ते ऐकू शकता. रोज फक्त ऐकल्याने मनाला शांती मिळते. आपले मन आणि शरीर तणावमुक्त ठेवण्यासाठी हे खूप प्रभावी आहे.
विष्णु सहस्रनामाचे महत्त्व
विष्णु सहस्रनामात परमेश्वराच्या हजार नावांचा उल्लेख आहे. त्यातील श्लोक व्यक्तीसाठी खूप प्रभावी आहेत. त्याच्या हजार नामांचे ध्यान केल्याने माणसाला सर्व पापांपासून मुक्ती मिळते.
असे मानले जाते की जर एखाद्या मुलाचे किंवा मुलीचे लग्न जमत नसेल तर विष्णु सहस्रनामाचा पाठ केल्यास नक्कीच फायदा होतो. परिणामी योग्य जीवनसाथी शोधण्यात मदत करतो.
त्याचे नियमित पठण केल्याने व्यक्तीच्या मनातील भीती आणि तणाव दूर होतो.
याचे नियमित पठण केल्याने अनेक आजार बरे होतात.
प्रत्येक ग्रह, नक्षत्र त्याच्या अद्भुत श्लोकाद्वारे नियंत्रित केले जाऊ शकते.
बृहस्पतिचे दुःख दूर करण्यासाठी त्याचे पठण करणे अत्यंत फलदायी आहे.
बुध सुद्धा तुम्हाला त्रास देत असेल तर विष्णु सहस्रनामाचा पाठ करणे तुमच्यासाठी योग्य आहे. जर एखाद्या व्यक्तीला बुधाशी संबंधित काही समस्या असेल किंवा गुरु ग्रहाशी त्रास होत असेल तर त्याचे नियमित पठण करावे.
ज्या लोकांचा गुरू नीच आहे किंवा राहूसोबत बसला आहे, त्यांनी विष्णु सहस्रनामाचा पाठ अवश्य करावा.
बृहस्पति कुंडलीत 6, 7 किंवा 12 व्या स्थानी असला तरीही त्याचे पठण करणे उचित आहे.
नियमित पठण आर्थिक समस्या दूर होते आणि पैसे कमवण्याचा मार्ग मोकळा करते.
विष्णु सहस्रनामाचे पठण केल्याने मन शांत राहते. घरामध्ये नि:संतान झालेल्या लोकांनी दररोज विष्णु सहस्रनामाचे पठण करावे.