Kamada Ekadashi 2025: कामदा एकादशी व्रत हिन्दू पंचांगानुसार चैत्र शुक्ल पक्षाच्या एकादशीला ठेवले जाते. ही वर्षाची पहिली एकादशी असते म्हणून याचे खूप महत्त्व आहे. कामदा एकादशीचे महत्त्व धार्मिक, आध्यात्मिक आणि कर्माच्या पातळीवर खूप खोलवर आहे. हे एकादशी व्रत केवळ पापांपासून मुक्ती देणारे मानले जात नाही, तर इच्छा पूर्ण करण्यासाठी आणि जीवनात सुख-शांती मिळविण्यासाठी अत्यंत प्रभावी असल्याचे म्हटले जाते.
कधी आहे कामदा एकादशी ?
व्रत तिथी (Kamada Ekadashi 2025)
तिथी प्रारंभ: ७ एप्रिल २०२५, सकाळी ९:३० वाजेपासून
तिथी समाप्त: ८ एप्रिल२०२५, सकाळी १०:४२ पर्यंत
व्रत करण्याची तिथी : ८ एप्रिल २०२५ (मंगळवार)
पारण (उपवास सोडण्याची) वेळ: ९ एप्रिल २०२५ रोजी सकाळी ६:०५ ते ८:३५
कामदा एकादशी शुभ मुहूर्त
१. ब्रह्म मुहूर्त पहाटे ४:३२ ते ५:१८ पर्यंत असेल.
२. विजय मुहूर्त दुपारी २.३० ते ३.२० पर्यंत असेल.
३. संध्याकाळचा वेळ संध्याकाळी ६:४२ ते ७:०४ पर्यंत असेल.
४. निशिता मुहूर्त मध्यरात्री १२ ते १२.४५ पर्यंत असेल.
कामदा एकादशीला काय करावे
१. कामदा एकादशीच्या दिवशी भगवान विष्णूची पूजा करावी, कारण हा दिवस त्यांना समर्पित आहे.
२. कामदा एकादशीच्या दिवशी उपवास करावा. असे केल्याने लक्ष्मी-नारायणाचे आशीर्वाद तुमच्यावर नेहमीच राहतील.
३. कामदा एकादशीच्या दिवशी उपवासाची कथा ऐकावी. अशा प्रकारे व्रत पूर्ण होते आणि जीवनात सुख आणि समृद्धी येते.
४. या एकादशीला तुम्ही दान केले पाहिजे कारण ते अत्यंत पुण्यपूर्ण मानले जाते आणि भगवान विष्णू देखील प्रसन्न होतात.
कामदा एकादशी व्रत कथा:
या पवित्र एकादशीच्या कथेनुसार, प्राचीन काळी भोगीपूर नावाचे एक शहर होते. पुंडरीक नावाचा एक राजा तेथे राज्य करत होता, ज्याला भरपूर संपत्ती होती. भोगीपूर शहरात अनेक अप्सरा, किन्नर आणि गंधर्व राहत होते. त्यापैकी एका ठिकाणी, ललिता आणि ललित नावाचा एक पुरूष आणि एक स्त्री एका अतिशय आलिशान घरात राहत होते. त्या दोघांमध्ये अपार प्रेम होते, इतके की वेगळे झाल्यावर ते चिंताग्रस्त व्हायचे. एकदा ललितही पुंडरीकच्या दरबारात इतर गंधर्वांसोबत गात होता. गाताना त्याला त्याची लाडकी ललिताची आठवण आली आणि त्याचा आवाज बिघडला आणि गाण्याचा दर्जा खराब झाला.
ललितच्या भावना जाणून, करकोट नावाच्या सापाने राजाला पदभंगाचे कारण सांगितले. तेव्हा राजा पुण्डरीक रागाने म्हणाला, 'माझ्यासमोर गाणे गाताना तुला तुझ्या पत्नीची आठवण येत आहे.' म्हणून, तू कच्चे मांस आणि माणसे खाणारा राक्षस होशील आणि तुझ्या कर्मांचे फळ भोगशील.'
राजा पुण्डरीकच्या शापामुळे, ललित लगेचच एका प्रचंड राक्षसात बदलला. त्याचा चेहरा अत्यंत भयानक दिसत होता, त्याचे डोळे सूर्य आणि चंद्रासारखे चमकत होते आणि त्याच्या तोंडातून अग्नी बाहेर पडू लागला. त्याचे नाक डोंगराच्या गुहेसारखे मोठे झाले आणि त्याची मान डोंगरासारखी दिसू लागली. त्याच्या डोक्यावरील केस डोंगरावर उभ्या असलेल्या झाडांसारखे दिसू लागले आणि त्याचे हात खूप लांब झाले. एकूणच त्याचे शरीर आठ योजनेंपर्यंत वाढले. अशाप्रकारे, राक्षस झाल्यानंतर, त्याला अनेक प्रकारचे दुःख होऊ लागले. जेव्हा त्याची प्रेयसी ललिताला ही घटना कळली तेव्हा तिला खूप वाईट वाटले आणि ती तिच्या पतीला वाचवण्याचे मार्ग विचारू लागली.
तो राक्षस घनदाट जंगलात राहू लागला, अनेक प्रकारचे भयानक कष्ट सहन करत होता. त्याची पत्नी त्याच्या मागे गेली आणि रडत राहिली. एकदा ललिता तिच्या पतीच्या मागे भटकत असताना विंध्याचल पर्वतावर पोहोचली जिथे ऋषी शृंगी यांचा आश्रम होता. ललिता लवकरच ऋषी शृंगी यांच्या आश्रमात गेली आणि तिथे नम्रपणे प्रार्थना करू लागली. तिला पाहून ऋषी श्रृंगी म्हणाले, हे शुभेच्छुक! तू कोण आहेस आणि इथे का आला आहेस? ललिता म्हणाली, हे ऋषी! माझे नाव ललिता आहे. राजा पुण्डरीकच्या शापामुळे माझा नवरा एक महाकाय राक्षस बनला आहे. मला याबद्दल खूप वाईट वाटते. त्याच्या तारणासाठी काही उपाय सुचवा.
शृंगी ऋषी म्हणाले, हे गंधर्व कन्ये ! आता चैत्र शुक्ल एकादशी येणार आहे, ज्याला कामदा एकादशी असे नाव देण्यात आले आहे. या व्रताचे पालन केल्याने माणसाची सर्व कामे पूर्ण होतात. जर तुम्ही कामदा एकादशीचे व्रत केले आणि त्याच्या पुण्यफळांचे फळ तुमच्या पतीला दिले तर तो लवकरच राक्षसाच्या गर्भातून मुक्त होईल आणि राजाचा शाप देखील निश्चितच शांत होईल.
ऋषींचे असे शब्द ऐकून, ललिताने चैत्र शुक्ल एकादशी आणि द्वादशीला उपवास केला, ब्राह्मणांसमोर तिच्या पतीला तिच्या उपवासाचे फळ देत असताना, ती देवाला अशा प्रकारे प्रार्थना करू लागली - हे प्रभू! माझ्या पतीला मी पाळलेल्या या उपवासाचे फळ मिळो, जेणेकरून तो राक्षसाच्या गर्भातून मुक्त होवो.
एकादशीचे फळ मिळताच तिचा पती राक्षसाच्या गर्भातून मुक्त झाला आणि त्याचे पूर्वीचे रूप परत मिळवले. मग, अनेक सुंदर कपडे आणि दागिन्यांनी सजलेला, तो ललितासोबत फिरू लागला. त्यानंतर दोघेही विमानात बसले आणि स्वर्गात गेले. अशाप्रकारे, भगवान श्रीकृष्णाच्या मते, जगात या एकादशीच्या व्रतासारखा दुसरा कोणताही व्रत नाही. विहित विधींनुसार हे व्रत केल्याने सर्व पापांचा नाश होतो आणि राक्षसाच्या जन्मापासूनही मुक्तता होते. तसेच, या व्रताची कथा वाचून किंवा ऐकून वाजपेयी यज्ञाचे फळ मिळते.
