Karwa Chauth Vrat Katha पौराणिक मान्यतेनुसार एका सावकाराला सात पुत्र आणि एक पुत्री होती. सेठाणी यांनी त्यांच्या सुना आणि मुलीसह करवा चौथचा उपवास केला होता. सावकाराच्या मुलांनी रात्री जेवायला सुरुवात केली तेव्हा त्यांनी आपल्या बहिणीला जेवायला सांगितले. यावर बहिणीने उत्तर दिले- 'भाऊ! चंद्र अजून उगवला नाही, तो उगवला की मी प्रार्थना करेन आणि अन्न ग्रहण करेन.
बहिणीचे म्हणणे ऐकून भावांनी शहराबाहेर जाऊन आग लावली आणि एक चाळणी घेतली आणि त्यातून प्रकाश दाखवून ते बहिणीला म्हणाले - 'बहिण! चंद्र बाहेर आला आहे. अर्घ्य अर्पण करा आणि भोजन करा.’ हे ऐकून ती आपल्या वहिनींना म्हणाली, ‘या, तुम्हीही चंद्राला अर्घ्य द्या.’ पण त्यांना हा प्रसंग माहीत होता, ते म्हणाले- ‘चंद्र अजून उगवला नाही, तुमचे भाऊ तुम्हाला फसवत आहेत आणि अग्नीचा प्रकाश दाखवत आहेत.
वहिनींचे म्हणणे ऐकूनही बहिणीने लक्ष न देता भावांनी दाखवलेल्या दिव्याला जल अर्पण करून भोजन केले. अशाप्रकारे उपवास सोडल्याने गणेश त्याच्यावर नाराज झाले. यानंतर तिचा नवरा गंभीर आजारी पडला आणि घरात जे काही होते ते आजारात गमावले. जेव्हा तिला तिच्या पापांची जाणीव झाली तेव्हा तिने पश्चात्ताप केला आणि श्रीगणेशाची प्रार्थना करून पुन्हा विधीनुसार चतुर्थीचे व्रत पाळण्यास सुरुवात केली.
भक्तीत बुडून सर्वांचा आदर करून त्यांनी सर्वांचे आशीर्वाद घेण्याचे तिने मनावर घेतले. अशाप्रकारे तिची भक्ती आणि भक्ती पाहून श्रीगणेश तिच्यावर प्रसन्न झाले आणि त्यांनी तिच्या पतीला जीवनदान दिले आणि त्याला बरे करून श्रीमंत. अशाप्रकारे जो छळ-कपटाचा त्याग करून भक्तिभावाने चतुर्थीचे व्रत पाळतो त्याला सर्व प्रकारचे सुख प्राप्त होते.
करवा चौथ दुसरी कहाणी
पुराणानुसार तुंगभद्रा नदीच्या काठावर वसलेल्या गावात करवा नावाची एक सद्गुणी धोबीण आपल्या पतीसोबत राहत होती. तिचा नवरा वृद्ध आणि अशक्त होता. एके दिवशी तो नदीच्या काठावर कपडे धुत असताना अचानक एक मगर तिथे आली आणि दातांमध्ये पाय दाबून धोबीला यमलोकाकडे घेऊन जाऊ लागली. हे बघून म्हातारा नवरा घाबरला आणि तिला काहीच बोलता येत नसल्याने त्याने करवा...करवा.. असे म्हणत त्याने पत्नीला हाक मारण्यास सुरुवात केली. पतीची हाक ऐकून धोबीणी तेथे पोहोचली तेव्हा ती मगर पतीला यमलोकात घेऊन जात होती.
मग करवाने मगरीला कच्च्या धाग्याने बांधले आणि मगरीसह यमराजाच्या दारात पोहोचले. तिने यमराजाला आपल्या पतीचे रक्षण करण्याची विनंती केली आणि मगरीला त्याच्या कृत्याबद्दल कठोर शिक्षा देण्याची विनंती केली आणि म्हणाली - हे देवा! मगरीने माझ्या पतीचे पाय धरले आहेत. या गुन्ह्याची शिक्षा म्हणून तुम्ही मगरीला नरकात पाठवता. करवाची हाक ऐकून यमराज म्हणाले - मगरीचे अजून आयुष्य बाकी आहे, मी अजून यमलोकात पाठवू शकत नाही.
यावर करवा म्हणाली- जर तू माझ्या पतीला वाचवण्यात मला मदत केली नाहीस तर मी तुला शाप देईन आणि तुला नष्ट करीन. करवाची शक्ती आणि धैर्य पाहून यमराजही घाबरले आणि त्यांनी मगरीला यमपुरीला पाठवले. तसेच करवा यांच्या पतीला दीर्घायुष्य लाभले. तेव्हापासून आश्विन कृष्ण चतुर्थीला करवा चौथ व्रत प्रचलित झाले. या आधुनिक युगातही स्त्रिया पूर्ण भक्तिभावाने करतात आणि आपल्या पतीच्या दीर्घायुष्यासाठी देवाकडे प्रार्थना करतात.
