होळीनंतर येणार्या सप्तमीला शीतला सप्तमी साजरी केली जाते. काही जागी शीतला अष्टमीला हे व्रत केलं जातं. या दिवशी शिळे अन्न अर्पण करून शीतला मातेची पूजा केली जाते. यावर्षी शीतला सप्तमी 14 मार्चला आहे. महिला हे व्रत मुख्यतः आपल्या मुलांच्या उत्तम आरोग्यासाठी आणि त्यांच्या दीर्घायुष्यासाठी करतात. या व्रताचे महत्त्व, विधी आणि शुभ मुहूर्त आम्ही तुम्हाला सांगत आहोत.
शीतला सप्तमीला शीतला मातेची माँ दुर्गेच्या रूपात पूजा केली जाते. तसेच देवीला शिळे आणि थंड अन्न दिले जाते. हे व्रत केल्याने आरोग्याचे वरदान मिळते. आई शीतला आपल्या मुलांना गंभीर आजारांपासून वाचवते. मुलांना वाईट नजरेपासून संरक्षित करते. या उत्सवाला अनेक ठिकाणी बसोडा असेही म्हणतात.
शीतला सप्तमीचा शुभ मुहूर्त
शीतला सप्तमी 13 मार्च 2023 रोजी रात्री 9:27 वाजता सुरू होईल आणि 14 मार्च रोजी रात्री 8:22 वाजता समाप्त होईल. त्यामुळे उदय तिथीच्या मान्यतेनुसार 14 मार्च रोजी हा सण साजरा केला जाईल.
शीतला सप्तमी पूजा विधी
शीतला सप्तमीच्या दिवशी लोक सहसा पहाटे लवकर उठतात आणि कोमट पाण्याने स्नान करतात.
शीतला मातेच्या नावाने विविध मंदिरात जाणे शुभ मानले जाते.
आशीर्वाद मिळविण्यासाठी आणि आनंदी आणि निरोगी जीवनासाठी अनेक विधी केले जातात. शीतला सातम व्रत कथा वाचणे हा या पवित्र दिवसातील एक विधी आहे.
शीतला देवीला वंदन करण्यासाठी काही भक्त आपले मुंडण करतात.
या शुभ दिवशी अनेक लोक देवतेला प्रसन्न करण्यासाठी शीतला सातम व्रत पाळतात. बहुतेक स्त्रिया आपल्या मुलांच्या चांगल्या आरोग्यासाठी हे व्रत करतात.
शीतला सप्तमी व्रत कथा
शीतला सप्तमी व्रताच्या कथेनुसार, एकदा शीतला सप्तमीच्या दिवशी एक स्त्री आणि तिच्या दोन सुनांनी उपवास ठेवला. सप्तमीला सर्वांना शिळे अन्न खावे लागते म्हणूनच अन्न आधीच शिजले होते. पण दोन्ही सून काही काळापूर्वीच आई झाल्या होत्या, त्यामुळे शिळे अन्न खाऊन त्या किंवा त्यांची मुले आजारी पडू नयेत, म्हणून त्यांनी शिळे अन्न घेतले नाही. सासूसह माता शीतलाची पूजा केल्यानंतर, जनावरांसाठी बनवल्या जाणार्या अन्नाबरोबरच त्यांनी स्वतःसाठी भाकरी भाजून खाल्ली. सासूने जेवायला सांगितल्यावर दोघांनीही तिला टाळले. त्याच्या या कृत्याने आई संतप्त झाली आणि त्यांच्या दोन्ही नवजात मुलांचा मृत्यू झाला. सासू-सासऱ्यांना सत्य समजल्यावर त्यांनी दोघांनाही घराबाहेर हाकलून दिले. त्या दोघेही आपापल्या बाळांचे मृतदेह घेऊन घरोघरी फिरू लागल्या आणि थकल्यावर विश्रांतीसाठी वटवृक्षाजवळ थांबल्या. ओरी आणि शीतला नावाच्या दोन बहिणीही होत्या ज्यांना डोक्यात उवांचा त्रास होत होता. दोन्ही सुनांनी त्यांना मदत केली आणि त्या बहिणींना दिलासा मिळाला. त्यांनी सुनांना संतान सुखाचा आशीर्वाद दिला. तेव्हा सुनांनी त्या बहिणींना घडलेला सर्व प्रकार सांगितला. यावर शीतलाने त्याच्यावर ताशेरे ओढले आणि त्याने केलेल्या पापाची शिक्षा त्याला भोगावी लागेल असे सांगितले.
मुली या खऱ्या माता आहेत हे दोघी सुनांना समजले, म्हणून त्यांनी त्यांच्या पाया पडून माफी मागितली, त्यांच्या पश्चात्तापानंतर आईनेही त्यांना माफ केले आणि त्यांची मृत मुले जिवंत झाली. त्यानंतर दोघेही आनंदाने आपल्या घरी परतल्या. हा चमत्कार पाहून सर्वांनाच आश्चर्य वाटले. कालांतराने माता शीतलाची व्रत कथा सर्व लोकांपर्यंत पोहोचली आणि लोकांनी मातेचा आशीर्वाद घेतला.