येथे भगवद्गीतेतील १० प्रमुख शिकवणी आणि जीवनाचे धडे दिले आहेत:
१. कर्मयोग: कर्तव्य महत्त्वाचे, फळ नाही
शिकवण: "कर्मण्येवाधिकारस्ते मा फलेषु कदाचन।" म्हणजेच, तुझे कर्तव्य (कर्म) करण्यावरच केवळ तुझे नियंत्रण आहे, त्याच्या फळांवर नाही.
जीवन-मंत्र: कामावर लक्ष केंद्रित करा, परिणामांची चिंता सोडून द्या. यामुळे तणाव कमी होतो आणि कामाची गुणवत्ता सुधारते.
२. आत्म-स्वरूप: तू अविनाशी आत्मा आहेस
शिकवण: आत्मा अमर आहे, जन्म-मृत्यूच्या चक्रापासून तो वेगळा आहे. शरीराचा नाश होतो, आत्म्याचा नाही.
जीवन-मंत्र: मृत्यूच्या भीतीने घाबरू नका. तुम्ही केवळ शरीर नसून, शाश्वत शक्तीचा (आत्मा) अंश आहात. हा विचार निर्भयता देतो.
३. वर्तमानकाळात जगा: आजच सत्य आहे
शिकवण: जो घडला, तो भूतकाळ गेला; जो घडणार आहे, त्याचे भविष्य अज्ञात आहे. त्यामुळे, वर्तमानात जगा.
जीवन-मंत्र: भूतकाळाचा पश्चात्ताप आणि भविष्याची चिंता सोडून द्या. प्रत्येक क्षण पूर्णत्वाने जगा.
४. बदलांना स्वीकारा: परिवर्तन हाच निसर्गाचा नियम
शिकवण: जगात प्रत्येक गोष्ट बदलणारी आहे. जो बदल स्वीकारतो, तो सुखी होतो.
जीवन-मंत्र: जीवनातील चढ-उतार नैसर्गिक माना. कोणतीही गोष्ट कायम टिकत नाही, मग ते दुःख असो वा सुख.
५. समत्व: सुख-दुःखात समान राहा
शिकवण: यश आणि अपयश, सुख आणि दुःख, मान आणि अपमान या द्वंद्वांमध्ये स्थिर (सम) राहा. यालाच स्थितप्रज्ञता म्हणतात.
जीवन-मंत्र: अति उत्साही किंवा अति निराश होऊ नका. दोन्ही परिस्थितीत शांत आणि तटस्थ राहून निर्णय घ्या.
६. ईश्वरावर निष्ठा ठेवा: सर्वकाही त्याच्या इच्छेने घडते
शिकवण: 'मी' नाही, तर परमेश्वरच सर्व कर्मांचा कर्ता आहे.
जीवन-मंत्र: आपले सर्वोत्तम प्रयत्न करा आणि परिणाम परमेश्वरावर सोडा. यामुळे अहंकार कमी होतो आणि मन हलके होते.
७. भक्तीयोग: प्रेमाचा सोपा मार्ग
शिकवण: परमेश्वरावर शुद्ध प्रेम (भक्ती) ठेवणे हा मुक्तीचा सर्वात सोपा मार्ग आहे.
जीवन-मंत्र: प्रत्येक कर्म परमेश्वराची पूजा मानून करा. हे समर्पण तुम्हाला शांती आणि आनंद देईल.
८. इंद्रियांचे दमन: मनावर नियंत्रण आवश्यक
शिकवण: मन हे चंचल आहे आणि इंद्रिये त्याला विषयांकडे खेचतात. मनाला नियंत्रणात ठेवणे हे कठीण असले तरी साध्य आहे.
जीवन-मंत्र: मन आणि इंद्रियांच्या वासनांवर नियंत्रण ठेवा. शांत मन हेच यशाचे मूळ आहे.
९. ज्ञानयोग: अज्ञानाचा अंधार दूर करा
शिकवण: योग्य ज्ञान (सत्य आणि असत्याचा फरक ओळखणे) हे सर्व पापांना जाळून टाकते आणि जीवनातील सर्व संशय दूर करते.
जीवन-मंत्र: सदैव शिकत राहा आणि आत्मज्ञानाचा मार्ग शोधा. अज्ञान हेच दुःखाचे मूळ कारण आहे.
१०. निःस्वार्थ सेवा: निस्वार्थीपणे जगा
शिकवण: दुसऱ्यांसाठी निःस्वार्थपणे केलेले कर्म बंधनकारक ठरत नाही, ते मुक्तीकडे घेऊन जाते.
जीवन-मंत्र: तुमच्या कामातून, कुटुंबातून आणि समाजामधून सेवाभाव जपा. निस्वार्थ सेवा हेच खऱ्या आनंदाचे रहस्य आहे.
अस्वीकारण: हा लेख सामान्य माहिती देत आहे. वेबदुनिया याची पुष्टी करत नाही.
