गणपतीपुळे हे कोकण विभागातील रत्नागिरी जिल्ह्यात वसलेले एक छोटे शहर आहे, ज्यामध्ये प्राचीन समुद्रकिनारे आहेत. व्यस्त दैनंदिन जीवनापासून दूर जाण्यासाठी आणि शहराच्या गजबजाटातून आणि आपल्या कुटुंबासह, मित्रमैत्रिणींसोबत किंवा आपल्या जोडप्यासह नैसर्गिक सौंदर्यादरम्यान दर्जेदार वेळ घालवण्यासाठी हे लहान समुद्रकिनारा शहर योग्य ठिकाण आहे. आध्यात्मिक प्रवासासाठी हे छोटेसे शहर पर्यटकांचे आवडते ठिकाण आहे. गणपतीपुळे गाव 400 वर्ष जुन्या गणेश मंदिरासाठी प्रसिद्ध आहे. या सर्व गोष्टींशिवाय, येथे येणारे पर्यटक वाटर स्पोर्ट्स एक्टिविटीजचाआनंद घेतात.
गणपतीपुळे इतिहास – History of Ganpatipule in Hindi
या छोट्या शहराचा मूळ इतिहास लोकसाहित्याशी जोडला गेला आहे. गणपतीपुळे हे नाव "गणपती" किंवा "गण" (सेना) आणि 'पुले' अर्थात वाळूच्या ढिगाऱ्यापासून बनले आहे. स्थानिक लोककथेनुसार, हिंदू देवता गणपती, एका महिलेने केलेल्या वक्तव्यावर संतप्त होऊन, गुले येथील त्याच्या मूळ ठिकाणाहून पुले पू येथे गेले, त्यानंतर या भागाला गणपती-पुले असे नाव देण्यात आले.
सौंदर्य
खोल निळा समुद्र, खारफुटी आणि नारळाच्या झाडांच्या हिरव्यागार हिरवळीमध्ये वसलेले गणपतीपुळे हे महाराष्ट्राचे नंदनवन म्हणून ओळखले जाते. मुंबईच्या दक्षिणेस सुमारे 370 किमी अंतरावर असलेल्या, स्वर्गाचा हा छोटासा तुकडा कोकण किनारपट्टीवर एक चित्तथरारक सुंदर समुद्रकिनारा आहे. मोहक आल्हाददायक हवामान, द्वारतास पवित्र ग्रंथ आणि भव्य गणपतीपुळे गावाची शांतता या दिवसात देशभरातील पर्यटकांना आकर्षित करत आहे. येथे येणारे पर्यटक असा दावा करतात की या ठिकाणी भेट दिल्याने मनाला अमर्याद शांती आणि आंतरिक आनंदाची भावना मिळते.
गणपती मंदिर
स्वयंभू गणपती मंदिर हे गणपतीपुळेचे सर्वात प्रसिद्ध मंदिर आहे आणि गणपतीपुळे मध्ये भेट देण्यासारखे सर्वोत्तम ठिकाण आहे. हे 400 वर्ष जुने गणेश मंदिर आहे जे स्वयं-निर्मित पुलाचे आहे जिथे पांढरे वाळूशिवाय काहीच नाही. हे 1600 वर्षांपूर्वी सापडलेल्या गणपतीचे स्वयं निर्मित मोनोलिथ असल्याचे मानले जाते. हजारो यात्रेकरू गणपतीच्या नैसर्गिकरित्या तयार केलेल्या मूर्तीला भेट देण्यासाठी येतात, जी स्वतःचा अवतार मानली जाते. इतर हिंदू मंदिरांप्रमाणे, येथील देवता पश्चिमेकडे तोंड करतात आणि पश्चिम दरवाजा देवता किंवा पश्चिमेचे रक्षण करणाऱ्या देवतांपैकी एक मानले जातात.
गणपतीपुळेच्या भेटी दरम्यान जेव्हाही तुम्ही स्वयंभू गणपती मंदिराला भेट देता, तेव्हा त्यांचे दर्शन घेण्याव्यतिरिक्त, तुम्ही दररोज सकाळी संध्याकाळी पूजेला उपस्थित राहून त्यांचे आशीर्वाद मिळवू शकता, या दरम्यान संपूर्ण शहर ढोलताशाच्या मंत्रमुग्ध सुरांनी गजबजते.
गणपतीपुळे बीच Ganapatipule Beach
हिरव्यागार पाम झाडांनी आणि खारफुटींनी वेढलेला, गणपतीपुळे बीच गणपतीपुळ्यातील प्रसिद्ध पर्यटन स्थळांपैकी एक आहे, जो गणपतीपुळेला येणाऱ्या पर्यटकांसाठी आकर्षणाचे केंद्र राहिला आहे. जर तुम्ही तुमच्या कुटुंबासह किंवा मित्रांसह गर्दीपासून दूर जागा शोधत असाल, जिथे तुम्ही काही शांततापूर्ण वेळ घालवू शकता आणि मजा करू शकता, तर गणपतीपुळे बीच हे निश्चितपणे यासाठी सर्वोत्तम ठिकाण आहे. निसर्ग प्रेमी आणि शांतता शोधणारे पर्यटक तसेच साहसी उत्साही या ठिकाणी खूप आनंद घेतात, कारण हे ठिकाण केवळ सुंदर दृश्येच देत नाही तर काही महिन्यांत साहसी खेळांची श्रेणी देखील देते.
हेच कारण आहे की समुद्रकिनारा गणपतीपुळेला भेट देण्यासाठी सर्वोत्तम ठिकाणांपैकी एक आहे आणि वर्षभर देशभरातून हजारो लोकांना आकर्षित करतो.
जयगड किल्ला- Jaigad Fort in Hindi
गणपतीपुळेच्या उत्तर-पश्चिमेस सुमारे 20 किलोमीटर अंतरावर असलेला जयगढ किल्ला हे आणखी एक ठिकाण आहे जिथे आपण गणपतीपुळेला भेट देताना अवश्य भेट द्या. हा 16 व्या शतकातील किल्ला आहे जो महाराष्ट्राच्या रत्नागिरीच्या किनारपट्टी भागात 13 एकर क्षेत्रात पसरलेला आहे. आपण प्रवेश करण्यापूर्वीच ही भव्य रचना आपल्याला आश्चर्यचकित करेल. एकदा तुम्ही गडाच्या माथ्यावर पोहचल्यावर तुम्हाला किल्ल्याचे अवशेष आणि शास्त्री नदी अरबी समुद्रात प्रवेश करते त्या परिसराचे विलोभनीय दृश्य पाहण्याससारखे आहे.
मालगुंड गणपतीपुळे Malgund Ganpatipule
मालगुंड हे गणपतीपुळे जवळील एक छोटे गाव आहे जे गणपतीपुळे मध्ये पाहण्यासारखे ठिकाण म्हणून प्रसिद्ध आहे. मालगुंड हे प्रसिद्ध मराठी कवी कवी केशवसुत यांचे वडिलोपार्जित गाव आहे. कवीचे घर, आता विद्यार्थी वसतिगृहात रूपांतरित झाले आहे. गावात मराठी साहित्य परिषदेने बांधलेल्या कवीचे स्मारक देखील आहे जिथे आपण त्याच्या सन्मानार्थ श्रद्धांजली वाहू शकता.
इतर ठिकाणे-
जयगड लाइटहाउस गणपतीपुळे – Jaigarh Lighthouse Ganpatipule
जय विनायक मंदिर गणपतीपुळे –Jai Vinayak Temple Ganpatipule
अरे वेयर बीच गणपतीपुळे – Aare Ware Beach Ganpatipule
कोंकण संग्रहालय गणपतीपुळे – Konkan Museum Ganpatipule
हेडवी गणेश मंदिर गणपतीपुळे – Hedavi Ganesh Temple Ganpatipule
भंडारपुले बीच गणपतीपुळे – Bhandrapule Beach Ganpatipule
वेलनेश्वर गणपतीपुळे – Velneshwar Ganpatipule
गणपतीपुळेमध्ये एक्टिविटीज Activities in Ganpatipule
वाटर स्पोर्ट्स एट गणपतीपुळे
जर तुम्ही साहसी खेळांचे चाहते असाल, तर तुम्हाला हे ठिकाण खूप आवडेल कारण तेथे वॉटर स्पोर्ट्सची लांब श्रेणी आहे ज्यात रो-बोटिंग, मोटरबोट, वॉटर स्कूटर, केळी बोट राईडचा समावेश आहे. हे वॉटर स्पोर्ट्स उपक्रम नोव्हेंबर ते मे पर्यंत चालतात जे MTDC द्वारे आयोजित केले जातात.
गणपतीपुळेला भेट देण्याची उत्तम वेळ - Best Time To Visit Ganpatipule
गणपतीपुळेचे हवामान उष्णकटिबंधीय आहे जे उष्ण आणि दमट हवामान अनुभवते. म्हणूनच गणपतीपुळेला भेट देण्याचा उत्तम काळ ऑक्टोबर ते मार्च दरम्यान असतो, जेव्हा हवामान खूप गरम आणि दमट नसते.
कसे पोहचाल How to reach Ganpatipule
जे पर्यटक गणपतीपुळेला भेट देण्यासाठी विमानाने प्रवास करण्याचा विचार करत आहेत, त्यांना सांगूया की गणपतीपुळेला थेट विमान कनेक्टिव्हिटी नाही. छत्रपती शिवाजी आंतरराष्ट्रीय विमानतळ मुंबई आणि पुणे विमानतळ हे गणपतीपुळेचे जवळचे दोन विमानतळ आहेत जे गणपतीपुळेपासून अंदाजे 352 आणि 335 किलोमीटर अंतरावर आहेत. एकदा तुम्ही विमानाने प्रवास केल्यानंतर मुंबई किंवा पुणे विमानतळावर पोहचल्यावर, तुम्ही विमानतळावरून गणपतीपुळे पर्यंत टॅक्सी भाड्याने घेऊ शकता किंवा या मार्गावर वारंवार जाणारी बस घेऊ शकता.
रत्नागिरी रेल्वे स्टेशन हे गणपतीपुळेचे सर्वात जवळचे रेल्वे स्टेशन आहे जे गणपतीपुळेपासून सुमारे 30 किलोमीटर अंतरावर आहे. हे रेल्वे स्टेशन समृद्ध रेल्वे नेटवर्कद्वारे पुणे, मुंबई, सोलापूर, गोवा, ठाणे, सांगली आणि कोल्हापूर सारख्या भारतातील बहुतेक प्रमुख शहरांशी चांगले जोडलेले आहे.
गणपतीपुळे अनेक प्रमुख शेजारच्या शहरांशी विचित्र हिरव्यागार निसर्गरम्य रस्त्यांच्या सुव्यवस्थित नेटवर्कद्वारे चांगले जोडलेले आहे. गणपतीपुळे हे देशातील इतर प्रमुख शहरांशी नियमितपणे खाजगी आणि राज्य-चालित बस आणि कॅबद्वारे जोडलेले आहे. वैकल्पिकरित्या, तुम्ही पुणे, मुंबई, सांगली, कोल्हापूर, सोलापूर, गोवा आणि रत्नागिरीसारख्या जवळच्या शहरांमधून गणपतीपुळेलाही भेट देऊ शकता.
Photos: Sansthan Shreedev Ganpatipule
