Why did Swami Vivekananda not marry: भारतीय संत आणि प्रसिद्ध तत्त्वज्ञ स्वामी विवेकानंद यांनी वयाच्या 39 व्या वर्षी देह सोडला. अखेर त्यांनी लग्न का केले नाही?
स्वामी विवेकानंद यांचे वडील श्री विश्वनाथ दत्त कलकत्ता उच्च न्यायालयाचे प्रसिद्ध वकील होते. त्यांची आई भुवनेश्वरी देवी गृहिणी आणि शिवभक्त होत्या. 1884 मध्ये वडिलांच्या निधनानंतर घरची आर्थिक परिस्थिती, मालमत्तेचा वाद आणि उपासमार यामुळे विवेकानंद जवळजवळ मोडकळीस आले होते. कुटुंबाचा सांभाळ करण्याच्या जबाबदारीमुळे चिंता लागली होती. त्यांना लग्नाचे अनेक प्रस्ताव आले पण त्यांनी नकार दिला.
ऐहिक उपभोग आणि ऐशोआराम यांच्यावर जगण्याची जाणीव आकार घेऊ लागल्यापासून ते लग्नाच्या प्रस्तावांना 'नाही' म्हणत राहिले. तेव्हाच आर्थिक संकटातून बाहेर पडण्याचा प्रस्ताव त्यांच्यासमोर आला जेव्हा एका श्रीमंत महिलेने त्यांच्यासोबत लग्नाच्या अटीवर त्यांची आर्थिक स्थिती सुधारण्याचा प्रस्ताव ठेवला. हा प्रस्ताव मान्य केला असता अनेक समस्या सहज सुटू शकल्या असत्या. पण असे करणे त्यांना हुंडा घेतल्यासारखे वाटत होते. विवेकानंदांनी त्या महिलेचा प्रस्ताव नाकारला. त्याच्या निर्णयावर आईही त्यांच्या पाठीशी उभ्या राहिल्या. या संकटाच्या काळात प्रबळ इच्छाशक्ती, जिद्द आणि आईची ममता त्यांच्या आयुष्यासाठी महत्त्वाची ठरली.
त्यांचे मन अध्यात्माकडे वळले होते. नंतर रामकृष्ण परपहंस यांनी त्यांची काळजी घेतली.