Iron Deficiency Symptoms : लोह हे आपल्या शरीरासाठी एक आवश्यक खनिज आहे जे अनेक महत्त्वाच्या कार्यांमध्ये भूमिका बजावते. हे लाल रक्तपेशींच्या निर्मितीस मदत करते, जे संपूर्ण शरीरात ऑक्सिजन वाहून नेतात. स्नायूंच्या कार्यासाठी, रोगप्रतिकारक शक्तीसाठी आणि मेंदूच्या आरोग्यासाठी देखील लोह आवश्यक आहे.
लोहाच्या कमतरतेमुळे अशक्तपणा होऊ शकतो, ही अशी स्थिती आहे ज्यामध्ये शरीरात पुरेशा लाल रक्तपेशी नसतात. अशक्तपणाची लक्षणे म्हणजे थकवा, अशक्तपणा, श्वास घेण्यास त्रास होणे, डोकेदुखी आणि चक्कर येणे. लोहाच्या कमतरतेमुळे नैराश्य आणि चिंता यासारख्या मानसिक आरोग्य समस्या देखील उद्भवू शकतात.
लोहाच्या कमतरतेची लक्षणे
१. थकवा आणि अशक्तपणा: लोहाच्या कमतरतेमुळे लाल रक्तपेशींची संख्या कमी होते, ज्यामुळे शरीरातील ऊतींपर्यंत पुरेसा ऑक्सिजन पोहोचू शकत नाही. यामुळे थकवा आणि अशक्तपणा जाणवू शकतो.
२. श्वास घेण्यास त्रास: लोहाच्या कमतरतेमुळे शरीराला पुरेसा ऑक्सिजन मिळत नाही, ज्यामुळे श्वास घेण्यास त्रास होऊ शकतो, विशेषतः व्यायाम करताना.
३. डोकेदुखी: लोहाच्या कमतरतेमुळे डोकेदुखी होऊ शकते. कारण लोहाच्या कमतरतेमुळे मेंदूपर्यंत पुरेसा ऑक्सिजन पोहोचू शकत नाही.
४. चक्कर येणे: लोहाच्या कमतरतेमुळे देखील चक्कर येऊ शकते. कारण लोहाच्या कमतरतेमुळे रक्तदाब कमी होऊ शकतो.
५. त्वचा, नखे आणि केसांमध्ये बदल: लोहाच्या कमतरतेमुळे त्वचा, नखे आणि केसांमध्ये बदल होऊ शकतात. त्वचा फिकट गुलाबी, कोरडी किंवा खवलेयुक्त होऊ शकते. नखे पातळ आणि ठिसूळ होऊ शकतात. केस पातळ होऊ शकतात किंवा गळू शकतात.
लोहाच्या कमतरतेचा मानसिक आरोग्यावर कसा परिणाम होतो?
लोहाच्या कमतरतेमुळे नैराश्य आणि चिंता यासारख्या मानसिक आरोग्य समस्या उद्भवू शकतात. कारण मेंदूच्या आरोग्यासाठी लोह आवश्यक आहे. लोह सेरोटोनिन आणि डोपामाइन सारख्या न्यूरोट्रांसमीटरच्या निर्मितीस मदत करते, जे मूड नियंत्रित करतात. लोहाच्या कमतरतेमुळे या न्यूरोट्रांसमीटरचे उत्पादन कमी होऊ शकते, ज्यामुळे नैराश्य आणि चिंता निर्माण होऊ शकते.
लोहाची कमतरता कशी टाळायची?
लोहाची कमतरता टाळण्यासाठी, लोहयुक्त पदार्थ खावेत. लोहयुक्त पदार्थांमध्ये हे समाविष्ट आहे:
मांस
मासे
बीन्स
मसूर
हिरव्या पालेभाज्या
सुकामेवा
संपूर्ण धान्य
लोहाचे शोषण वाढवण्यासाठी, लोहयुक्त पदार्थ खा, ज्यामध्ये व्हिटॅमिन सी भरपूर प्रमाणात असते, जसे की संत्र्याचा रस किंवा ब्रोकोली.
जर तुम्हाला वाटत असेल की तुमच्यात लोहाची कमतरता आहे, तर तुमच्या डॉक्टरांशी बोला. ते तुमच्या लोहाची पातळी तपासू शकतात आणि योग्य उपचार लिहून देऊ शकतात.