राजस्थानमधील बांसवाडा येथे एक विचित्र प्रकरण समोर आले आहे. येथे एक अनोखा विवाह पार पडला. जिथे एका वराला दोन सुना होत्या. वराने दोन्ही नववधूंचा विधीनुसार विवाह केला. आश्चर्याची बाब म्हणजे कमलाशंकर यांना दोन्ही वधूंपासून एक मुलगा आणि एक मुलगी आहे. दोन्ही मुलं वडिलांच्या लग्नाला हजर होती.
एका वधूचे प्रेमप्रकरण सुमारे 20 वर्षे जुने तर दुसऱ्याचे 9 वर्षे जुने असल्याचे सांगितले जात आहे. कमलाशंकर यांनी दोन पत्नींशी गाठ बांधली आणि दोन्ही जीवन साथीदारांसह सात फेरे घेतले. हा अनोखा विवाह पाहण्यासाठी आजूबाजूच्या शेकडो ग्रामस्थांनी मोठी गर्दी केली होती. हे प्रकरण बांसवाडा जिल्ह्यातील आनंदपुरी ब्लॉकमधील मुंद्री ग्रामपंचायतीच्या उपलापाडा गावाशी संबंधित आहे. या लग्नाची सोशल मीडियावर जोरदार चर्चा होत आहे.
वधू कमलाशंकर यांचे मेहुणे हितेश पारगी यांनी सांगितले की, 2002 मध्ये कमलाशंकर 13 वर्षांचे असताना माकनने नानीदेवीला गावातून नातरा (एक विधी) करण्यासाठी आणले होते. यानंतर 2014 मध्ये कमलाशंकरचे ओबळा येथील रहिवासी असलेल्या टीनासोबतही प्रेमसंबंध होते. कमलाशंकर अल्पवयीन असल्याने आणि कमकुवत आर्थिक परिस्थितीमुळे सामाजिक रितीरिवाजानुसार लग्न करू शकले नाहीत. पण आता तो प्रौढ झाला आहे. यासोबतच त्यांची आर्थिक स्थितीही सुधारली, त्यामुळे शुक्रवारी त्यांनी सामाजिक रितीरिवाजानुसार नानीदेवी आणि टीनाचा विवाह केला. कमलाशंकर यांना नानीदेवीची मुलगी (8) आणि टीनासोबत एक मुलगा (6) आहे. दोन्ही मुलं वडिलांच्या लग्नाला हजर होती.
राजस्थानच्या ग्रामीण भागात नातरा प्रथा खूप जुनी आहे. या प्रथेमध्ये जोडपे विवाहाशिवाय एकत्र राहतात आणि पती-पत्नीसारखे राहतात. अनेक जोडपी म्हातारी झाल्यावर लग्न करतात. नातरा परंपरेत मुला-मुलींचे आई-वडिलांच्या परवानगीशिवाय लग्न केले जाते. काही वेळा पैशांचा व्यवहारही होतो. संप सभा ही नातरा प्रथा संपवण्याचा प्रयत्न करत आहे. शिक्षणासोबतच ही प्रथा हळूहळू संपत चालली आहे.
राजस्थानमध्ये बांसवाडा, डुंगरपूर, झालावाड, उदयपूर जिल्ह्यांतील ग्रामीण भागात ही प्रथा अजूनही सुरू आहे. या भागात बहुतांश आदिवासी समाजाचे लोक राहतात. हे अगदी नवीन युगाच्या लिव्ह-इन प्रॅक्टिससारखे आहे. असे म्हणतात की जर एखाद्या आदिवासी पुरुषाला एखादी स्त्री आवडत असेल आणि दोघेही एकमेकांसोबत राहण्यास सहमत असतील तर ती स्त्री आपला पहिला पती आणि कुटुंब सोडून दुसऱ्याकडे राहायला जाते. या नातरा प्रथेअंतर्गत एकापेक्षा जास्त पत्नी असणारे लोक मोठ्या संख्येने आहेत.
