देशातील पहिली अमृत भारत ट्रेन आज अयोध्येहून दिल्लीला रवाना झाली आहे. वंदे भारत ट्रेनच्या धर्तीवर डिझाइन केलेली ही देशातील पहिली पुल-पुश ट्रेन आहे, ज्याला दोन इंजिन असतील. यामध्ये ट्रेनच्या शेवटच्या डब्यानंतर दुसरे इंजिन असेल.
वेग देण्यासाठी अमृत भारत ट्रेनमध्ये दोन इंजिन बसवण्यात आले आहेत. ही ट्रेन रुळांवरून 130 किमी वेगाने धावणार आहे. वृत्तानुसार, दर महिन्याला 20 ते 30 अमृत भारत गाड्या तयार केल्या जातील.
अमृत भारत ट्रेनचे आतील भाग अतिशय खास आहे. अमृत भारत ही नॉन एसी ट्रेन आहे, तर वंदे भारत ट्रेन ही पूर्णपणे एसी ट्रेन आहे. ट्रेनचे डबे पूर्णपणे काचेने झाकलेले आहेत
ट्रेनमध्ये सामान ठेवण्यासाठी भरपूर जागा आहे. याच्या सीट्स बर्यापैकी आरामदायी आहेत. लांबच्या प्रवासातही लोकांना थकवा जाणवणार नाही अशा पद्धतीने या ट्रेनची रचना करण्यात आली आहे.
अमृत भारत गाड्यांमध्ये शून्य डिस्चार्ज एफआरपी मॉड्यूलर टॉयलेट आहेत. अमृत भारत गाड्या इंटिग्रल कोच फॅक्टरी (ICF) चेन्नई येथे तयार केल्या जातात.
प्रवाशांच्या सुविधेसाठी अमृत भारत ट्रेनमध्ये अनेक मोबाईल चार्जिंग पॉइंट देण्यात आले आहेत. बाजूला एक मोबाईल होल्डर देखील दिलेला आहे. जेणेकरून मोबाईल सहज चार्ज करता येतील
अमृत भारत एक्सप्रेसची खास रचना करण्यात आली आहे. प्रवासादरम्यान प्रवाशांना कोणताही धक्का बसू नये, अशा पद्धतीने त्याचे डबे तयार करण्यात आले आहेत.
ही ट्रेन 130 किमी वेगाने धावणार आहे. रेल्वेमंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी सोमवारी नवी दिल्ली रेल्वे स्थानकावर ही माहिती दिली
अश्विनी वैष्णव यांच्या मते, जगभरातील रेल्वेमध्ये दोन प्रकारचे तंत्रज्ञान वापरले जाते. प्रथम वितरित वीज, ज्यामध्ये प्रत्येक दुसऱ्या आणि तिसऱ्या कोचमध्ये एक मोटर असते आणि वीज वरून येते, वंदे भारत ट्रेन या तंत्रज्ञानावर तयार करण्यात आली आहे. दुसरे तंत्र म्हणजे पुल आणि पुश, ज्यामध्ये एक इंजिन पुढच्या बाजूला बसवले जाते जे ट्रेनला खेचते आणि दुसरे इंजिन मागील बाजूस बसवले जाते जे ट्रेनला धक्का देते
दोन्ही तंत्रज्ञानावर देशाच्याच अभियंत्यांनी गाड्या बनवल्या आहेत. वंदे भारत ट्रेन डिस्ट्रिब्युटेड पॉवर आणि अमृत भारत ट्रेन पुल पुश तंत्रज्ञानाने बनवण्यात आली आहे. अमृत भारत ट्रेन ही नॉन-एसी ट्रेन आहे, तर वंदे भारत ट्रेन ही पूर्णपणे एसी ट्रेन आहे. ट्रेनचे डबे पूर्णपणे काचेने झाकलेले आहेत. एवढेच नाही तर ट्रेनच्या दोन्ही बाजूला बसवण्यात आलेले इंजिन सुधारण्यात आले आहे.
ड्रायव्हरच्या केबिनमध्ये एअर कंडिशनिंग बसवण्यात आले आहे, जेणेकरून ड्रायव्हरला ट्रेन चालवताना कोणतीही अडचण येऊ नये. ही ट्रेन चिलखतांनी सुसज्ज आहे, त्यामुळे दोन गाड्यांमध्ये टक्कर होण्याची शक्यता नाही. ड्रायव्हरच्या केबिनमध्येही कंपन असेल ज्यामुळे कोणतीही गैरसोय होणार नाही. प्रवाशांच्या सोयीसाठी चांगली सीट आणि चार्जिंग पॉइंट आहेत. जनरल डब्यात वरच्या सीटला कुशनही आहे, ज्यामुळे प्रवाशांचा प्रवास सुखकर होईल.
ही ट्रेन दिल्लीहून कोलकात्याला गेल्यास सुमारे दोन तासांचा वेळ वाचेल.
त्याच्या शौचालयात कमी पाणी वाया जाईल. ते म्हणाले की, ट्रेनमध्ये मोठे बदल करण्यात आले आहेत. अमृत भारत ट्रेनमध्ये दोन डब्यांमध्ये अर्ध-स्थायी कपलर अशा प्रकारे बसवण्यात आले आहेत की ट्रेन सुरू झाल्यावर किंवा थांबल्यावर धक्का लागणार नाही.
रेल्वेच्या परिपत्रकानुसार, सवलतीची तिकिटे आणि मोफत पासच्या आधारे काढलेली तिकिटे या गाड्यांमध्ये स्वीकारली जाणार नाहीत. परिपत्रकात म्हटले आहे की, 'रेल्वे कर्मचार्यांसाठी विशेषाधिकार पास, पीटीओ (प्रिव्हिलेज तिकीट ऑर्डर), ड्युटी पास इत्यादींशी संबंधित नियम मेल/एक्स्प्रेस गाड्यांप्रमाणेच असतील.
"खासदारांना जारी केलेल्या पासेस, आमदार/विधानपरिषद सदस्यांना जारी केलेले रेल्वे प्रवास कूपन (TRC) आणि स्वातंत्र्यसैनिकांच्या बुकिंगला परवानगी दिली जाईल कारण त्यांची संपूर्ण परतफेड केली जाईल," असे त्यात म्हटले आहे. रेल्वे बोर्डाने केंद्राकडे मागणी केली आहे. रेल्वे माहिती प्रणाली (CRIS) अमृत भारत गाड्या आणि त्यांचे भाडे प्रदर्शित करण्यासाठी सॉफ्टवेअरमध्ये आवश्यक बदल करणार आहे.
अमृत भारत एक्सप्रेसचे वेळापत्रक जाहीर:
आनंद विहार टर्मिनल ते दरभंगा दरम्यान धावणारी अमृत भारत एक्सप्रेस लखनौमार्गे अयोध्येतून जाईल. रेल्वे बोर्डाने ट्रेनचे वेळापत्रक जाहीर केले आहे. मात्र, शुक्रवारी रात्री उशिरापर्यंत अयोध्येहून आनंद विहार मार्गे लखनौपर्यंत धावणाऱ्या वंदे भारत एक्स्प्रेसचे अधिकृत वेळापत्रक जाहीर होऊ शकले नाही.
रेल्वे अधिकाऱ्यांनी सांगितले की, दरभंगा ते आनंद विहारला जाणारी ट्रेन क्रमांक 15557 अमृत भारत एक्सप्रेस दरभंगा येथून दुपारी3 वाजता सुटेल. दुपारी 2.30 वाजता अयोध्या धाम रेल्वे स्थानकावर पोहोचेल. पाच मिनिटांच्या थांब्यानंतर ट्रेन सुटेल. पहाटे 5.05 वाजता चारबाग रेल्वे स्थानकावर पोहोचेल.
यानंतर ती कानपूर सेंट्रल, इटावा, टुंडला, अलीगढ जंक्शन मार्गे दुपारी 12.35 वाजता आनंद विहारला पोहोचेल. त्या बदल्यात ट्रेन क्रमांक 15558 अमृत भारत एक्सप्रेस आनंद विहार येथून दुपारी3:10 वाजता सुटेल आणि रात्री10:10 वाजता चारबाग रेल्वे स्थानकावर पोहोचेल. येथून सुरू होऊन दुपारी 1.10 वाजता अयोध्याधाम आणि सकाळी 11.50 वाजता दरभंगा स्थानकात पोहोचेल. दोन्ही बाजूंनी ट्रेन जनकपूर रोड, सीतामढी, बैरागनिया, रक्सौल, नरकटियागंज, बाघा, कप्तानगंज, गोरखपूर, बस्ती, मानकापूर स्टेशनवर थांबेल.
अंदाजानुसार, वंदे भारत एक्सप्रेस बुधवार वगळता आठवड्यातून सहा दिवस धावेल. आनंद विहार येथून सकाळी 6:10 वाजता गाडी सुटेल आणि दुपारी 12:25 वाजता चारबाग येथे पोहोचेल आणि येथून अयोध्या धाम स्थानकावर दुपारी 2:35 वाजता पोहोचेल. या बदल्यात, ही ट्रेन अयोध्या धाम येथून दुपारी 3:15 वाजता सुटेल, लखनौला 5:15 वाजता पोहोचेल आणि रात्री 11:40 वाजता आनंद विहार टर्मिनलला पोहोचेल.