Chandrayaan-3 Vikram-Rovar Latest Updated इस्रोच्या चांद्रयान-3 चा ऐतिहासिक प्रकल्पाबाबत एक नवीन अपडेट समोर आले आहे. तब्बल 5 महिन्यांनंतर इस्रोने चांद्रयानच्या लँडर विक्रम आणि रोव्हरबाबतही मोठा खुलासा केला आहे. इस्रोच्या म्हणण्यानुसार 14 जुलै 2023 रोजी ज्या प्रक्षेपकामध्ये चांद्रयान-3 पृथ्वीपासून 36 हजार किलोमीटर दूर पाठवण्यात आले होते, ते आता खाली पडले आहे. गुरुवारी पहाटे अडीचच्या सुमारास प्रक्षेपकाचा काही भाग पृथ्वीच्या वातावरणात घुसला आणि अमेरिकेजवळील उत्तर प्रशांत महासागरात पडला. हे कोणत्याही प्रकारे नियंत्रित करणे शक्य नव्हते. LVM-3 M4 रॉकेटचा हा क्रायोजेनिक भाग होता. नासाच्या शास्त्रज्ञांनी ते शोधून काढले आणि ते समुद्रात पडलेले ठिकाण देखील शोधले.
पृथ्वीवर पडण्यासाठी सुमारे 124 दिवस लागले
प्रक्षेपणानंतर चांद्रयानपासून वेगळे होताच हे प्रक्षेपक पृथ्वीभोवती फिरत होते. तो हळूहळू पृथ्वीच्या जवळ येत होता. 15-16 नोव्हेंबर 2023 च्या रात्री हा भाग अमेरिकेच्या किनाऱ्यापासून उत्तर प्रशांत महासागरात पडला. नॉर्थ अमेरिकन एरोस्पेस डिफेन्स कमांड (NORAD) त्याचा मागोवा घेत होती. ट्रॅकिंग केल्यानंतर, त्यांनी इस्रोशी बोलले आणि अवकाशातून पृथ्वीच्या दिशेने येणारे प्रक्षेपक ओळखले आणि ते पडल्यानंतर इस्रोने देखील याची पुष्टी केली. इस्रोच्या म्हणण्यानुसार पृथ्वीच्या खालच्या कक्षेतून पृथ्वीवर परत येण्यासाठी 124 दिवस लागतात. असेच काहीसे LVM-3 M4 लाँचरचे झाले. पृथ्वीवर पडताना कोणतीही दुर्घटना टाळण्यासाठी ते अवकाशातच निष्क्रिय करण्यात आले. त्याचे इंधन पूर्णपणे वाहून गेले.
विक्रम आणि रोव्हर प्रज्ञान अजून जागे झाले नाहीत
चांद्रयानचे लँडर विक्रम आणि रोव्हर प्रज्ञान यांच्याबाबतही इस्रोने मोठा खुलासा केला आहे. 14 जुलै 2023 ला प्रक्षेपित केल्यानंतर, विक्रम लँडर 2 सप्टेंबर 2023 रोजी स्लीप मोडमध्ये गेला आणि रोव्हर प्रज्ञान अजूनही झोपेत आहे. याला जागृत करण्याचा इस्रो सातत्याने प्रयत्न करत आहे, मात्र आजतागायत त्यात यश आलेले नाही. लँडर आणि रोव्हरची रचना पृथ्वीच्या 14 दिवसांच्या दिवस-रात्र चक्रानुसार करण्यात आली होती. अशा स्थितीत विक्रम-रोव्हरला 14 दिवसांनंतर जाग यायला हवी होती, मात्र अद्याप तसे झालेले नाही. आंध्र प्रदेशातील श्रीहरिकोटा येथून प्रक्षेपित झालेल्या चांद्रयान-3 ने 23 ऑगस्ट रोजी चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर यशस्वी लँडिंग केले. यासह भारत चंद्रावर पोहोचणारा जगातील चौथा आणि दक्षिण ध्रुवावर उतरणारा पहिला देश ठरला आहे. यानंतर 14 दिवस महत्त्वाची माहिती गोळा करण्यात आली.
