What Is A "Mayday" Call : १२ जून २०२५ रोजी दुपारी, अहमदाबाद विमानतळावरून उड्डाण घेत असलेल्या Air India Flight AI171 (Boeing 787 ड्रीमलाइनर) टेकऑफ झाल्यानंतर लगेचच तांत्रिक बिघाड झाला. पायलटने "मेडे, मेडे" असे म्हणत मदतीसाठी हाक मारली आणि काही क्षणातच विमान कोसळले. या दुर्घटनेतून एक महत्त्वाचा प्रश्न उद्भवतो: जेव्हा पायलट "मार्गदर्शन मदत" साठी हाक मारतो तेव्हा मेडे चा अर्थ काय, हा कॉल का आणि कधी केला जातो? चला हे सखोलपणे समजून घेऊया.
“Mayday” एक आंतर्राष्ट्रीय रेडियो डिस्ट्रेस सिग्नल आहे, हे फक्त जीवघेण्या आपत्कालीन परिस्थितीत वापरले जाते. त्याचे नाव फ्रेंच शब्द "m'aider" (मदत) पासून आले आहे. जेव्हा पायलट तीन वेळा "Mayday" म्हणतो तेव्हा त्याचा अर्थ असा होतो की एअर ट्रॅफिक कंट्रोल (ATC) आणि आपत्कालीन सेवांना मशीन बिघाड, इंजिन समस्या, इंधन आणीबाणी किंवा एखाद्याला गंभीर दुखापत होण्याचा धोका असलेल्या परिस्थितीसारख्या उच्च प्राधान्याच्या मुद्द्यावर त्वरित सूचनांची आवश्यकता असते.
पायलट मेडे कधी म्हणतो?
इंजिनमध्ये बिघाड किंवा तांत्रिक बिघाड: अहमदाबाद अपघाताच्या अहवालानुसार, विमानाने उड्डाणानंतर लगेचच उंची गमावली, कदाचित टेकऑफ वेग गाठला नसल्यामुळे.
विमानात आग लागणे, नियंत्रण सुटणे: अशा गंभीर घटनांमध्ये पायलट मेडे देखील म्हणतो.
इंधनाची कमतरता किंवा हवाई वाहतूक समस्या: मर्यादित इंधन किंवा धावपट्टीवरून उड्डाण घेण्यास विलंब अशा परिस्थितीत देखील मेडे आवश्यक आहे.
Mayday कॉल प्रक्रिया आणि प्रभाव
पहिले पाऊल: जलद संकट मूल्यांकन.
दूसरे पाऊल: “Aviate, Navigate, Communicate”- प्रथम विमानाचा ताबा घेतला, नंतर परिस्थिती स्पष्ट न करता लगेच MAYDAY म्हटणे.
तिसरे पाऊल: ATC आणि जवळीत विमान ताबडतोब इतर सर्व रेडिओ संप्रेषण थांबवेल आणि त्या आपत्कालीन परिस्थितीला प्राधान्य देईल.
चौथे पाऊल: पायलट त्याचे कॉलसाइन, स्थान, आपत्कालीन परिस्थितीचे थोडक्यात वर्णन आणि गरज (उदा. कमी इंधन, आपत्कालीन लँडिंग) सांगेल.
Mayday चा अंतिम संदेश
Mayday या कॉलचा उद्देश केवळ मदत मागणे नाही तर सावधगिरी आणि तयारीचा जागतिक संदेश पाठविणे आहे. अहमदाबाद अपघातासारख्या स्थितीवरून असे दिसून येते की पायलटने गंभीर धोका ओळखून तातडीने मदत मागितली. हा कॉल एटीसी, बचाव पथक, अग्निशमन दल आणि आपत्कालीन सेवांना त्वरित सक्रिय करतो.
