जनरल बिपीन रावत (PVSM, UYSM, AVSM, YSM, SM, VSM, ADC) भारताचे पहिले आणि वर्तमान चीफ ऑफ डिफेन्स स्टाफ (CDS) आहेत; त्यांनी 1 जानेवारी 2020 रोजी चीफ ऑफ डिफेन्स स्टाफचे पद स्वीकारले. याआधी ते भारतीय लष्कराचे प्रमुख होते. रावत यांनी 31 डिसेंबर 2016 ते 31 डिसेंबर 2019 पर्यंत लष्करप्रमुख म्हणून काम पाहिले.
प्रारंभिक जीवन
त्यांचा जन्म उत्तराखंडमधील पौडी गढवाल जिल्ह्यातील चौहान राजपूत कुटुंबात झाला. जनरल रावत यांची आई परमार घराण्यातील आहे. त्यांचे पूर्वज मायापूर/हरिद्दार येथून आले होते. गढवालला. परसाई गावात स्थायिक झाल्यामुळे परासराला रावत असे म्हणतात. रावत ही गढवालच्या राज्यकर्त्यांनी विविध राजपूतांना दिलेली लष्करी पदवी आहे. त्यांचे वडील लेफ्टनंट जनरल लक्ष्मण सिंग रावत होते, जे सैन्यातून या पदावर निवृत्त झाले. रावत यांनी 1978 मध्ये 11 व्या गोरखा रायफलच्या पाचव्या बटालियनमधून आपल्या कारकिर्दीची सुरुवात केली.
रावत यांनी डेहराडूनमधील कॅंब्रियन हॉल स्कूल, शिमला येथील सेंट एडवर्ड स्कूल आणि इंडियन मिलिटरी अकादमी, डेहराडून येथे शिक्षण घेतले, जिथे त्यांना 'स्वॉर्ड ऑफ ऑनर' प्राप्त झालं. ते फोर्ट लीवनवर्थ, यूएसएमध्ये डिफेंस सर्व्हिसेज स्टाफ कॉलेज, वेलिंगटन आणि हायर कमांड कोर्सचे पदवीधर आहेत. त्यांनी मद्रास विद्यापीठातून डिफेन्स स्टडीजमध्ये एमफिल आणि डिप्लोमा इन मॅनेजमेंट आणि डिप्लोमा इन कॉम्प्युटर स्टडीज देखील केले आहे. 2011 मध्ये लष्करी-माध्यम धोरणात्मक अभ्यासावरील संशोधनासाठी त्यांना चौधरी चरण सिंह विश्वविद्यालय, मेरठ द्वारा डॉक्टरेट ऑफ़ फिलॉसफी मध्ये सन्मानित केले गेले.
शिक्षण
बिपिन रावत यांनी इंडियन मिलिटरी अकादमीमधून पदवी प्राप्त केली आहे.
आयएमए डेहराडून येथे त्यांना 'स्वॉर्ड ऑफ ऑनर' प्रदान करण्यात आला.
देवी अहिल्या विद्यापीठातून संरक्षण आणि व्यवस्थापन अभ्यासात एम फिल पदवी.
मद्रास विद्यापीठातून स्ट्रॅटेजिक आणि डिफेन्स स्टडीजमध्ये एम.फिल.
2011 मध्ये चौधरी चरण सिंग विद्यापीठातून मिलिटरी मीडिया स्टडीजमध्ये पीएचडी.
बिपिन रावत 2016 मध्ये लष्करप्रमुख झाले. सीडीएस बनण्यापूर्वी बिपिन रावत 27 वे लष्करप्रमुख होते. लष्करप्रमुख बनण्याआधी, 1 सप्टेंबर 2016 रोजी त्यांची भारतीय लष्कराचे उप-सेनाप्रमुख म्हणून नियुक्ती करण्यात आली होती.
विशिष्ट सेवांसाठी सन्मानित
जनरल बिपिन रावत यांना उच्च उंचीवरील लढाऊ क्षेत्रे आणि बंडखोरीविरोधी कारवाया करण्याचा अनुभव आहे. त्यांनी पूर्व सेक्टरमध्ये इन्फंट्री बटालियनचे नेतृत्व केले आहे. काश्मीर खोऱ्यात राष्ट्रीय रायफल्स सेक्टर आणि इन्फंट्री डिव्हिजनचे नेतृत्वही केले आहे. डिफेन्स सर्व्हिसेस स्टाफ कॉलेज, वेलिंग्टन आणि नॅशनल डिफेन्स कॉलेज कोर्सचे माजी विद्यार्थी, जनरल बिपिन रावत यांनी लष्करात 40 वर्षांहून अधिक काळ देशाची सेवा केली आहे. त्यांना शौर्य आणि विशिष्ट सेवांसाठी UISM, AVSM, YSM, SM ने सन्मानित करण्यात आले आहे.
राष्ट्रीय सुरक्षा आणि लीडरशिपवर अनेक लेख
त्यांनी 'राष्ट्रीय सुरक्षा' आणि 'लीडरशिप' वर अनेक लेख लिहिले आहेत, जे विविध मासिके आणि प्रकाशनांमध्ये प्रकाशित झाले आहे. त्यांनी मद्रास विश्वविद्यालयाहून रक्षा अध्ययनात एम. फिल ची डिग्री मिळविली आहे. त्यांनी मॅनेजमेंट आणि कॉम्प्युटर स्टडीजमध्ये डिप्लोमा केला असून सैन्य मीडिया रणनीतिक अध्ययनवर आपलं शोध पूर्ण केले आहे आणि 2011 मध्ये चौधरी चरण सिंह विश्वविद्यालय, मेरठहून डॉक्टरेट ऑफ फिलॉसफी (पीएचडी) ने त्यांना सन्मानित केले गेले.
लष्करी सेवा
राजपूत कुटुंबात जन्मलेल्या रावत यांच्या अनेक पिढ्या लष्करात आहेत.
जानेवारी 1979 मध्ये लष्करात पहिली नियुक्ती मिझोराममध्ये मिळाली.
नेफा परिसरात तैनात असताना त्यांनी बटालियनचे नेतृत्व केले.
कांगोमध्ये संयुक्त राष्ट्राच्या पीसकीपिंग फोर्सचे नेतृत्व केले.
01 सप्टेंबर 2016 रोजी लष्कराचे उपप्रमुख पद स्वीकारले.
31 डिसेंबर 2016 रोजी सेना प्रमुख पद.
1 जानेवारी 2020 रोजी सीडीएस (CDS) म्हणून नियुक्त
