मुलांची सुरक्षा आणि कल्याण हा मुद्दा पालकांसाठी नेहमीच प्राधान्य असतो. त्यासाठी सर्व गोष्टींची बारकाईने तपासणी करूनच पावले उचलली जातात. पण असुरक्षिततेमुळे आणि हानीच्या भीतीने मुलांना कायम घरात कोंडून ठेवता येत नाही. मुलांच्या सर्वांगीण विकासासाठी त्यांना वेळोवेळी बाहेरील जगासमोर येण्याची संधी देणेही आवश्यक आहे. यामध्ये शाळांचा मोठा वाटा आहे. येथे मुले केवळ ज्ञानच मिळवत नाहीत तर त्यांच्या वयाबरोबरच जग जाणून घेण्याकडेही जातात. हा अनुभवच मुलांना मोठं झाल्यावर येणाऱ्या आव्हानांसाठी तयार करतो.
या अनुभवात्मक प्रवासातील मुलांची शालेय सहल हा एक महत्त्वाचा टप्पा आहे. अशा सहलींमधून मुले स्व-व्यवस्थापन, आपत्कालीन परिस्थितीत गोष्टींचे व्यवस्थापन, सामाजिक परिस्थितीशी जुळवून घेणे आणि आत्मविश्वास निर्माण करणे यासारख्या गोष्टी शिकतात. मुलींसाठी हे अधिक महत्त्वाचे आहे.मुलींना अशा प्रवासापूर्वी काही गोष्टीचे ज्ञान दिले पाहिजेत. जेणेकरून त्यांना या सहलीतून खूप काही शिकता येईल, त्याचा आनंद घेता येईल आणि सुरक्षितही राहता येईल. चला जाणून घेऊ या .
हे खरे आहे की पूर्वीपेक्षा आता वातावरण खूप बदलले आहे. तुमच्या मुलांच्या सुरक्षेचा प्रश्न आता पूर्वीपेक्षा जास्त त्रासदायक आहे, पण हे एकच कारण मुलीच्या जीवनात अडथळा बनू देऊ नका. बहुतेक शाळा लहान मुलांना लांबच्या सहलीवर (2-3 दिवस किंवा जास्त) घेऊन जात नाहीत. त्यामुळे, लांबच्या सहलीला जाणार्‍या मुली साधारणतः 10-15 वर्षांच्या दरम्यान असतात. या वयात तुम्ही त्यांना प्रत्येक गोष्ट चांगल्या प्रकारे समजावून सांगू शकता. त्यांना समजावून सांगण्यापूर्वी सहलीशी संबंधित सर्व माहिती शाळेकडून मिळवा. शिक्षक किती आहेत, मुलं किती आहेत, कुठे जाणार आहेत, प्रवास कसा असेल, कुठे थांबतील, इ.सर्व माहिती जाणून घ्या.
सर्व माहिती मिळाल्यानंतर, सर्व आवश्यक फोन नंबर्ससह एक रफ ब्ल्यू प्रिंट तयार करा आणि मुलीकडे ठेवा जेणेकरून ती गरज पडल्यास ती वापरू शकेल. जर तुम्हाला असे वाटत असेल की ज्या पद्धतीने सहलीचे नियोजन केले आहे ते मुलीच्या सुरक्षेसाठी चांगले नाही, तर तुम्ही जाण्यास का नकार देत आहात हे शांतपणे मुलीला समजावून सांगा. या बदल्यात, जर तुम्हाला स्वतंत्रपणे कौटुंबिक सहलीचे नियोजन करायचे असेल तर ते देखील करा.
या गोष्टी समजावून सांगा-
सहल मग ती दोन दिवसांची असो किंवा आठवड्याची , काही महत्त्वाच्या टिप्स ज्या तुमच्या मुलीला सुरक्षित आणि निरोगी राहण्यास मदत करतील जाणून घ्या -
1. स्वच्छतेची पूर्ण काळजी घेण्याचा सल्ला. जरी हे प्रत्येक व्यक्तीला लागू होते, परंतु घराबाहेर जाणाऱ्या मुलीसाठी तो अधिक महत्त्वाचा सल्ला बनतो. विशेषत: आता कोरोनासारख्या महामारीच्या आगमनानंतर. तिला समजावून सांगा की प्रवासा दरम्यान तिने शक्य तितके स्वच्छ स्नानगृह वापरावे. हात पुसण्यासाठी नेहमी साबण, सॅनिटायझर, टिशू आणि वाइप सोबत ठेवा आणि त्यांचाच वापर करा. पिण्याच्या पाण्याबाबतही काळजी घ्या. फिरायला जाताना बाटली सोबत घेऊन जा.
अनेक वेळा योग्य स्वच्छतेच्या अभावामुळे मुले संसर्गाला बळी पडतात आणि अशा परिस्थितीत सहलीची संपूर्ण मजाच जाते. त्या काळात जर मुलीची पाळी आली तर तिला अधिक विशेष काळजी घेण्याचा सल्ला द्या. सॅनिटरी नॅपकिन्स वापरण्याची सवय लावा आणि अंतर्वस्त्रे व्यवस्थित स्वच्छ करायला सांगा. यामुळे अनेक प्रकारचे संक्रमण टाळू शकेल.
2. सुरक्षितता आणि खबरदारी घेण्याचा सल्ला. जरी मुलींमध्ये सहावी इंद्रिय थोडी जास्त सक्रिय असते, परंतु कधीकधी निरागसपणा आणि अविचारीपणामुळे ते त्यांच्या सुरक्षिततेची काळजी घेण्यास सक्षम नसतात. मुलीला तिच्या खोलीच्या दारांचे कुलूप आणि बाथरूमच्या खिडक्या इत्यादी अगोदर नीट तपासायला सांगा. जर बाथरूमची कोणतीही खिडकी किंवा वेंटिलेशन किंवा दरवाजा नीट बंद नसेल, तर लगेच तुमच्या शिक्षकांना सांगून दुरुस्त करा.
बाहेरचे बाथरूम वापरण्यासाठी कधीही एकटे किंवा अंधारात जाऊ नका. नेहमी 2-3 च्या गटात रहा किंवा आवश्यक असल्यास शिक्षकांना सोबत घ्या. तुम्हाला खोली बदलायची असेल किंवा स्विमिंग पूलमध्ये आंघोळ करायची असेल, यावेळीही काळजी घेण्याचा प्रयत्न करा. जर तुम्ही एखाद्या अनोळखी शहरात खरेदीला जात असाल तर तिथल्या ड्रेससाठी ट्रायल रूमचा काळजीपूर्वक वापर करा.
3. कोणावरही आंधळेपणाने विश्वास ठेवू नका- हा सल्ला मुलीला आयुष्याच्या प्रत्येक वळणावर उपयोगी पडेल, पण जेव्हा ती तुमच्यापासून दूर असलेल्या शहरात असेल, तेव्हा हा सल्ला तिला तिथेही सुरक्षित ठेवेल. तिला समजावून सांगा की तिला कोणावरही सहज विश्वास ठेवण्याची गरज नाही. विशेषत: जेव्हा कोणी तिला एकटे कुठेतरी जायला म्हणते, तिला खाण्यापिण्यासाठी काहीतरी देईल किंवा तिलाच फक्त एखाद्या कामात सामील करण्याचा आग्रह धरेल.मग तो तिचा मित्र असो वा शिक्षक. शाळेची सहल म्हणजे एकत्र फिरणे, प्रवास करणे, खाणेपिणे याचा आनंद घेणे. अशा परिस्थितीत एखाद्याला एकट्याने चालण्यास भाग पाडणे हे देखील धोक्याचे लक्षण असू शकते. त्यामुळे अशी परिस्थिती टाळा.
4. अज्ञात लोकांसोबत माहिती शेअर करू नका-
तुमची माहिती शेअर करणे टाळा. प्रवासादरम्यान अनेक वेळा नवीन मित्र बनतात, नवीन लोकांचीही ओळख होते. हे सर्व लोक वाईट किंवा चुकीचे असतीलच असे नाही, परंतु अशा कोणत्याही व्यक्तीसोबत तुमची वैयक्तिक माहिती शेअर केल्याने ते मूलही अडचणीत येऊ शकते. मुलीला इतर कोणत्याही अनोळखी व्यक्तीच्या मोबाईल किंवा कॅमेर्‍याने फोटो काढण्यापासून परावृत्त करण्यास सांगा, त्यांना तुमचा मुक्काम, प्रवासाचे वेळापत्रक, ते कोठे राहतात, पालक काय करतात इत्यादीची माहिती देऊ नका. जर एखादी व्यक्ती असे प्रश्न वारंवार विचारत असेल तर नक्कीच तुमच्या शिक्षकांना सांगा आणि त्या व्यक्तीपासून ताबडतोब दूर व्हा.
5. अज्ञात ठिकाणी आणि रात्री उशिरा बाहेर जाणे टाळण्याचा सल्ला. अनेकदा पौगंडावस्थेमध्ये ऊर्जा आणि उत्साह या दोन्ही गोष्टी आपल्या शिखरावर असतात आणि त्यामुळेच चुका होतात. शिक्षकांना माहिती न देता, नियम मोडून अज्ञात ठिकाणी एकटेच फिरायला जाणे ही सर्वात धोकादायक परिस्थिती आहे.
बहुतेक अपघात अशा ठिकाणी होतात, ज्याच्या बातम्या आपण रोज वाचतो. त्यामुळे मुलीला सांगा की तुमच्या ग्रुप व्यतिरिक्त किंवा एकट्याने कुठेही जाण्याचा धाडस करू नका. तुम्ही चुकून एखादे ठिकाण चुकले किंवा एकटे राहिल्यास घाबरून जाण्याऐवजी ताबडतोब शिक्षकांना कॉल करा किंवा मदतीसाठी कॉल करा. यासाठी ट्रिपच्या सुरुवातीला मुलीकडे ठेवलेले नंबर उपयोगी येतील.
