श्राद्धात ब्राह्मणांना भोजन देण्याची प्रथा आहे. जर हे भोजन आदरपूर्वक दिले गेले नाही तर श्राद्धाचा उद्देश पूर्ण होत नाही आणि दोष लागण्याची शक्यता असते. भोजन देताना श्रद्धा आणि भक्ती महत्त्वाची आहे. श्रद्धेचा अभाव असल्यास किंवा केवळ औपचारिकता म्हणून केले गेले, तर त्यात दोष येऊ शकतो. तसेच श्राद्ध भोजन हे पितरांच्या आत्म्याच्या तृप्तीसाठी असते. जर भोजन देताना पितरांचा योग्य आदर आणि स्मरण केले नाही, तर श्राद्ध अपूर्ण मानले जाते.
शास्त्रानुसार नियम-
गरुड पुराण, मनुस्मृती आणि इतर शास्त्रांमध्ये श्राद्ध भोजनाचे नियम सविस्तर सांगितले आहे. या नियमांचे पालन न केल्यास दोष लागण्याची शक्यता असते.
श्राद्ध पक्षात कोणी कोणाकडे जेवायला जावे की नाही?
श्राद्ध भोजन करणाऱ्यांना दुःख होण्याची शक्यता जास्त असते. श्राद्ध भोजन का खाऊ नये हे जाणून घ्या. पितृ पक्ष सुरु झाला आहे आणि प्रत्येकजण आपल्या पूर्वजांसाठी अनेक प्रकारचे पदार्थ बनवतो, श्राद्ध विधी केल्यानंतर ते ब्राह्मण, गरीब किंवा इतर बाहेरील लोकांनाही अन्न देतात. परंतु शास्त्रांनुसार, श्राद्ध भोजन प्रत्येकासाठी शुभ मानले जात नाही, कारण श्राद्ध भोजन हे पूर्वजांच्या नावाने बनवले जाते, जे कामुक असते, म्हणजेच ते रज-तम्याने भरलेले असते, म्हणून श्राद्ध भोजन खाणे प्रत्येकासाठी शुभ नसते. श्राद्ध भोजन करणाऱ्यांना दुःख होण्याची शक्यता जास्त असते.
श्राद्ध भोजन का खाऊ नये हे जाणून घ्या.
श्राद्ध भोजन खाण्याबाबत शास्त्रांमध्ये काही नियम देण्यात आले आहे. जर हे नियम पाळले तर त्यामुळे होणारे दुःख टाळता येते किंवा त्याचा परिणाम काही प्रमाणात कमी करता येतो. दुसऱ्याच्या घरून श्राद्धाचे अन्न खाऊ नये, पण स्वतःच्या कुळातील कुटुंबासोबत जेवण करण्यात काही दोष नाही.
साधकाने श्राद्धाचे अन्न खाऊ नये-
स्वाध्याय म्हणजे स्वतःच्या कर्मांचे चिंतन करणे. चिंतन हे ध्यानापेक्षा अधिक सूक्ष्म असते. म्हणून, चिंतन जीवाच्या शरीरावर एका विशिष्ट गुणाचे संस्कार बळकट करते. एक सामान्य जीव रज-तमात्मिक मायाशी संबंधित कामांवर अधिक चिंतन करतो. यामुळे त्याच्याभोवती रज-तमात्मिक लहरींचे वातावरण तयार होते. जर आपण अशा संस्कारांसह श्राद्ध स्थळी जेवायला गेलो तर तेथील रज-तमात्मिक वातावरणाचा आपल्या शरीरावर जास्त परिणाम होईल, ज्यामुळे आपल्याला अधिक दुःख होऊ शकते. जर एखादी व्यक्ती साधना करते, तर श्राद्धाचे अन्न खाल्ल्याने त्याच्या शरीरातील सत्त्वगुणाचे प्रमाण कमी होऊ शकते. म्हणून, आध्यात्मिक दृष्टिकोनातून, श्राद्धाचे अन्न फायदेशीर मानले जात नाही.
जेव्हा आपण श्राद्धात रज-तम असलेले अन्न खातो तेव्हा त्याची सूक्ष्म हवा आपल्या शरीरात फिरत राहते. अशा परिस्थितीत जेव्हा आपण पुन्हा जेवतो तेव्हा ही सूक्ष्म हवा त्यात मिसळते. यामुळे हे अन्न हानिकारक ठरू शकते. म्हणूनच, हिंदू धर्मात असे म्हटले आहे की वरील कृत्ये टाळूनच श्राद्धाच्या दिवशी अन्न खावे. भांडणामुळे मनात रज-तमचे प्रमाण वाढते. झोपेवर तमचे वर्चस्व असते. यामुळे आपला थकवा नक्कीच दूर होतो, परंतु त्यामुळे शरीरात तमगुण देखील वाढतो. म्हणून, श्राद्ध पक्ष किंवा तेर्वी इत्यादी दिवशी मृतांसाठी बनवलेले अन्न खाणे टाळण्याचा प्रयत्न करावा.
अस्वीकरण (Disclaimer) : या लेखात दिलेली माहिती आणि उपाय सामान्य माहितीवर आधारित आहे.या माहितीचीपूर्णता, विश्वासार्हता आणि अचूकता याबाबत वेबदुनिया कोणतीही हमी देत नाही. अधिक माहितीसाठी संबंधित तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.
Edited By- Dhanashri Naik
