Sarva Pitru Amavasya 2023 : भाद्रपद महिन्याच्या पौर्णिमेपासून अश्विन महिन्याच्या अमावस्या पर्यंतचा काळ पितृ पक्ष आहे. पितृ पक्षाचे 15 दिवस पितरांना समर्पित असतात. यावर्षी पितृ पक्ष किंवा श्राद्ध 29 सप्टेंबरपासून सुरू होत असून 14 ऑक्टोबर रोजी समाप्त होईल. सर्व पितृ अमावस्या 14 ऑक्टोबर रोजी आहे, ज्याला महालय अमावस्या, पितृ अमावस्या आणि पितृ मोक्ष अमावस्या म्हणून देखील ओळखले जाते. हिंदू धर्मात पितृ पक्षाचा शेवटचा दिवस म्हणजेच सर्व पितृ अमावस्या हा दिवस खूप महत्त्वाचा मानला जातो कारण या दिवशी पितरांना निरोप दिला जातो.
सर्व पितृ अमावस्या तिथी आणि वेळ
हिंदी दिनदर्शिकेनुसार, आश्विन अमावस्या तिथी 13 ऑक्टोबर रोजी रात्री 9.50 वाजता सुरू होईल आणि अमावस्या तिथी 14 ऑक्टोबर रोजी रात्री 11.24 वाजता संपेल. अशाप्रकारे, उदयतिथीनुसार 14 ऑक्टोबर ही सर्व पितृ अमावस्या मानली जाईल.
कुतुप मुहूर्त - सकाळी 11:44 ते 12:30 पर्यंत
रोहीण मुहूर्त - दिवसात 12:30 ते 1:16
दुपारची वेळ - दुपारी 1:16 ते 3:35 पर्यंत
अमावस्येला आपल्या पूर्वजांना निरोप जरूर द्या
असे मानले जाते की पितृ पक्षाच्या 15 दिवसांमध्ये, पूर्वज नश्वर जगात येतात आणि त्यांच्या कुटुंबातील सदस्यांमध्ये राहतात. तसेच या काळात पितर आपली क्षुधा शांत करतात. म्हणून पितृ पक्षाच्या काळात लोक आपल्या पितरांसाठी तर्पण, श्राद्ध वगैरे करतात. यानंतर पितरांना आदरपूर्वक निरोप दिला जातो. त्यानंतरच योग्य विधी करून श्राद्ध पूर्ण होते. जे लोक काही कारणाने पितृ पक्षातील 15 दिवसांत श्राद्ध, तर्पण इत्यादी करू शकत नाहीत, ते सर्व पितृ अमावस्येच्या दिवशी श्राद्ध, तर्पण, दान आणि दान करू शकतात. तसेच या दिवशी गीतेच्या सातव्या अध्यायाचे पठण करणे उत्तम मानले जाते.
या गोष्टींकडे विशेष लक्ष द्या
सर्व पितृ अमावस्येच्या श्राद्धात ब्राह्मणांना अन्नदान करणे फार महत्वाचे आहे. तसेच गाय, कुत्रे, कावळे, मुंग्यांना अन्न द्या. सर्व पितृ अमावस्येला जेवणात खीरपुरी असणे आवश्यक आहे. तसेच या दिवशी श्राद्ध व भोजन दुपारी करावे. अन्नाबरोबरच ब्राह्मणाला दान द्या. शेवटी घरातील सर्व सदस्यांनी एकत्र जेवण करून पितरांच्या आत्म्याला शांती मिळावी यासाठी प्रार्थना करावी.
