कमी माहिती असलेल्या काही नवीन सरकारी योजनांमध्ये अटल वायु अभ्युदय योजना (ज्येष्ठांसाठी), उद्योगिनी योजना (महिलांसाठी स्वयंरोजगार), आणि प्रधानमंत्री श्रम योगी मानधन योजना (असंघटित क्षेत्रातील कामगारांसाठी पेन्शन) यांचा समावेश आहे. या योजना विविध गरजा आणि वयोगटांतील लोकांसाठी सामाजिक सुरक्षा आणि आर्थिक संधी पुरवतात.
कमी माहिती असलेल्या काही सरकारी योजना
अटल वयो अभ्युदय योजना (AVAYY):
ही योजना ज्येष्ठ नागरिकांचे जीवनमान सुधारण्यासाठी आहे. यामध्ये मूलभूत सुविधा पुरवणे आणि सामाजिक न्याय मंत्रालय यांसारख्या संस्थांच्या मदतीने वृद्धांना सक्रिय जीवन जगण्यासाठी प्रोत्साहन देणे समाविष्ट आहे. ही भारत सरकारने ज्येष्ठ नागरिकांच्या कल्याणासाठी आणि सक्षमीकरणासाठी सुरू केलेली योजना आहे. या योजनेचा उद्देश निवारा, अन्न, वैद्यकीय सेवा आणि मनोरंजन यासारख्या मूलभूत सुविधा प्रदान करणे, तसेच सामाजिक समावेशनाला प्रोत्साहन देणे आणि ज्येष्ठ नागरिकांसाठी उत्पादक आणि सक्रिय वृद्धत्वाला प्रोत्साहन देणे आहे.
योजनेचे फायदे:
ज्येष्ठ नागरिकांचे राहणीमान सुधारते.
हे त्यांना सन्माननीय आणि समाधानी जीवन जगण्यास मदत करते.
ते समाजात सक्रियपणे सहभागी होऊ शकता.
उद्योगिनी योजना:
ही योजना महिलांना स्वयंरोजगाराद्वारे आर्थिक स्वातंत्र्य मिळवण्यासाठी मदत करते. यात बँकांच्या मदतीने व्यापार आणि सेवा क्षेत्रातील सूक्ष्म उद्योगांसाठी कर्जावर अनुदान दिले जाते (ही योजना प्रामुख्याने कर्नाटक राज्यात लागू आहे). उद्योगिनी योजना महिलांना स्वयंरोजगारासाठी आर्थिक मदत देते, ज्यामध्ये अनुदानित कर्जाचा समावेश आहे. ही योजना प्रामुख्याने कर्नाटकसारख्या राज्यात सुरू करण्यात आली होती ज्याचा उद्देश महिला उद्योजकांना स्वावलंबी बनवणे हा होता. या योजनेअंतर्गत, व्यवसाय सुरू करण्यासाठी आर्थिक मदत दिली जाते आणि त्यासाठी सामान्यतः कोणतेही तारण आवश्यक नसते.
पात्रता:
अर्जदार महिला असणे आवश्यक आहे.
वयोमर्यादा साधारणपणे\(18\)पासून\(55\)वर्षांच्या दरम्यान उद्भवते.
सामान्य आणि विशेष श्रेणीतील महिलांसाठी (उदा. कर्नाटकात ₹1,50,000) घरगुती उत्पन्न मर्यादा असू शकते.
अपंग किंवा विधवा महिलांसाठी उत्पन्न मर्यादेत सूट असू शकते.
प्रधानमंत्री श्रम योगी मानधन योजना:
ही योजना असंगठित क्षेत्रातील कामगारांसाठी आहे. यात 60 वर्षांनंतर मासिक ₹3,000 पेन्शन मिळते, ज्यामुळे वृद्धापकाळात आर्थिक सुरक्षा सुनिश्चित होते.प्रधानमंत्री श्रम योगी मानधन ही असंघटित कामगारांना वृद्धापकाळ सुरक्षा आणि सामाजिक सुरक्षा प्रदान करण्याच्या उद्देशाने एक सरकारी योजना आहे.
या योजनेसाठी पात्र उमेदवारांमध्ये 18-40 वयोगटातील घरकाम करणारे कामगार, रस्त्यावरील विक्रेते, दिवसा मजूर, कुली, वीटभट्टी कामगार, स्वयंपाकी, कचरा वेचणारे, घरकाम करणारे कामगार, धोबी, रिक्षाचालक, नाविक, शेतमजूर, भाषण कामगार, शेतमजूर, हातमाग कामगार, गाडी कामगार, ऑडिओ-व्हिडिओ कामगार आणि इतर तत्सम व्यावसायिक कामगार असतील ज्यांचे मासिक वेतन दरमहा 15,000 रुपये किंवा त्याहून अधिक आहे. पात्र व्यक्ती नवीन पेन्शन योजना (NPS), कर्मचारी संस्थात्मक रिझर्व्ह बँक (ESIC) योजना किंवा कर्मचारी पेन्शन निधी संघटना (EPPO) अंतर्गत नोकरी करत नसावी आणि उत्पन्न देणारा नसावा.
दीनदयाल अंत्योदय योजना-
राष्ट्रीय ग्रामीण उपजीविका अभियान (DAY-NRLM): ही एक प्रमुख गरीबी निर्मूलन योजना आहे, ज्याचा उद्देश ग्रामीण भागातील गरीब कुटुंबांना स्वयंरोजगाराच्या संधी उपलब्ध करून देणे आहे. दीनदयाळ अंत्योदय योजना - राष्ट्रीय ग्रामीण उपजीविका अभियान (DAY-NRLM) हा भारत सरकारच्या ग्रामीण विकास मंत्रालयाद्वारे चालवला जाणारा एक प्रमुख दारिद्र्य निर्मूलन कार्यक्रम आहे ज्याचा उद्देश गरीब कुटुंबांना शाश्वत आणि वैविध्यपूर्ण उपजीविका सुनिश्चित करण्यासाठी फायदेशीर स्वयंरोजगार आणि कुशल वेतन रोजगाराच्या संधी प्रदान करून गरिबी कमी करणे आहे.
अस्वीकरण (Disclaimer) : या लेखात दिलेली माहिती आणि उपाय सामान्य माहितीवर आधारित आहे. या माहितीची पूर्णता, विश्वासार्हता आणि अचूकता याबाबत वेबदुनिया कोणतीही हमी देत नाही. अधिक माहितीसाठी संबंधित तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.
Edited By - Priya Dixit
