पंढरपूरचे रस्ते “पुंडलिक वरदा हरी विठ्ठल” च्या गजराने दुमदुमून जात आहेत. वारकरी संप्रदायाचे भाविक अभंग म्हणत विठ्ठल-माईच्या चरणी भक्तीभावात मग्न आहेत. भक्ती आणि प्रेमाच्या या अद्भुत वातावरणाला पाहता, प्रत्येक भक्ताला भगवान विठ्ठल आणि माता रुक्मिणीचे दर्शन घेता यावे म्हणून आजपासून श्री विठ्ठल-रुक्मिणी मंदिराचे दरवाजे २४ तास उघडे राहतील. मंदिर समितीचे सह-अध्यक्ष गहिनीनाथ महाराज औसेकर म्हणाले की, या ऐतिहासिक निर्णयाचा उद्देश देशभरातील लाखो भाविकांना कधीही दर्शनाची सुविधा उपलब्ध करून देणे आहे.
आषाढी एकादशीनिमित्त पंढरपूरमध्ये भक्तीचा समुद्र उसळला आहे. हजारो वारकरी गट विठ्ठलाचे नाव घेत आणि अभंग-कीर्तन करत शहरात प्रवेश करत आहेत. प्रत्येक पावलावर “राम कृष्ण हरी”, “विठ्ठल विठ्ठल” च्या नादाने वातावरण भक्तीमय झाले आहे. पुणे, मुंबई, नाशिक, कर्नाटक, आंध्र प्रदेश आणि तेलंगणासह अनेक राज्यांतील लोक पायी येथे पोहोचले आहेत. शहराला रोषणाई, झेंडे, आणि फुलांनी सजवण्यात आले आहे. भाविकांसाठी ही केवळ एक यात्रा नाही तर त्यांच्या दैवताला भेटण्यासाठी एक आध्यात्मिक उत्सव आहे.
मंदिर प्रशासनाची विशेष तयारी
गहिनीनाथ महाराज औसेकर म्हणाले की, आषाढी एकादशीनिमित्त येणाऱ्या प्रचंड गर्दीला पाहता मंदिर प्रशासनाने मंदिराचे दरवाजे २४ तास न थांबता उघडे राहण्याचा निर्णय घेतला आहे. भाविक कधीही येऊ शकतात आणि भगवान विठ्ठल आणि माता रुक्मिणीचे दर्शन घेऊ शकतात. यासाठी दर्शन व्यवस्था अधिक व्यवस्थित करण्यात आली आहे. रांगांवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी स्वयंसेवक आणि पोलिस तैनात करण्यात आले आहेत. औसेकर म्हणाले, "भगवान विठ्ठल प्रत्येक भक्ताच्या हृदयात वास करतो. कोणताही भक्त दर्शनाशिवाय परत येऊ नये याची आपल्याला खात्री करावी लागेल."
पोलीस, राज्य राखीव दल आणि स्वयंसेवक तैनात
महिला, वृद्ध आणि अपंग भाविकांसाठी स्वतंत्र रांगा लावण्यात आल्या आहेत. पिण्याच्या पाण्याचे कूलर, मोबाईल टॉयलेट आणि आरोग्य शिबिरांची व्यवस्था करण्यात आली आहे. संपूर्ण मंदिर परिसरात स्वच्छता मोहीम राबविण्यात आली आहे. सुरक्षेसाठी शेकडो पोलिस, राज्य राखीव दल आणि स्वयंसेवक तैनात करण्यात आले आहेत. कोणत्याही अनुचित परिस्थितीला तोंड देण्यासाठी सीसीटीव्ही कॅमेऱ्यांवर सतत लक्ष ठेवले जात आहे.
पंढरपूरचे आध्यात्मिक महत्त्व
आषाढी एकादशीला भगवान विठ्ठल आपल्या भक्तांना दर्शन देण्यासाठी वाट पाहत असतात. ही श्रद्धा वारकरी परंपरेचा आत्मा आहे. असे मानले जाते की या दिवशी केलेले दर्शन प्रत्येक पापाचे नाश करते आणि मोक्षाचा मार्ग मोकळा करते.
संयम आणि भक्ती राखा
मंदिर समिती आणि प्रशासनाने सर्व भाविकांना प्रशासनाने बनवलेल्या नियमांचे पालन करण्याचे, संयम ठेवण्याचे आणि कोणत्याही अफवा किंवा घाबरण्यापासून दूर राहण्याचे आवाहन केले आहे. समितीने आश्वासन दिले की प्रत्येक भक्ताला प्रभूचे दर्शन घेण्याची संधी मिळेल. औसेकर म्हणाले, "हा उत्सव केवळ तीर्थयात्रा नाही तर आत्म्याच्या शुद्धीकरणाचा आणि भक्तीचा उत्सव आहे. आपण सर्व मिळून तो यशस्वी आणि शांततापूर्ण बनवूया."
