Yoga for Mental Health चिंता ही चितेसारखी असते असे म्हणतात. अशात हे स्पष्ट आहे की तणाव नेहमीच आरोग्याचा शत्रू मानला जातो. ते तुम्हाला आतून पोकळ बनवते. शारीरिक आरोग्यासोबतच तुमचे मानसिक आरोग्य आणि सामाजिक वागणूक ही चांगलीच असली पाहिजे. तुमची विचारसरणी, वागणूक, खाण्याच्या सवयी, परिस्थिती, एकटेपणा इत्यादी सर्वांचा तुमच्या मानसिक आरोग्यावर कोणत्या ना कोणत्या प्रकारे परिणाम होतो. ज्यामुळे न्यूरोलॉजिकल आणि एंडोक्राइन सिस्टम प्रभावित होतात आणि आपल्या हार्मोन्सवर परिणाम होतो. विशेषतः तणाव संप्रेरक कॉर्टिसोलची पातळी वाढणे आपल्या आरोग्यासाठी हानिकारक आहे. यामुळे रोगप्रतिकारशक्ती कमकुवत होते आणि तुम्ही उच्च रक्तदाब, हृदयविकाराचा झटका, पक्षाघात इत्यादींचाही बळी होऊ शकता. तणावामुळे तुमची पचनक्रियाही बिघडू शकते. अशा परिस्थितीत तुमच्यासाठी योग्य जीवनशैली निवडणे आणि तुमच्या जीवनात योगाचा अवलंब करणे महत्त्वाचे आहे.
योग जीवन जगण्याचा योग्य मार्ग शिकवतो
योग हा केवळ एक क्रियाकलाप नाही, तो तुम्हाला जीवन जगण्याचा योग्य मार्ग शिकवतो. हे तुम्हाला शारीरिक आणि मानसिक दोन्ही प्रकारे आधार देते. संशोधनात असे दिसून आले आहे की योगामुळे कोर्टिसोलची पातळी खूप लवकर कमी होते. त्यामुळे मानसिक शांती मिळते. यामुळे शरीरातील हार्मोनल संतुलनही सुधारते. आजच्या काळात अनेकांना निद्रानाशाचा सामना करावा लागतो, त्यांच्यासाठीही योग हा सर्वोत्तम पर्याय आहे. तुम्हालाही तणाव दूर करून निरोगी जीवन जगण्याच्या मार्गावर चालायचे असेल, तर तुम्ही योगा अवश्य करा.
ही योगासने तुमच्यासाठी उपयुक्त ठरतील
योगामुळे शरीरातील रक्त परिसंचरण सुधारते, ज्यामुळे तणाव कमी होतो. त्यामुळे मानसिक शांती मिळते. ही योगासने तुमच्यासाठी खूप उपयुक्त ठरू शकतात.
आसने- काही योगासने जसे की, डाउनवर्ड डॉग पोज, चाइल्ड पोज, ट्री पोज इत्यादी तणाव कमी करण्यासाठी खूप मदत करतात. यामुळे शरीरातील रक्तप्रवाह वाढतो. हे तुम्हाला आराम देते आणि तणाव आणि चिंता कमी करते.
प्राणायाम- शरीराचा समतोल राखण्यासाठी प्राणायाममध्ये तुम्हाला तुमच्या श्वासावर नियंत्रण ठेवायला शिकवले जाते. यामुळे तुमची श्वसन प्रणाली मजबूत होते. डायाफ्रामॅटिक श्वासोच्छवासामुळे शरीरात संतुलन निर्माण होते. अनुलोम विलोम, भ्रमरी, कपालभाती, शीतली, उज्जयी इत्यादी नियमित करावे.
मुद्रा- मुद्रा तुमचे मन आणि शरीर यांच्यात संवादाचा पूल तयार करण्याचे काम करतात. यामुळे तुम्हाला आतून शांतता वाटते. योगासने मानसिक आरोग्यासाठी खूप प्रभावी आहेत. ज्ञान मुद्रा, ध्यान मुद्रा, शांती मुद्रा, वायु मुद्रा, अग्नि मुद्रा इत्यादी तुम्हाला शांत करतात.
ध्यान- ध्यान केल्याने तुम्हाला केवळ आंतरिक शांती मिळत नाही, तर ते तुम्हाला स्वतःला भेटण्याची संधी देखील देते. ध्यान आणि ओम जप केल्याने तुम्ही तणावमुक्त आहात. यामुळे निद्रानाशाची समस्याही दूर होईल. सकाळी उद्यानात किंवा बागेत केलेले ध्यान सर्वोत्तम मानले जाते. तुम्ही हे थेट गवतावर बसून करता. शांत व्हा, डोळे बंद करा आणि बागेत पक्ष्यांचा किलबिलाट ऐका. गवत अनुभवा. तुमच्या मनात शांतपणा अनुभवा.
अस्वीकरण : चिकित्सा, आरोग्य संबंधी उपाय, योग, धर्म, ज्योतिष इतर विषयांवर वेबदुनिया मध्ये प्रकाशित लेख व समाचार केवळ आपल्या माहितीसाठी आहे. वेबदुनिया याला दुजोरा देत नाही. या संबंधी कोणतेही उपाय अमलात आणण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.