महाकुंभात चोख व्यवस्था, मौनी अमावस्येच्या दिवशी व्यवस्था कशी सांभाळली जाईल जरा बघून घ्या

मौनी अमावस्येच्या शाही स्नानाच्या दिवशी १० कोटींहून अधिक भाविक प्रयागराजला पोहोचण्याची अपेक्षा

प्रयागराज महाकुंभासाठी सरकार आणि प्रशासनाने विस्तृत व्यवस्था केली असली तरी, भाविकांच्या गर्दीला तोंड देणे तितकेसे सोपे नाही. मौनी अमावस्येच्या शाही स्नानाच्या दिवशी १० कोटींहून अधिक भाविक येण्याची अपेक्षा आहे. अशा परिस्थितीत, एवढ्या मोठ्या संख्येने लोक कसे नियंत्रित केले जातील ही चिंता आहे. संगमावर पोहोचण्यासाठी सुमारे १५ किलोमीटर चालावे लागते. मौनी अमावस्येच्या दिवशी सर्व भाविकांना संगमावर पोहोचणे अशक्य असल्याचेही म्हटले जात आहे. हे उल्लेखनीय आहे की महाकुंभाच्या सुरुवातीपासून सुमारे १५ कोटी भाविकांनी श्रद्धेचे पवित्र स्नान केले आहे.

प्रशासनाची पूर्ण तयारी: तथापि मौनी अमावस्येच्या अमृत स्नानासाठी प्रशासनाने पूर्ण तयारी केली आहे. भाविकांच्या सुरक्षेसाठीही कडक व्यवस्था करण्यात आली आहे. संपूर्ण जत्रेचा परिसर वाहनमुक्त क्षेत्र म्हणून घोषित करण्यात आला आहे. गर्दी नियंत्रित करण्यासाठी बॅरिकेड्स लावण्यात आले आहेत. महाकुंभमेळ्यादरम्यान मौनी अमावस्येच्या दिवशी १०-१२ कोटी भाविक प्रयागराजला पोहोचू शकतात असा सरकार आणि प्रशासनाचा अंदाज आहे. तथापि सर्व तयारी असूनही, भाविकांकडून एक तक्रार अशी आहे की त्यांना पाईप पुलावरून फिरण्यास भाग पाडले जात आहे. अशा परिस्थितीत लोकांना सामान घेऊन फिरण्यास अडचण येत आहे. संगमापर्यंत पोहोचणे प्रत्येक भक्तासाठी कठीण असते. म्हणून, त्यांना सीसमौ, झुंसी इत्यादी ठिकाणी गंगेत स्नान करायला लावले जात आहे.

जत्रा परिसर वाहनमुक्त क्षेत्र: भाविकांची वाढती गर्दी लक्षात घेता, वाहतूक व्यवस्थेतही सतत बदल केले जात आहेत. २७ जानेवारीच्या संध्याकाळपासून जत्रेचा परिसर वाहनमुक्त क्षेत्र म्हणून घोषित करण्यात आला आहे. २५ जानेवारीपासून प्रशासनाने बाहेरील वाहनांना मेळा परिसरात प्रवेश करण्यास बंदी घातली आहे. काही मार्गांचे वळण करण्यात आले आहे. इतर शहरांमधून येणारी वाहने बायपासवरून बाहेर काढली जात आहेत. कुंभमेळा परिसरात सुमारे ३५ पार्किंगची व्यवस्था करण्यात आली आहे. याशिवाय पार्किंगची व्यवस्थाही करण्यात आली आहे.

पार्किंग व्यवस्था: लखनौ, प्रतापगड आणि कानपूर येथून येणारे भाविक बेली कछार आणि बेला कछार येथे एक किंवा दोन ठिकाणी त्यांची वाहने पार्क करू शकतील. कौशांबी रोडवरून शहरात प्रवेश करणारे लोक त्यांची वाहने नेहरू पार्क आणि एअर फोर्स ग्राउंड पार्किंगमध्ये पार्क करू शकतील. जौनपूरहून प्रयागराजला येणारी वाहने शुगर मिल पार्किंग झुंसी आणि पुरेसुरदास पार्किंग गारा रोड येथे पार्क करता येतील. त्याच वेळी, वाराणसीहून प्रयागराजला येणाऱ्या भाविकांना कनिहार रेल्वे अंडरब्रिजवरून शिवपूर उस्तापूर पार्किंग, पटेल बाग, कान्हा मोटर्स पार्किंगमध्ये त्यांची वाहने पार्क करावी लागतील. मिर्झापूर-प्रयागराज रस्त्यावरून महाकुंभाला येणाऱ्या भाविकांसाठी देवराख उपरहार आणि सरस्वती हाय-टेक पार्किंगची व्यवस्था असेल. रेवा मार्गावरून येणारे भाविक नैनी कृषी संस्था आणि नव प्रयाग पार्किंग क्षेत्रात त्यांची वाहने पार्क करू शकतील. त्याचप्रमाणे इतर ठिकाणीही पार्किंगची व्यवस्था करण्यात आली आहे. पार्किंग क्षेत्रातून, भाविक ई-रिक्षाने आपला प्रवास सुरू ठेवू शकतील.

मौनी अमावस्येनिमित्त रेल्वेकडून विशेष व्यवस्था: प्रयागराज महाकुंभात २९ जानेवारी रोजी मौनी अमावस्येनिमित्त प्रयागराज रेल्वे विभागाच्या स्थानकांवर विशेष व्यवस्था राबविण्यात येईल. मौनी अमावस्येच्या दिवशी, प्रयागराज रेल्वे विभागाने शहरातील सर्व स्थानकांवर प्रवाशांच्या आगमन आणि प्रस्थानासाठी एक विशेष योजना आखली आहे. निवेदनानुसार, २५ जानेवारीपासून दररोज सुमारे एक कोटी यात्रेकरू महाकुंभात येऊ लागले आहेत. इतक्या मोठ्या संख्येने येणाऱ्या भाविकांची सुरक्षितता आणि सुरळीत स्थलांतर सुनिश्चित करण्यासाठी, प्रयागराज रेल्वे विभागाने शहरातील सर्व स्थानकांसाठी एक विशेष योजना आणि काही निर्बंध लागू केले आहेत. मौनी अमावस्येच्या एक दिवस आधी आणि दोन दिवसांनी हे निर्बंध लागू असतील.

मौनी अमावस्येच्या स्नानोत्सवाच्या दिवशी, प्रयागराज जंक्शनमध्ये प्रवेश फक्त शहराच्या बाजूच्या दरवाजाने आणि प्लॅटफॉर्म क्रमांक १ वरूनच केला जाईल. बाहेर पडण्याचा मार्ग फक्त सिव्हिल लाईन्स आणि प्लॅटफॉर्म क्रमांक सहा येथून असेल. ज्या आरक्षित प्रवाशांनी आधीच तिकिटे बुक केली आहेत त्यांना शहराच्या बाजूने गेट क्रमांक ५ वरून स्वतंत्र प्रवेश दिला जाईल, तर अनारक्षित प्रवाशांना दिशानिर्देशानुसार रंग कोडेड आश्रयस्थानांमधून प्रवेश दिला जाईल. तिकिटांसाठी, आश्रयस्थानांमध्येच अनारक्षित तिकीट काउंटर, एटीव्हीएम आणि मोबाईल तिकीट व्यवस्था असेल.

गर्दीचा अतिरिक्त ताण कमी करण्यासाठी खुसरो बाग येथे एक लाख लोकांच्या राहण्याची व्यवस्था करण्यात आल्याचे त्यात म्हटले आहे. मौनी अमावस्येच्या निमित्ताने, नैनी जंक्शनमध्ये प्रवेश फक्त स्टेशन रोडवरून असेल आणि बाहेर पडण्याचा मार्ग फक्त मालाच्या शेडच्या बाजूने असेल. त्याचप्रमाणे, आरक्षित प्रवाशांना गेट क्रमांक दोन वरून स्वतंत्र प्रवेश दिला जाईल, तर प्रयागराज छेओकी स्थानकात प्रवेश फक्त प्रयागराज-मिर्झापूर महामार्गाला जोडणाऱ्या सीओडी मार्गाने असेल आणि बाहेर पडण्याचा मार्ग फक्त जीई सी नैनी रोडवरून असेल.

आरक्षित प्रवासी गेट क्रमांक दोनमधून प्रवेश करतील. सुभेदारगंज स्टेशनमध्ये प्रवेश झालावा, कौशांबी रोडवरून असेल तर बाहेर पडण्याचा मार्ग फक्त जीटी रोडकडे असेल. निवेदनात म्हटले आहे की, आरक्षित प्रवासी गेट क्रमांक तीनमधून प्रवेश करतील. त्यात म्हटले आहे की, अनारक्षित प्रवाशांसाठी, सर्व स्थानकांवर दिशानिर्देशानुसार 'रंग कोडेड' निवारा तयार करण्यात आले आहेत जिथून प्रवाशांना त्यांच्या वेगवेगळ्या रंगांच्या तिकिटांनुसार प्लॅटफॉर्मवर नेले जाईल. जिथून प्रवाशांना अनेक नियमित आणि नियमित विशेष गाड्यांद्वारे त्यांच्या गंतव्य स्थानकांवर नेले जाईल.