Maharashtra : 30 तासांत मुख्यमंत्र्यांचा निर्णय झाला नाही तर महाराष्ट्रात राष्ट्रपती राजवट होणार!

Presidents rule in Maharashtra : महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीत महायुतीला दणदणीत विजय मिळाला, पण आता मुद्दा मुख्यमंत्र्यांचा आहे. सरकारचा कार्यकाळ 26 नोव्हेंबरला संपत आहे. महायुतीमध्ये मुख्यमंत्रीपदावरून चुरस आहे. गेल्या अडीच वर्षांपासून शिवसेनेचे एकनाथ शिंदे मुख्यमंत्री आहेत. परंतु, बदललेली राजकीय समीकरणे आणि सत्ताधारी आघाडीतील भाजपचा दणदणीत विजय यामुळे नव्या मुख्यमंत्र्यांच्या नावाची चर्चा सुरू आहे.

त्यामुळे 26 नोव्हेंबरपर्यंत नव्या मुख्यमंत्र्यांचा शपथविधी न झाल्यास किंवा नवीन सरकार स्थापन न झाल्यास राष्ट्रपती राजवट लागू होण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे.

काय म्हणतात नियम : नियमांनुसार, देशातील कोणत्याही राज्यात राष्ट्रपती राजवट तेव्हाच लागू केली जाते जेव्हा कोणताही पक्ष सरकार स्थापन करण्याच्या स्थितीत नसतो. किंवा सरकार स्थापन होण्यापूर्वी विधानसभेचा कार्यकाळ पूर्ण झाला पाहिजे. त्यामुळे सरकार स्थापनेची प्रक्रिया पूर्ण होण्याआधी सरकार किंवा विधानसभेचा कार्यकाळ पूर्ण होणे आवश्यक आहे.

घटनेच्या कलम 172 नुसार, राज्य विधानसभेचा कार्यकाळ सरकार स्थापनेच्या तारखेपासून पाच वर्षांचा असतो, जोपर्यंत आधी कार्यकाळ संपवत नाही. सध्याची परिस्थिती पाहता, भाजपच्या नेतृत्वाखालील महाआघाडी किंवा काँग्रेसच्या नेतृत्वाखालील MVA 72 तासांत सरकार स्थापन करू शकले नाही, तर राज्यपालांच्या शिफारशींच्या आधारे महाराष्ट्रात राष्ट्रपती राजवट लागू केली जाऊ शकते.

कार्यकाळ संपल्यानंतर शपथविधी : मुख्यमंत्र्यांच्या शपथविधीला उशीर झाल्यास राष्ट्रपती राजवट लागू शकते या कयास राजकीय तज्ज्ञांनी फेटाळून लावले आहेत. विधानसभेचा कार्यकाळ संपल्यानंतर अनेकदा मुख्यमंत्र्यांचा शपथविधी सोहळा पार पडला, अशी याआधीची अनेक उदाहरणे महाराष्ट्रात आहेत. 10 व्या विधानसभेचा कार्यकाळ 19 ऑक्टोबर 2004 रोजी संपला. 11 व्या विधानसभेच्या नवीन मुख्यमंत्र्यांनी 1 नोव्हेंबर 2004 रोजी शपथ घेतली. 

Edited By - Priya  Dixit