गंगा ही ज्ञानाची नदी आहे आणि यमुना ही भक्तीची नदी आहे. यमुना नदीचा उल्लेख ऋग्वेद आणि अथर्ववेदात आहे.
social media
यमुना ही गंगा नदीची सर्वात मोठी उपनदी आहे जी उत्तराखंडमधील यमुनोत्री नावाच्या ठिकाणाहून उगम पावते आणि प्रयागमध्ये गंगेला मिळते.
social media
त्रिवेणी संगम असलेल्या प्रयागमध्ये यमुना नदीतही अमृताचे थेंब पडले होते.
social media
विवस्वनच्या पोटी म्हणजेच सूर्याची पत्नी संज्ञा, वैवस्वत मनू, यमराज आणि यमुना यांचा जन्म झाला. यमुनोत्रीमधील गरम पाण्याचा तलाव सूर्य कुंड म्हणून ओळखला जातो.
social media
यमुनेच्या प्रमुख उपनद्यांपैकी चंबळ, सेंगर, छोटी सिंधू, बेतवा आणि केन या प्रमुख उपनद्या आहेत.
social media
श्रीकृष्णाने यमुना नदीच्या तीरावर आपल्या लीला केल्या होत्या. तिला श्रीकृष्णाची सहचारिणी म्हटले जाते. गोलोकातील या नदीचे नाव विरजा आहे.
social media
गोकुळ, मथुरा, वृंदावन, बरसाना, गोवर्धन यासह संपूर्ण ब्रजमंडळ यमुना नदीच्या आसपास वसलेले आहे.
social media
दिल्ली, मधुरा, प्रयागराज, आग्रासह अनेक प्राचीन शहरे यमुनेच्या तीरावर वसलेली आहेत.
social media
यमुना नदीची लांबी सुमारे 1376 किलोमीटर आहे.
social media
यमुना नदीचे पाणी पूर्वी स्वच्छ, काही निळे, काही गडद होते, म्हणून तिला काली गंगा आणि असित असेही म्हणतात. यमुनेलाच कालिंदी असे ही म्हणतात.
social media
खाणकाम, बंधारे, अस्थिकलश यमुना नदीत विसर्जित केल्यामुळे ही नदी आता मरणासन्न होत आहे. नदीचे हळूहळू वाळवंटात रुपांतर होत आहे.