गणपती हे आराध्य देव आहे. कोणतेही शुभ कार्य सुरु करण्यापूर्वी सर्वप्रथम श्रीगणेशाची पूजा केली जाते. गणेशाला एकदंत आणि विनायक इत्यादी नावांनी देखील संबोधतात. असे मानले जाते की कोणतेही काम करण्यापूर्वी श्रीगणेशाचे ध्यान केल्यास त्या कामात कोणताही अडथळा येत नाही, कारण श्रीगणेश सर्व अडथळे दूर करतात. देशभरात गणपतीच्या पूजेसाठी अनेक मंदिर स्थापन करण्यात आली आहे. यातील काही मंदिरे प्राचीन आहे. चला तर मग त्या मंदिराबद्दल जाणून घेऊ या.
1 श्री सिद्धिविनायक मंदिर, मुंबई
हे मंदिर भारतातील सर्वात लोकप्रिय गणपती मंदिरांमध्ये गणले जाते, जिथे दररोज मोठ्या संख्येने पर्यटक भेट देतात. गणेश चतुर्थीच्या वेळी या मंदिराचे सौंदर्य बघण्यासारखे आहे.या मंदिराचे बांधकाम लक्ष्मण विठू पाटील यांनी केले आहे. अशी आख्यायिका आहे की, येथे येणाऱ्या निपुत्रिक महिलांना लाभ मिळतो . मुंबई, महाराष्ट्रात वसलेले हे सिद्धिविनायक गणपती मंदिर रात्री खूप सुंदर दिसते.
2 कानिपकम विनायक मंदिर, चित्तूर- हे सुंदर मंदिर आंध्र प्रदेशातील चित्तूर जिल्ह्यातील तिरुपतीपासून सुमारे 75 किमी अंतरावर आहे. हे भारतातील सर्वोत्कृष्ट प्राचीन गणपती मंदिरांपैकी एक आहे, जे त्याच्या ऐतिहासिक संरचनेसाठी आणि अंतर्गत कलाकुसरसाठी ओळखले जाते. येथे देशाच्या विविध भागातून भाविक भगवान गणेशाची पूजा करण्यासाठी येतात, या मूर्तीच्या कपाळावर पांढरा, पिवळा आणि लाल असे तीन रंग आहेत. हे मंदिर 11व्या शतकात चोल राजा कुलोथिंग्स चोल प्रथम यांनी बांधले होते.
3 मधुर महागणपती मंदिर, केरळ- हे केरळमध्ये स्थित एक प्राचीन मंदिर आहे, जे 10 व्या शतकात बांधले गेले होते. केरळमधील कासारगोड येथे मधुवाहिनी नदीच्या काठावर वसलेले हे मंदिर कुंबलाच्या मायापदी राजांनी बांधले होते. असे मानले जाते की मंदिरात गणपतीची मूर्ती आहे, जी दगड किंवा मातीची नसून एका वेगळ्या साहित्याची बनली आहे. या मंदिराचे आराध्य दैवत भगवान शिव आहे, तथापि, भगवान गणेशाच्या मूर्तीचे वेगळेपण हे मंदिर पर्यटकांमध्ये लोकप्रिय करते. मंदिरात एक तलाव आहे, ज्यामध्ये औषधी आणि उपचारात्मक गुणधर्म आहेत असे मानले जाते की ते त्वचा रोग किंवा इतर दुर्मिळ रोग देखील बरे करू शकतात.
4 मनाकुला विनयागर मंदिर, पुडुचेरी- मानकुला विनयागर मंदिर 1666 सालातील फ्रेंच प्रदेश पाँडिचेरी दरम्यान बांधले गेले. अशी आख्यायिका आहे की ही गणेशमूर्ती अनेकवेळा समुद्रात फेकली गेली होती, परंतु ती दररोज त्याच ठिकाणी आढळून येते. ब्रह्मोत्सवम आणि गणेश चतुर्थी हे मंदिराचे दोन सर्वात महत्त्वाचे सण आहेत, जे पुद्दुचेरीतील लोक मोठ्या उत्साहाने आणि आनंदाने साजरे करतात. मंदिरात एक हत्ती आहे, ज्यावर लोक नाणी देतात आणि या हत्तीच्या सोंडेतून आशीर्वाद घेतात.
