बॅचलर इन हॉस्पिटल अॅडमिनिस्ट्रेशन (BHA) हा 3 वर्षांचा पदवी स्तरावरील अभ्यासक्रम आहे ज्याचा उद्देश विद्यार्थ्यांना वैद्यकीय आणि सहाय्य सेवा विभागांची प्रशासकीय कार्ये हाताळण्यासाठी पुरेसे ज्ञान आणि कौशल्ये प्रदान करणे आहे.
पात्रता-
उमेदवारांकडे मान्यताप्राप्त बोर्डातून वाणिज्य शाखेतील बारावीचे गुणपत्रिका असणे आवश्यक आहे. उमेदवाराला इयत्ता 12 वी मध्ये एकूण किमान 60% गुण असणे आवश्यक आहे. SC/ST आणि OBC मधील उमेदवारांना अनिवार्य प्रक्रिया म्हणून कोर्स प्रोग्राममध्ये काही टक्के सूट दिली जाते.
प्रवेश प्रक्रिया -
कोणत्याही सर्वोच्च विद्यापीठात हॉस्पिटल अॅडमिनिस्ट्रेशन कोर्समध्ये प्रवेश घेण्यासाठी, उमेदवारांना प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण करणे आवश्यक आहे तर काही महाविद्यालये देखील गुणवत्तेच्या आधारावर प्रवेश देतात.
हॉस्पिटल अॅडमिनिस्ट्रेशनमधील बॅचलरसाठी प्रवेश प्रक्रिया CAT, XAT, SNAP, CMAT इत्यादी प्रवेश परीक्षेवर अवलंबून असते. पात्र उमेदवारांची पुढील मुलाखतीच्या आधारे निवड केली जाते.
अभ्यासक्रम -
सेमिस्टर 1
व्यवस्थापनाची मूलभूत तत्त्वे
अकाउंटिंगची मूलभूत माहिती
मूलभूत संगणकीय कौशल्ये
वैद्यकीय शब्दावली
रुग्णालय आणि आरोग्य प्रणालीचा इतिहास
सेमिस्टर 2
आदरातिथ्य विपणन
व्यावसायिक संपर्क
मानव संसाधन व्यवस्थापन हॉस्पिटल
ऑपरेशन्स व्यवस्थापन
आरोग्य अर्थशास्त्र
सेमिस्टर 3
व्यवसाय आकडेवारी
हॉस्पिटल धोका आणि आपत्ती व्यवस्थापन
वैद्यकीय नोंदी व्यवस्थापन
साहित्य नियोजन आणि व्यवस्थापन
ऑपरेशन्स संशोधन
सेमिस्टर 4
महामारी विज्ञान आणि सार्वजनिक आरोग्य
प्रशासन
रुग्णालयाची मुख्य सेवा
व्यवस्थापन माहिती प्रणाली
धोरणात्मक व्यवस्थापन
संप्रेषणात्मक इंग्रजी
सेमिस्टर 5
कायदेशीर अभ्यास
प्रकल्प आणि सुविधांचे नियोजन
आरोग्य सेवेतील गुणवत्ता
रुग्णालय आणि उपयुक्तता सेवा
आर्थिक व्यवस्थापन
सेमिस्टर 6
खर्च आणि व्यवस्थापन लेखा
संघटनात्मक वर्तन
व्यवस्थापकीय संप्रेषण
विपणन व्यवस्थापन
प्रशासकांसाठी आकडेवारी
शीर्ष महाविद्यालये
दयानंद सागर कॉलेज ऑफ हॉस्पिटल अॅडमिनिस्ट्रेशन, बंगलोर
गीतांजली विद्यापीठ, उदयपूर
विरोहन इन्स्टिट्यूट ऑफ हेल्थ अँड मॅनेजमेंट सायन्स, फरिदाबाद
इंद्रप्रस्थ तंत्रज्ञान आणि व्यवस्थापन विद्यापीठ, नवी दिल्ली
साई ग्रुप ऑफ इन्स्टिट्यूट, डेहराडून
नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ मेडिकल सायन्सेस, वाराणसी
येनेपोया विद्यापीठ, मंगलोर
सेंट अँड्र्यूज इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी अँड मॅनेजमेंट, गुडगाव
पॅरामेडिकल कॉलेज, दुर्गापूर
इन्स्टिट्यूट ऑफ मॅनेजमेंट स्टडीज, नोएडा
आचार्य इन्स्टिट्यूट ऑफ अलाईड हेल्थ सायन्स, बंगलोर
जॉब व्याप्ती आणि पगार -
रुग्णालय अधीक्षक – पगार 10 लाख
रुग्णालय प्रशासक – पगार 5 लाख
प्रॅक्टिस मॅनेजर – पगार 4 लाख
विभाग व्यवस्थापक – पगार 5 लाख
आरोग्य विमा विशेषज्ञ - पगार 4 लाख
सार्वजनिक आरोग्य सेवा आणि सुरक्षा प्रशासक – पगार 6 लाख
Edited By - Priya Dixit