Gudi Padwa Recipes 2024 : भारतातील विविध प्रांतांमध्ये हिंदू नववर्षाच्या पवित्र प्रसंगी म्हणजे गुढीपाडव्याला अनेक प्रकारचे खास पदार्थ तयार केले जातात. हे पदार्थ चवीला रुचकर तर असतातच तर सणाच्या आगमनाचा आनंदही द्विगुणित करतात. या नवीन वर्षात म्हणजे गुढीपाडव्याला काय करायचे ते जाणून घेऊया, जो तुमच्या मनाला आनंद देईल आणि कुटुंबात आनंदाचा वर्षाव करेल.
जाणून घ्या गुढीपाडव्याच्या 5 खास पदार्थांची यादी आणि त्यांच्या पाककृती...
1. पुरण पोळी
साहित्य: 200 ग्रॅम हरभरा डाळ, 300 ग्रॅम मैदा, 300 ग्रॅम साखर किंवा गूळ, 300 ग्रॅम शुद्ध तूप, 6-7 वेलची, 2 ग्रॅम जायफळ, 8-10 केशर.
कृती : सर्वप्रथम हरभरा डाळ प्रेशर कुकरमध्ये दुप्पट पाणी घेऊन 30 ते 35 मिनिटे मंद आचेवर शिजू द्या. कुकर थंड झाल्यावर चणाडाळ स्टीलच्या गाळणीत काढून घ्या म्हणजे सर्व पाणी निघून जाईल. डाळ थंड झाल्यावर 300 ग्रॅम पैकी 150 ग्रॅम साखर घालून मिक्सरमध्ये बारीक करून घ्या. कढईत डाळीचे मिश्रण काढून त्यात उरलेली 150 ग्रॅम साखर घाला. अशा प्रकारे पूर्ण 300 ग्रॅम साखर घाला. आता हे मिश्रण मंद आचेवर ढवळून घ्या आणि पुरण गोळे तयार होईपर्यंत शिजवा. पुरण तयार झाल्यावर ते थंड करा. वरून जायफळ, वेलची आणि केशर घालून मिश्रणाचे 10-12 गोळे करा. पुरण पोळी बनवण्यासाठी: एका प्लेटमध्ये मैदा गाळून पीठ चाळून घ्या. त्यात 1 टेबलस्पून शुद्ध तूप घालून पोळीच्या पिठाप्रमाणे मळून घ्या. त्याचे छोटे-छोटे गोळे करून प्रत्येक गोळ्यात 1 पुरणाचा गोळा घाला, पीठ लावून जाडसर पोळी लाटून घ्या. आता मंद आचेवर गरम तव्यावर शुद्ध तूप लावून दोन्ही बाजूंनी गुलाबी होईपर्यंत शिजवा. अशा प्रकारे सर्व पुरणपोळ्या बनवा. आता पुरणपोळीला चांगले तूप लावून कढी किंवा आमटीसोबत सर्व्ह करा.
2. श्रीखंड/ आम्रखंड
साहित्य: 500 ग्रॅम ताजे चक्का, 2 बदाम, 400 ग्रॅम साखर, एक चिमूटभर खाण्याचा पिवळा रंग, 5-6 केशर पाकळ्या, 1 चमचा वेलची पावडर, चिरलेला सुका मेवा.
कृती : सर्वप्रथम चक्कामध्ये साखर मिसळून एक-दोन तास ठेवा. आंबा सोलून त्याची घट्ट प्युरी बनवा. त्यात पाणी घालू नका, आवश्यक असल्यास कमीत कमी पाणी वापरा. जेव्हा साखर मिश्रणात पूर्णपणे विरघळते तेव्हा चांगले मिसळा आणि स्टीलच्या चाळणीने किंवा सूती कापडाने गाळून घ्या. यामध्ये प्युरी देखील गाळून घ्या. नंतर त्यात वेलची पूड, केशर आणि ड्रायफ्रुट्स टाका. गोड रंग थोड्या पाण्यात किंवा वेगळ्या भांड्यात दुधात विरघळवून घ्या. श्रीखंडासाठी हवा तेवढा रंग मिसळा. सर्वकाही चांगले मिसळा. श्रीखंड रेफ्रिजरेटरमध्ये ठेवा. थंड झाल्यावर स्वादिष्ट आम्रखंडाचा आस्वाद घ्या. आंबा प्युरी टाकायची नसेल तर नुसतं श्रीखंड देखील तयार करता येऊ शकते.
3. नारळ बर्फी
साहित्य : 1 मोठा ओला नारळ, दीड लिटर मलईदार दूध, 200 ग्रॅम साखर पावडर, 1/4 टीस्पून केशर, 1/4 टीस्पून वेलची पावडर, गुलाबपाणीचे काही थेंब, सिल्वर वर्क.
कृती : नारळ बर्फी बनवण्यासाठी प्रथम ओले खोबरे फोडून, त्यातून काढलेले पाणी दीड लिटर दुधात मिसळा आणि जाड तळाच्या पातेल्यात मळण्यासाठी ठेवा. यानंतर नारळाचे तुकडे करून मिक्सरमध्ये बारीक होईपर्यंत वाटून घ्या. त्यात साखर पावडर घाला. आता मोठ्या आचेवर दूध उकळत असताना, तव्याभोवती तयार झालेला मलईचा थर पसरवा. अशा प्रकारे दुधाच्या अनेक गुठळ्या तयार होतील. अर्धे दूध उरले की, नारळाची पेस्ट हळूहळू घालत रहा. त्याचप्रमाणे पूर्ण दुधाचे गोळे तयार करून दूध चांगले मळून घ्या. नंतर त्यात केशर, वेलची पावडर, गुलाबपाणी घालून गॅस बंद करा. आता एका मोठ्या थाळीवर किंवा प्लेटवर पॉलिथिन पसरवून त्यावर मिश्रण ठेवा. नंतर त्यावर दुसरे पॉलिथिन ठेवा आणि पातळ थर तयार होईपर्यंत रोलिंग पिन हलक्या हाताने फिरवा. आता वरचे पॉलिथिन काळजीपूर्वक काढून टाका. मिश्रण चांगले थंड झाल्यावर बर्फीला हव्या त्या आकारात कापून चांदीच्या वर्कने सजवा आणि सणाचा आनंद घ्या.
4. बासुंदी
साहित्य- 2 लिटर दूध फुल क्रीम, 2-2 चमचे काजू-बदाम-पिस्ता काप केलेले, 1/2 कप साखर, केशर, अर्धा टीस्पून वेलची पावडर
कृती- प्रथम मोठ्या जाड तळाच्या कढईत 2 लिटर दूध उकळवा. दुधाला उकळी आली की त्यात 2 चमचे चिरलेले काजू, बदाम आणि पिस्ता घाला. दूध नीट ढवळून घ्यावे जेणेकरून ते तळाला चिकटणार नाही. दूध मंद आचेवर 30 मिनिटे किंवा दूध कमी होईपर्यंत उकळा. दूध एक चतुर्थांश होईपर्यंत अधूनमधून ढवळत राहा. आता साखर आणि केशर घालून मिक्स करा. तुमच्या गोडव्यानुसार साखरेचे प्रमाण समायोजित करा. 5 मिनिटे किंवा दूध पूर्णपणे घट्ट होईपर्यंत उकळवा. आता टीस्पून वेलची पावडर घालून मिक्स करा. शेवटी बासुंदी काही ड्रायफ्रुट्सने सजवून गरम किंवा थंड सर्व्ह करा.
5. करंजी
साहित्य - 1 वाटी रवा, 1/2 वाटी मैदा, मीठ (चवीपुरती), तेलाचे मोहन, 2 वाटी पीठी साखर, 2 चमचे खसखस. सारणासाठी साहित्य - 1/2 वाटी किसलेले खोबरे, मावा, 2 चमचे रवा, दूध, वेलची पूड, चारोळ्या, बेदाणे, तळण्यासाठी साजूक तूप.
कृती- रवा मैदा एकत्र करून त्यात मीठ घालावे. तेलाचे मोहन टाकावे आणि मोहन एवढे टाकणे की त्या रवा मैद्याची मूठ वळता येईल. त्यात लागत लागत पाणी घालून मळून घ्यावे. त्या गोळ्याला कापड्याने झाकून 1 तास ठेवावे. सारणाची कृती - मावा तांबूस रंग येईपर्यंत खरपूस भाजावा. त्या माव्याला थंड होण्यासाठी ठेवावे. किसलेले खोबरे पण परतून घ्यावे. रवा एका वाटीत थोडंसं दूध घालून नरम होण्यासाठी ठेवावा. खसखस भाजून त्याची भुकटी बनवावी. चारोळ्यादेखील परतून घ्यावा. थंड झालेल्या माव्यात किसलेले खोबरे, खसखस, वेलची पूड, भिजवलेला नरम रवा, पीठीसाखर, बेदाणे घालून सारण तयार करावं. आता भिजवलेल्या गोळ्याचा लहान लहान गोळे करून त्याला लाटून घ्यावे त्या पारीच्या कडेला दुधाचा हात लावावा. त्यामध्ये सारण भरावे. करंजीचा आकार देऊन त्याला झाकून ठेवावे. सगळ्या करंज्या करून झाल्या की त्याला कढईत साजूक तुपात मध्यम आचेवर हलक्या गुलाबी रंग येईपर्यंत तळून घ्यावे.