जर तुम्हाला तुमची कुलदेवता किंवा कुलदेवी माहित नसेल, तर ती शोधण्यासाठी काही पारंपरिक आणि उपयुक्त मार्ग खालीलप्रमाणे आहेत:
कुटुंबातील वडिलधाऱ्यांशी चर्चा: सर्वात महत्त्वाचा मार्ग म्हणजे तुमच्या कुटुंबातील ज्येष्ठ सदस्यांशी (उदा. आजी-आजोबा, चुलते, मावश्या) बोलणे. त्यांच्याकडून तुम्हाला तुमच्या कुळाच्या इतिहासाची, मूळ गावाची आणि पूर्वीच्या पिढ्या कोणत्या देवांची/देवींची पूजा करत होत्या याची माहिती मिळू शकते.
मूळ गाव (मूळ ठिकाण) आणि आडनाव: तुमचे मूळ गाव कोणते होते, हे जाणून घ्या. अनेकदा कुलदेवता ही त्याच गावानजीक किंवा त्या परिसरातील प्राचीन आणि प्रसिद्ध देवस्थान असते. तुमचे आडनाव आणि गोत्र यावरूनही काही विशिष्ट कुलदेवता जोडलेल्या असू शकतात.
जुन्या घराण्यातील वस्तू/टाक : तुमच्या जुन्या देवघरात, कुटुंबात पिढ्यानपिढ्या जतन केलेले कुलदेवतेचे 'टाक' (धातूचे लहान मूर्ती/चिन्ह) किंवा अन्य पूजेच्या वस्तू आहेत का, ते तपासा. त्यावरुनही काही संकेत मिळू शकतात.
ग्रामदैवत किंवा परिसरातील शक्तीपीठ: तुमच्या मूळ गावातील किंवा तालुका/जिल्हा स्तरावर असलेले ग्रामदैवत किंवा जुने शिवालय हे देखील अनेकदा कुलदेवता म्हणून मानले जाते. काही वेळेस, कुळाचे मूळ ठिकाण आणि त्याच्या जवळ असलेले शक्तिपीठ हे देखील कुलदैवत असू शकते.
ज्योतिष किंवा तज्ञांची मदत: काही विद्वान ज्योतिषी किंवा अध्यात्मिक तज्ञ जन्मकुंडलीतील काही विशिष्ट स्थाने आणि ग्रहांचा अभ्यास करून तुमची कुलदेवता ओळखण्यास मदत करू शकतात, असे मानले जाते.
दत्त महाराजांची उपासना: काही धार्मिक परंपरांमध्ये, जर कुलदेवता माहित नसेल, तर श्री गुरुदेव दत्त यांचे नामस्मरण किंवा त्यांची उपासना करावी, असा सल्ला दिला जातो. "श्री कुलदेवताभ्यो नमः" किंवा "श्री गुरुदेव दत्त" या मंत्रांचा जप केला जातो.
किंवा दोन पद्दती अजून आहते त्या जाणून घ्या-
एका सुपारीची कुलदेवता म्हणून हळद कुंकू, अक्षता वाहून रोज पूजा करा. रात्री झोपताना ती सुपारी उशीखाली ठेवून झोपा. झोपण्यापूर्वी कुलदेवतेला खूण सांगण्याची विनंती करा. 11 मंगळवार तसेच एकादशीचे उपवास करा. या काळात व्रतस्थ राहा. निष्ठापूर्वक व्रत केल्यास कुलदेवी दृष्टांतात देते किंवा खुणा सांगते हे.
किंवा चार सुपार्या घ्या. त्यांना श्री तुळजा भवानी, महालक्ष्मी, रेणुका माता, सप्तश्रृंगी असे मानून पूजा करा. नैवदे्य दाखवा. सुंगधित फुलं प्रत्येक सुपारीला अर्पित करा. हात जोडून, तुम्हाला कुलदेवता/कुलदेवी माहित नसल्याने ती जाणून घेण्यासाठी तुम्ही हा 'कौल' घेत आहात, असा संकल्प देवाजवळ स्पष्टपणे मांडा. दुसर्या दिवशी सकाळी उठून स्नान करुन पूजा स्थळी या. आपल्याला फुलाचा कौल मिळेल त्यावरुन देवी ओळखा.
अस्वीकारण हा लेख धार्मिक श्रद्धेवर आधारित आहे. वेबदुनिया याची पुष्टी करत नाही.
