महात्मा गांधी हे भारताच्या स्वातंत्र्यलढ्यातील प्रमुख चेहरा होते. महात्मा गांधींचे पूर्ण नाव मोहनदास करमचंद गांधी होते पण लोक त्यांना बापू म्हणून ओळखतात. सत्य आणि अहिंसेचा मार्ग अवलंबून गांधीजींनी देशाला स्वातंत्र्य मिळवून दिले. ते नि:स्वार्थी कर्मयोगी आणि युगानुयुगे खरे पुरुष होते. त्यामुळेच त्यांना 'महात्मा गांधी' असे संबोधले जाऊ लागले. ब्रिटीशांना हाकलून देण्यावर विश्वास ठेवणारे संयमी पक्ष असोत किंवा अतिरेकी पक्षाचे नेते असोत, विचारांच्या फरकामुळेही सर्वांनी गांधीजींचा आदर केला. पहिल्यांदाच स्वातंत्र्यसैनिक सुभाषचंद्र बोस यांनी गांधींना राष्ट्रपिता म्हणून संबोधले. त्यानंतर गांधीजी राष्ट्रपिता झाले. देशाला स्वातंत्र्य मिळाले पण 30 जानेवारी 1948 रोजी नथुराम गोडसेने महात्मा गांधींची हत्या केली. हा दिवस संपूर्ण भारतासाठी तोट्याचा दिवस होता. महात्मा गांधींच्या स्मरणार्थ भारत हा दिवस 'शहीद दिन' म्हणून साजरा करतो. गांधीजींचे संपूर्ण जीवन प्रेरणास्थान असले तरी बापूंचे काही अनमोल शब्द आहेत जे प्रत्येकाने आपल्या जीवनात आचरणात आणले पाहिजेत.
1 माणूस आपल्या विचारांपेक्षा वेगळा नव्हे. तो जे विचार करतो, तो बनतो.
2 दुर्बल कधीही क्षमाशील असू शकत नाही. क्षमा हे पराक्रमाचे लक्षण आहे.
3 सामर्थ्य शारीरिक ताकदीतून येत नाही. ते अदम्य इच्छाशक्तीतून येते.
4 एक टन उपदेशापेक्षा थोडासा संयम देखील चांगला आहे.
5 अभिमान हे ध्येय साध्य करण्यासाठी धडपडण्यात आहे, ध्येय गाठण्यात नाही.
6 तुम्ही जे कराल ते नगण्य असेल. पण ते करणं तुमच्यासाठी खूप महत्त्वाचं आहे.
7 आपण काय करतो आणि आपण काय करू शकतो यातील फरक जगातील बहुतेक समस्या सोडवण्यासाठी पुरेसा असेल.
8 एखाद्या देशाची महानता आणि त्याची नैतिक प्रगती आपण तेथील प्राण्यांशी केलेल्या वागणुकीवरून ठरवू शकतो.
9 भ्याड प्रेम करू शकत नाही; हे शौर्याचे लक्षण आहे.
10 सोने-चांदी नव्हे तर आरोग्य हीच खरी संपत्ती आहे.
