एपॅक ऑफिस मार्केटमध्ये भारतीय शहरांनी वार्षिक व्यवहाराच्या प्रमाणात वर्चस्व गाजवले: नाइट फ्रँक रिसर्च
एपॅक क्षेत्रातील कार्यालयीन भाडेपट्टयांच्या व्यवहारात मुंबई (९.७ दशलक्ष चौरस फूट) चौथ्या क्रमांकावर
भारतातील ४ शहरांमध्ये एक-अंकी व्हेकेन्सी लेव्हल
नाईट फ्रँक रिसर्चने नोंदविले आहे की २०१९ मध्ये एपॅक क्षेत्रातील वार्षिक भाडेपट्टी व्यवहाराच्या प्रमाणाबाबतीत टॉप १० मार्केट्समध्ये टॉप ८ भारतीय शहरांमधून ६ शहरे आहेत. बंगालरू - १५.३ दशलक्ष चौरस फूट आणि हैदराबाद - १२.८ दशलक्ष चौरस फूट ऑफिस लिझिंग व्यवहारांच्या बाबतीत एपॅक क्षेत्रातील दुसरे आणि तिसरे सर्वात मोठे कार्यालयीन बाजारपेठ होते, ज्यानंतर मुंबई - ९.७ दशलक्ष चौरस फूट व राष्ट्रीय राजधानी क्षेत्र (एनसीआर) - ८.६ दशलक्ष चौरस फूट होते आणि बीजिंग, शांघाय, सिंगापूर, जकार्ता, क्वाला लंपूर व एपॅक क्षेत्रातील इतर शहरांच्या पुढे आहे.
TOP 10 CITIES IN ASIA PACIFIC (APAC) REGION BASED ON ANNUAL TRANSACTION VOLUMES (2019)
Rank |
City |
Country |
Office leasing transactions in 2019 (mn sq ft) |
Office stock
(mn sq ft) |
Vacancy |
1 |
Tokyo |
Japan |
81.0 |
287 |
0.6% |
2 |
Bengaluru |
India |
15.3 |
165 |
4.8% |
3 |
Hyderabad |
India |
12.8 |
75 |
7.0% |
4 |
Mumbai |
India |
9.7 |
146 |
17.5% |
5 |
National Capital Region |
India |
8.6 |
166 |
17.1% |
6 |
Beijing |
China |
6.8 |
113 |
10.1% |
7 |
Pune |
India |
6.2 |
73 |
4.2% |
8 |
Chennai |
India |
5.2 |
73 |
8.8% |
9 |
Guangzhou |
China |
3.0 |
63 |
8.4% |
10 |
Kuala Lumpur |
Malaysia |
2.0 |
93 |
22.0% |
नाइट फ्रँक रिसर्चनुसार २०१९ हे भारतीय कार्यालयीन बाजारासाठी एक माईलस्टोन वर्ष होते. आयटी, बीएफएसआय आणि को-वर्किंग या तीन खंडांकडून मिळणाऱ्या मागणीमुळे मुख्यत: अखिल भारतीय कार्यालय व्यवहार क्रिया २०१९ मध्ये ६०.६ दशलक्ष चौरस फूट (५.६ दशलक्ष चौरस मीटर) च्या सर्वोच्च उंचीवर पोहोचली. आशिया-पॅसिफिक (एपॅक) क्षेत्रातील काही भारतीय शहरांनी पादचारी मार्गावर पाऊल ठेवून इतर शहरांकडून लाईमलाइट हिसकावून घेतले.
मुंबई आणि एनसीआर वगळता भारतातील शीर्ष ६ शहरांपैकी ४ शहरांमध्ये एक-अंकी व्हेकेन्सी लेव्हल आहे. पुणे आणि बंगळुरुच्या बाजारपेठांमध्ये पुरवठा कमतरतेची समस्या तीव्र आहे ज्यांचे २०१९ च्या शेवटी शहरअंतर्गत रिक्त स्थान अनुक्रमे ४.२% आणि ४.८% होते. मुंबई आणि एनसीआरसाठी व्हेकेन्सी लेव्हल कदाचित शहर पातळीवर जास्त असेल, तथापि, या शहरांच्या इच्छुक बिझनेस डिस्ट्रिक्ट जसे मुंबईतील वांद्रे कुर्ला कॉम्प्लेक्स आणि लोअर परेल आणि गुरुग्राममधील गोल्फ कोर्स एक्सटेंशन रोड आणि डीएलएफ सायबरसिटी येथे व्हेकेन्सी लेव्हल एक-अंकी आहेत. व्यापार्यांकडून जोरदार मागणी, कमी व्हेकेन्सी दर, कॅप रेट आणि भाडेवाढ मधील कम्प्रेशन ही भारतीय कार्यालय बाजाराच्या मजबूत मूलभूत गोष्टींवर प्रकाश टाकते.
नाइट फ्रँक इंडियाचे अध्यक्ष व व्यवस्थापकीय संचालक शिशिर बैजल म्हणाले, “विज्ञान, तंत्रज्ञान, अभियांत्रिकी आणि गणित (एसटीईएम) या क्षेत्रांमध्ये भारतातील विपुल कलागुणांची उपलब्धता आणि खर्च लवादा भारताला बीएफएसआय आणि आयटी क्षेत्रात असणाऱ्या कंपन्यांसाठी सर्वात आकर्षक कार्यालयीन ठिकाणयांपैकी एक ठिकाण बनवते. संतुलित मागणी पुरवठा समतोल यामुळे बहुतेक आघाडीच्या भारतीय बाजारपेठांमध्ये दोन-अंकी भाडेवाढ झाली आहे, ज्याने गुंतवणूकीच्या आधाराला खूपच आशादायक बनवीले आहे आणि १३ अब्ज डॉलर्सची पीई (प्रायव्हेट इक्विटी) गुंतवणूक हा त्यासाठी एक दाखला आहे."
२०११ पासून भारतीय रिअल इस्टेट क्षेत्रात मागील दशकात कार्यालय, किरकोळ व गोदाम मालमत्तांमध्ये २२.७ अब्ज डॉलर्सची इक्विटी गुंतवणूक झाली आहे. एकूण पैकी भारतीय कार्यालयीन संपत्तीने या इक्विटी गुंतवणूकीतील ५७% शेयर किंवा १३ दशलक्ष डॉलर्स मिळविले आहे.
EQUITY INVESTMENTS IN OFFICE ASSETS IN INDIA
Year |
Amount invested (USD mn) |
2011 |
296 |
2012 |
393 |
2013 |
843 |
2014 |
693 |
2015 |
314 |
2016 |
1,226 |
2017 |
2,168 |
2018 |
4,092 |
2019 |
2,946 |
Grand Total |
12,972 |
Source: Knight Frank Research, Venture intelligence