दरवर्षी ज्येष्ठ शुक्ल एकादशीला 'निर्जला एकादशी' व्रत पाळला जातो. यावर्षी हा व्रत 21 जून 2021 रोजी होईल. सर्व एकादशींमध्ये निर्जला एकादशी सर्वोत्तम आहे. त्याला भीमसेनी एकादशी असेही म्हणतात कारण हा उपवास पांडवांपैकी एकाने भीमसेन निर्जल आणि उपवासात पाळला होता आणि त्यामुळे वर्षभर एकादशी व्रत ठेवण्याइतकाच फळ त्यांना मिळालं.
या व्रताचे पालन केल्याने वर्षभर एकादशीला उपवास ठेवल्याची फळप्राप्ती होती. या दिवशी कामधेनु अनुष्ठान केल्यास शेकडो अश्वमेध यज्ञांइतकेच फलदायी ठरतात. आपल्या सनातन धर्मात कामधेनु गाईला खूप महत्त्व आहे. ही सर्व प्रकारच्या इच्छा पूर्ण करणारी आहे.
आता आपण जाणून घ्या की कामलानु विधी निर्जला एकादशीच्या दिवशी कसा करावा.
वेळ - सकाळी
साहित्य- कलश, पितळ पात्र, सोन्याची / चांदीची गाय, गंगाजल / नर्मदाजल, सप्तधान्य, सर्वोषाधी, पांढरा कपडा, सोन्याचे मोती / चांदीचे नाणे, तूप, दीप, भगवान विष्णू मूर्ती, नैवेद्य, फळ, दुर्वा.
कृती- सर्वप्रथम, सकाळी आंघोळ केल्यावर एका चौरंगावर पितळ्याचं पात्र स्थापित करा. त्यात सप्तधान्य आणि सोनेरी मोती घाला. पांढर्‍या कपड्याने भांडं झाकून ठेवा. त्यानंतर, गंगाजल / नर्मदजलने कलश भरा आणि त्यामध्ये चांदीचा नाणे आणि सर्वोषाधी घाला.
आता झाकलेल्या पितळाच्या पात्रावर सोनं किंवा चांदीची कामधेनुची प्रतिष्ठा करा. आता तुपाचा दिवा लावा. दीप प्रज्वलनानंतर शोडशोपचाररीत्या कामधेनु गायीची पूजा करावी.
कामधेनुची पूजा केल्यावर भगवान विष्णूची षोडशोपचार पूजन करुन विष्णू सहस्रनाम व पुरुष सूक्तचे पठण करावे. यानंतर पात्र, पाण्याचे कलश आणि कामधेनू कोणत्याही योग्य विप्र्याला दान देऊन व्रत ठेवा. या पद्धतीने निर्जला एकादशीला कामधेनु विधी केल्यास अश्वमेध यज्ञाचा परिणाम होतो.
