स्त्रिया आपल्या पतीच्या दीर्घायुष्यासाठी चतुर्थी म्हणजेच करवा चौथला सूर्योदयापासून चंद्रोदया पर्यंत हे व्रत करतात. करवा चौथ व्रतामध्ये चंद्राची पूजा केली जाते.याला करक चतुर्थी असेही म्हणतात. हा सण 10 ऑक्टोबर 2025 रोजी शुक्रवार रोजी साजरा केला जाईल. या दिवशी महिला त्यांच्या पतींच्या दीर्घायुष्यासाठी कोरडे उपवास करतात आणि रात्री चंद्र पाहिल्यानंतरच उपवास सोडतात. या उपवासात सरगी आणि करवा म्हणजे काय ते जाणून घेऊया.
चतुर्थी तिथी सुरू होते: 09 ऑक्टोबर 2025, रात्री 10:54
चतुर्थी तिथी संपते: 10 ऑक्टोबर 2025, रात्री 07:38
करवा चौथ व्रत: 10ऑक्टोबर 2025 (उदयतिथीनुसार)
पूजा मुहूर्त: संध्याकाळी 06:06 ते संध्याकाळी 07:19
उपवास वेळ: सकाळी 06:21 ते रात्री08:34
चंद्रोदय: रात्री 08:34
करवा चौथची सरगी काय आहे?
पंजाब राज्यात सरगीचा विधी अनेकदा पाळला जातो.
जेव्हा एखादी महिला करवा चौथचा उपवास करते तेव्हा तिची सासू तिच्यासाठी सरगी बनवते.
सरगी म्हणजे काही पदार्थ असलेले अन्नाचे प्लेट.
हे खाल्ल्यानंतर, दिवसभर निर्जल उपवास केला जातो आणि नंतर रात्री चंद्राची पूजा केल्यानंतरच तो खाल्ला जातो.
उपवासाची सुरुवात सरगी खाऊन केली जाते, त्यामुळे सरगीच्या ताटात भूक आणि तहान कमी करणारे आणि दिवसभर ऊर्जा टिकवून ठेवणारे पदार्थ असतात. त्यात अनेकदा सुकामेवा आणि काजू असतात.
सून तिच्या सासूने दिलेल्या सरगीने तिच्या उपवासाची सुरुवात करते. जर सासू तिच्यासोबत नसेल तर ती तिच्या सुनेला पैसे पाठवू शकते जेणेकरून ती स्वतःसाठी आवश्यक असलेल्या सर्व वस्तू खरेदी करू शकेल.
या सरगीमध्ये कपडे, सौभाग्याचे साहित्य, फेनिया, फळे, सुकामेवा, नारळ इत्यादी असतात.तथापि, उत्तर प्रदेश आणि बिहारमध्ये हा सण साजरा करण्याची पद्धत वेगळी आहे.
करवा म्हणजे काय?
करवा म्हणजे मातीचे भांडे.
साखरेच्या पाकात मिसळलेल्या काळ्या मातीपासून बनवलेल्या मातीच्या वस्तूला करवा म्हणतात.
काही लोक तांब्याचे करवा आणतात. अशा प्रकारे दोन करवा बनवले जातात.
करव्याला रक्षासूत्र बांधले जाते आणि हळद आणि मैद्याच्या मिश्रणाचा वापर करून स्वस्तिक काढला जातो.
एका भांड्यात पाणी आणि दुसऱ्या भांड्यात दूध भरले जाते आणि त्यात तांब्याचे किंवा चांदीचे नाणे ठेवले जाते.
सून उपवास सुरू करते तेव्हा तिची सासू तिला करवा देते आणि सूनही तिच्या सासूला करवा देते.
पूजेदरम्यान आणि कथा ऐकताना, दोन करवा आवश्यक असतात: एक, सासूने स्त्रियांना दिलेला एक आणि दुसरा, पाण्याने भरलेला आणि 'बायना देताना त्यांच्या सासूला दिलेला एक.
सासू हे पाणी एका रोपात ओतते आणि तिच्या पाण्याच्या भांड्यातून चंद्राला अर्घ्य अर्पण करते.
स्त्रिया मातीची भांडी वापरतात कारण त्यांची विल्हेवाट लावता येते.
मातीची भांडी उपलब्ध नसल्यास, काही महिला स्टीलची भांडी वापरतात.
असेही म्हटले जाते की करवा चौथ हे करवा नावाच्या एका समर्पित महिलेच्या नावावरून ठेवले गेले आहे.
अस्वीकरण: आरोग्य, सौंदर्य काळजी, आयुर्वेद, योग, धर्म, ज्योतिष, वास्तु, इतिहास, पौराणिक कथा इत्यादी विषयांवर वेबदुनियावर प्रकाशित/प्रसारित होणारे व्हिडिओ, लेख आणि बातम्या केवळ तुमच्या माहितीसाठी आहेत, सार्वजनिक हित लक्षात घेऊन. वेबदुनिया या बाबींची सत्यता पुष्टी करत नाही. त्यापैकी कोणत्याही गोष्टी वापरण्यापूर्वी नेहमीच तज्ञांचा सल्ला घ्या.