मुलं अनेकदा इतरांची नक्कल करायला शिकतात. अशा परिस्थितीत त्यांच्याशी कठोर राहणे महत्त्वाचे आहे, परंतु त्यांच्या सवयी कशा सुधारायच्या हे जाणून घेणे देखील महत्त्वाचे आहे? मुलं निरागस असतात, पण अनेक मुलं इतकी खेळकर असतात की खोडकरपणासाठी ते कोणत्याही थराला जातात. इतरांकडून शिकण्याच्या त्यांच्या सवयीमुळे, अनेक मुले अनेकदा मोठ्यांचे अनुकरण करतात. ही सवय हळूहळू त्यांच्या व्यक्तिमत्त्व विकासात अडथळा बनते, ज्यामुळे कधीकधी मोठ्या अडचणी निर्माण होतात.मुलं मोठ्यांचे अनुकरण करत असतील तर त्यांची सवय मोडण्यासाठी हे उपाय अवलंबवा.
चुकांकडे दुर्लक्ष करू नका -
मुलं काय करत आहेत, काय शिकत आहेत यावर लक्ष ठेवणे गरजेचे आहे. बघा तुमचं मूल त्याच्या आजूबाजूच्या लोकांची कॉपी करतंय का? उदाहरणार्थ, तो काहीही चुकीचे बोलत नाही किंवा कोणाच्याही चुकीच्या सवयीची पुनरावृत्ती करत नाही.
कारण जाणून घ्या-
उपायासोबतच समस्येकडेही लक्ष देणे गरजेचे आहे. तुमच्या मुलाला इतरांची कॉपी करण्यास कशामुळे कारणीभूत आहे ते पहा. जर जवळपास अशी एखादी व्यक्ती असेल ज्याचे मूल चुकीच्या सवयी शिकत असेल तर त्या व्यक्तीला देखील समजावून सांगा आणि त्याला तसे करण्यापासून रोखा.
प्रेमाने समजावून सांगा-
जर तुमचे मूल एखाद्याची नकल करत असेल तर त्याला ही सवय सोडवण्याचा एक मार्ग आहे. प्रत्येक मुद्द्यावर तुम्ही त्याला रागावू नका. यामुळे तो आक्रमक होऊ लागेल. तुम्ही त्याला प्रेमाने समजावून सांगितले तर बरे होईल.
चांगले आचरण ठेवा-
जर तुम्ही चांगले आचरण ठेवले तर तुमचे मूलही त्यातून शिकेल आणि त्याचे पालन करेल.
कठोर व्हा-
जर तुम्हाला वाटत असेलकी मुल प्रेमाने आज्ञा पाळत नाही आणि त्याला नकल करण्याची सवय पुन्हा लावत आहे, तर त्याच्यावर कठोर व्हा, परंतु कठोर म्हणजे त्याला मारहाण करणे नाही, तर त्याला अशी शिक्षा द्या की त्याला त्याची चूक समजेल.
त्याला प्रश्न विचारा-
जर मुलाने काही चुकीचे सांगितले तर त्याकडे दुर्लक्ष करण्याऐवजी लगेच प्रश्न विचारा. विचारा तुम्ही कुठून शिकलात? तुमच्या या प्रश्नांमुळे मुलाच्या मनातही प्रश्न निर्माण होतील की त्याने चूक केली आहे.
जाणीव करून द्या-
मुलांना चांगल्या आणि वाईट सवयींची जाणीव करून द्या . चांगले काय आणि वाईट काय ते समजावून सांगा आणि गोष्टी का चुकीच्या आहेत हे देखील स्पष्ट करा. त्यांचे परिणाम देखील समजावून सांगा, तरच मूल चुकीच्या गोष्टी स्वीकारणार नाही.
स्वतःमध्ये बदल आणा-
मुले कच्च्या घड्या सारखी असतात आणि ते त्यांच्या आजूबाजूच्या लोकांकडून चांगले किंवा वाईट शिकतात. त्यांच्या आजूबाजूला योग्य आणि चुकीचे लोक आहेत. मुलांसोबत जे काही क्लिक होते, ते ते पुन्हा पुन्हा कॉपी करतात, त्यामुळे मुलांना योग्य वातावरण उपलब्ध करून देणे ही पालकांची पहिली जबाबदारी असते आणि ते स्वत: चांगले वागतात. मुलांशी कठोरपणे वागण्याऐवजी त्यांना हुशारीने समजावून सांगणे चांगले.