कोरोना साथीच्या ठिकाणी कामगारांची हद्दपार एक भयानक प्रकार घेत आहे. स्टेट बँक ऑफ इंडियाच्या संशोधन अहवालात असे दिसून आले आहे की एप्रिलच्या पहिल्या 12 दिवसांत सुमारे 9 लाख लोक महाराष्ट्रातून त्यांच्या राज्यात परत गेले आहेत. परिस्थिती इतकी गंभीर बनली आहे की आताही व्यापारी या मजुरांना रोखण्यास तयार नाही.
एसबीआयच्या अहवालानुसार, 1 एप्रिल ते 12 एप्रिल दरम्यान पश्चिम रेल्वेच्या वतीने 4.32 लाख लोकांनी 196 गाड्यांमध्ये प्रवास केला. त्यापैकी 150 गाड्या फक्त उत्तर प्रदेश आणि बिहारला गेल्या. त्यापैकी 3.23 लाख लोक या राज्यात परत आले आहेत. एवढेच नाही तर मध्य रेल्वेने चालवलेल्या 336 गाड्यांमध्ये 4.70 लाख प्रवाशांनी महाराष्ट्रातून त्यांच्या राज्यात प्रवास केला. या गाड्या उत्तर प्रदेश, बिहार तसेच आसाम, पश्चिम बंगाल आणि ओरिसा या राज्यांत गेल्या.
या अहवालानुसार, लॉकडाऊनचे मोठ्या प्रमाणात औद्योगिक उपक्रम राबविणाऱ्या महाराष्ट्र राज्यात गंभीर परिणाम होतील. सध्याच्या कडकपणामुळे राज्याला 82 हजार कोटी रुपयांचे नुकसान सहन करावे लागू शकते आणि येत्या काही दिवसांत ही काटेकोरपणा वाढल्यास तूटही आणखी वाढविण्याची हमी आहे.
बेडची कमतरता ही एक मोठी समस्या आहे
व्यापारी सध्याच्या आरोग्य यंत्रणेच्या दृष्टीने कामगारांना थांबविण्यासही मागेपुढे पाहत आहेत. इंडिया एसएमई फोरमच्या महासंचालक सुषमा मोर्थानिया यांनी सांगितले की रुग्णालयात बेडांची कमतरता ही एक मोठी समस्या बनत आहे. अशा परिस्थितीत, उद्रेक झाल्यास कामगारांना रोखणे आणि त्यांच्या उपचाराच्या अडचणींना सामोरे जाणे हे एक मोठे आव्हान आहे. त्यांच्या मते, व्यापारी अतिशय महत्त्वाच्या कामासाठी मजुरांना रोखण्याचा धोका पत्करत आहेत, त्यांना केवळ विमा उतरवलेल्यांनाच रोखले जात आहे. त्यांची संख्या बर्याच ठिकाणी 25 टक्क्यांच्या जवळ आहे.
आर्थिक परिस्थिती बिकट झाली आहे
अजीम प्रेमजी विद्यापीठाचे सहाय्यक प्राध्यापक अमिल बसोले यांच्या म्हणण्यानुसार, मागच्या लॉकडाऊन दरम्यान कामगारांच्या निर्वासनादरम्यान त्यांची आर्थिक परिस्थिती बरीच खालावली होती. बरेच दिवसानंतर हे काम सुरू झाले होते जे पुन्हा थांबले आहे. अशात मजुरांना पुन्हा शहराकडे जाणे कठीण होईल.
