Ganesh Chaturthi 2022: हिंदू धर्मात, गणेश हा पहिला पूज्य देव मानला जातो, ज्याची प्रत्येक शुभ आणि शुभ प्रसंगी प्रथम पूजा केली जाते. पण, तुम्हाला माहित आहे का की भगवान शिव आणि पार्वतीच्या लग्नातही सर्वप्रथम गणपतीची पूजा केली गेली होती? स्वत: शिवपार्वतीचा पुत्र असलेल्या गणेशाचा जन्म आणि त्याच्या आई-वडिलांच्या लग्नापूर्वी पूजा करणाऱ्या या प्रश्नावर तुम्हालाही धक्का बसला असेल. पण ही वस्तुस्थिती आहे, ज्याचा उल्लेख गोस्वामी तुलसीदासांच्या रामचरित मानसमध्ये देखील करण्यात आला आहे, जो हिंदू धर्मातील सर्वात प्रामाणिक धर्मग्रंथांपैकी एक आहे. यामध्ये शिव-पार्वतीच्या विवाहापूर्वी गणेशाचा जन्म झाल्याची शंकाही दूर झाली आहे.
या ओळींमध्ये गणेशपूजेचा उल्लेख आहे
रामचरित मानसच्या बालखंडात शिव आणि पार्वतीच्या विवाहाचा उल्लेख आहे. सतीने आपला देह पिता दक्षाच्या घरी कसा सोडला आणि पुढच्या जन्मी तपश्चर्या करून भगवान शिवाला कसे प्राप्त झाले आणि त्यांचा विवाह कसा संपन्न झाला हे सांगितले आहे. लग्नाच्या या संदर्भात तुलसीदासजी लिहितात की 'मुनि अनुषधी गणपति ही पूजाहु शंभू भवानी' म्हणजेच भगवान शिव आणि पार्वतीने लग्नाच्या वेळी ब्रह्मवेता ऋषींच्या सांगण्यावरून गणपतीची पूजा केली. यामुळे शिव-पार्वतीच्या विवाहापूर्वीच गणेशाचे अस्तित्व कसे समोर आले असा प्रश्न निर्माण झाला.
अशी शंका दूर झाली
रामचरितमानसमध्ये शिव आणि पार्वतीच्या गणेशाच्या पूजेच्या ओळीबरोबरच तुलसीदासजी गणेशजींच्या शिव-पार्वतीच्या आधीच्या जन्माची शंकाही दूर करतात. ते लिहितात की 'कौ सुनी संकट कारे जानी सुर अनादि जिया जानी' म्हणजे शिव-पार्वतीच्या विवाहात गणेशपूजा ऐकल्यानंतर कोणीही संशय घेऊ नये, कारण ते आज, शाश्वत आणि अनंत आहेत, म्हणजेच भगवान गणेश आहेत. लीला पासून भगवान शिव आणि पार्वतीचा मुलगा. तसे, ते असे देव आहेत ज्यांना सुरुवात आणि अंत नाही.
गणेश पुराण देखील संभ्रम दूर करतात
गणेश पुराण आणि इतर ग्रंथही या संदर्भातील संभ्रम दूर करतात. गणेश पुराणानुसार गणेशाचा एकच अवतार नसून तो प्रत्येक कल्पात दिसतो. गणेश पुराणानुसार, माता पार्वती देखील गणेशाची पूजा करते आणि म्हणते की 'मम त्वम् पुत्रम् याही' म्हणजे तू माझा मुलगा आहेस. हे देखील स्पष्ट आहे की ते शाश्वत आहेत आणि पार्वतीजींच्या इच्छेनुसार त्यांचा पुत्र म्हणून जन्म झाला. प्रत्येक सत्ययुगात गणेश आठ भुजा, त्रेतायुगात सहा, द्वापरयुगात चार आणि कलियुगात दोन भुजांच्या रूपात श्रीगणेश प्रकट होतात असाही उल्लेख इतर पुराणांमध्ये आढळतो. जे त्यांच्या आरंभ आणि अंताशिवाय असण्याचा पुरावा देते.