पुराणात अनेक रंजक कथा आहेत, ज्या आपल्याला भगवंताच्या अनन्य कार्यांबद्दल ज्ञान देतात. गणेश चतुर्थीच्या संदर्भात अशाच एका पौराणिक कथेचे वर्णनही आपल्याला आढळते. गणेश चतुर्थीला चंद्रदर्शन का निषिद्ध आहे याचे उत्तर या कथेतच मिळते?
एके काळी संपत्तीचे देव कुबेर यांना आपल्या अफाट संपत्तीचा अभिमान वाटू लागला. एके दिवशी त्यांच्या मनात विचार आला की "माझ्यापेक्षा श्रीमंत जगात कोणीही नाही, मी माझ्या संपत्तीचे प्रदर्शन केले पाहिजे." आपली संपत्ती दाखवण्यासाठी भगवान कुबेरांनी सर्व देवतांना भोजनासाठी आमंत्रित केले.
जेव्हा ते भगवान शिव आणि माता पार्वती यांना भोजनासाठी आमंत्रित करण्यासाठी आले तेव्हा भगवान शिव यांना कुबेरचा हेतू समजला की ते त्यांना केवळ आपली संपत्ती दाखवण्यासाठी आपल्या महालात आमंत्रित करत आहे.
त्याचा अभिमान मोडण्यासाठी भगवान शिवाने गणेशाला कुबेरासोबत पाठवायचे ठरवले. भगवान शिव म्हणाले, "मी काही महत्त्वाच्या कामात व्यस्त आहे, तुम्ही माझा मुलगा गणेश यांना तुमच्यासोबत न्या."
भगवान शिवाच्या आज्ञेचे पालन करून, कुबेर गणेशासह आपल्या महालात परतले. तेथे त्यांनी गणेशासमोर आपल्या संपत्तीबद्दल बढाई मारली आणि त्यानंतर त्यांनी गणेशाला जेवण ग्रहण करण्यास सांगितले. गणेशजींना विविध प्रकारचे पदार्थ देण्यात आले आणि हळूहळू गणपतीने संपूर्ण जेवण उरकले.
यानंतर त्यांनी कुबेरजींना आणखी अन्न आणण्यास सांगितले, त्यांना पुन्हा भरपूर जेवण देण्यात आले आणि त्यांनी तेही पूर्ण केले. अशा प्रकारे त्यांनी राजवाड्याच्या स्वयंपाकघरात तयार केलेले संपूर्ण अन्न खाल्ले, तरीही त्यांची भूक भागली नाही आणि त्यांनी कुबेरजींना आणखी अन्न मागितले.
जेव्हा कुबेरजी, सर्वात श्रीमंत देव असूनही, गणेशजींना पूर्ण आहार देऊ शकले नाहीत, तेव्हा त्यांना खूप लाज वाटली. त्याच वेळी त्यांना देवाचे खेळ समजले आणि त्यामुळे त्याचा अभिमान भंग झाला.
यानंतर त्याने गणेशजींची माफी मागितली आणि गणेशजी तेथून निघून गेले. वाटेत ते मुषकवर स्वार होते. मध्यभागी मुषकला साप दिसला आणि त्याने घाबरून उडी मारली. त्यामुळे त्याचा तोल गेला आणि ते खाली पडला. खाली पडल्यामुळे त्यांचे सर्व कपडे घाण झाले, ते उठला आणि इकडे तिकडे पाहू लागले. तेवढ्यात त्यांना कुठूनतरी हसण्याचा आवाज आला, पण गणेशजींना आजूबाजूला कोणी दिसले नाही. थोड्या वेळाने त्याचं लक्ष आकाशातल्या चंद्राकडे गेलं आणि मग त्याला जाणवलं की चंद्र देव त्यांच्या पडण्याची चेष्टा करत आहे.
हे पाहून भगवान गणेश अत्यंत क्रोधित झाले आणि त्यांनी चंद्राला शाप दिला आणि म्हणाले, “हे चंद्र! तू माझ्या असहायतेची अशी चेष्टा करतोस, हे तुला शोभत नाही. मला मदत करण्याऐवजी तू माझ्यावर हसत आहेस, जा, मी तुला शाप देतो की आजच्या नंतर तू या विशाल आकाशावर राज्य करू शकणार नाहीस आणि तुला कोणीही पाहू शकणार नाही.
या शापाच्या प्रभावामुळे आजूबाजूला अंधार पसरला आणि चंद्र देवाचा प्रकाश नाहीसा झाला. चंद्राला आपली चूक समजली आणि त्याने आपल्या चुकीची वारंवार श्रीगणेशाची माफी मागितली.
चंद्राला असहाय्य पाहून श्रीगणेशाचा राग शांत झाला. चंद्रदेव पुन्हा गणेशजींना म्हणाले, "कृपया मला क्षमा करा आणि मला तुमच्या या शापातून मुक्त करा. जर मी माझा प्रकाश या जगावर पसरवू शकलो नाही तर माझ्या अस्तित्वाचा अर्थ नाहीसा होईल.”
हे ऐकून गणेशजी म्हणाले, “आता मी माझा शाप मागे घेऊ शकत नाही. पण या शापाचा प्रभाव मी नक्कीच कमी करू शकतो. प्रत्येक महिन्यातील केवळ चंद्र अमावस्येला कोणीही तुम्हाला पाहू शकणार नाही. यानंतर तुमचे कौशल्य वाढेल आणि पौर्णिमेच्या दिवशी तुम्ही पूर्ण रुपात प्रकट व्हाल. पौर्णिमेनंतर तुमची क्षमता पुन्हा कमी होईल. गणेशजी पुढे म्हणाले की आज गणेश चतुर्थीच्या दिवशी तू माझा अपमान केला आहेस, आज कोणी तुला पाहिलं तर तो पापाचा भागीदार होईल.
यानंतर श्रीगणेश कैलास पर्वतावर परतले. मान्यतेनुसार आजही गणेश चतुर्थीच्या दिवशी चंद्र दिसणे अशुभ मानले जाते.