Akshaya Navami 2024: यंदा अक्षय नवमी 10 नोव्हेंबरला साजरी होत आहे. या दिवशी आवळाच्या झाडाची पूजा केली जाते. धार्मिक श्रद्धा आणि महत्त्वानुसार आवळा नवमी किंवा अक्षय नवमीला आवळा वृक्षाची पूजा करण्याची परंपरा आहे आणि या दिवशी आवळ्याच्या झाडाखाली बसून भोजन केल्याने अमृत मिळते.
2024 मध्ये आवळा किंवा अक्षय नवमीचा सण रविवारी साजरा केला जात आहे. आवळा नवमीचे महत्त्व येथे जाणून घेऊया.
आवळा नवमीचे धार्मिक महत्त्व जाणून घ्या: पौराणिक मान्यतेनुसार द्वापर युगाची सुरुवात आवळा नवमीच्या दिवशी झाली आणि स्वतः भगवान श्रीकृष्णाचा जन्म झाला. या दिवसापासून वृंदावनाची प्रदक्षिणाही सुरू होते. अक्षया नवमी हा अतिशय शुभ दिवस आहे. तसेच या दिवशी धर्मादाय कामेही केली जातात.
दरवर्षी कार्तिक महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या नवमी तिथीला आवळा नवमी हा सण साजरा केला जातो. त्याची इतर नावे धात्री नवमी आणि कुष्मांड नवमी आहेत. असे मानले जाते की या दिवशी केलेले कोणतेही शुभ कार्य शाश्वत फळ देते, म्हणजेच त्याचे शुभ परिणाम कधीही कमी होत नाहीत.
पौराणिक शास्त्रात या दिवशी आवळा वृक्षाची पूजा करण्याची परंपरा आहे. त्यामुळे अक्षय नवमीच्या दिवशी सकाळी लवकर उठून आवळ्याच्या झाडाखाली स्वच्छता करून आवळ्याच्या झाडाची कच्चे दूध, फुले व अगरबत्तीने पूजा करावी. या दिवशी उपवासही केला जातो. आवळा अक्षय नवमीच्या दिवशी पितरांना अन्न, वस्त्र आणि ब्लँकेट दान करावे.
या दिवशी ब्राह्मण मेजवानीनंतर आवळ्याच्या झाडाखाली पूर्वेकडे तोंड करून आवळा प्रसाद म्हणून खावा, अशी समजूत आहे. या संदर्भात अशीही एक मान्यता आहे की जेवताना ताटात जर करवंदाचे पान पडले तर ते खूप शुभ मानले जाते आणि येणाऱ्या वर्षात व्यक्तीचे आरोग्य चांगले राहते. कार्तिक शुक्ल नवमीला अक्षय्य नवमी असल्याने नदी, तलाव, किनारा किंवा तीर्थस्थानांवर स्नान केल्याने अक्षय्य पुण्य मिळते, असे मानले जाते.
अक्षय नवमी सणाच्या मान्यतेनुसार, हा दिवस भगवान श्री विष्णू आणि माता लक्ष्मी, जगाच्या रक्षकांना समर्पित आहे. त्यामुळे या शुभ मुहूर्तावर विशेष वेळी लक्ष्मी-नारायणाची पूजा केल्याने दुःख-कष्ट दूर होतात आणि अपार लक्ष्मीची प्राप्ती होते.