प्राचीन किंवा पौराणिक काळात 5 अत्यंत विनाशकारी शस्त्रे होती. पहिले ब्रह्मास्त्र, दुसरे नारायणस्त्र, तिसरे पाशुपतास्त्र, चौथे वज्र आणि पाचवे सुदर्शन चक्र. चला जाणून घेऊया ब्रह्मास्त्राविषयीच्या 10 खास गोष्टी.
तदस्त्रं प्रजज्वाल महाज्वालं तेजोमंडल संवृतम।
सशब्द्म्भवम व्योम ज्वालामालाकुलं भृशम।
चचाल च मही कृत्स्ना सपर्वतवनद्रुमा।। महाभारत ।। 8-10-14 ।।
अर्थ : ब्रह्मास्त्र सोडल्यानंतर भयंकर वारे चालू लागले. आकाशातून सहस्त्रावधी उल्का पडू लागल्या. भूतांमध्ये भयंकर भीती निर्माण झाली. आकाशात एक मोठा शब्द आला. आकाश पेटू लागले. पर्वत, जंगले, झाडे यांनी पृथ्वी हादरली.
1. ब्रह्मास्त्र कोणी बनवले : याचे वर्णन वेद आणि पुराण इत्यादींमध्ये आढळते. जगाचे पितामह ब्रह्मदेव यांनी राक्षसांच्या नाशासाठी ब्रह्मास्त्राची निर्मिती केली होती. ब्रह्मास्त्र म्हणजे ब्रह्माचे (देवाचे) शस्त्र.
2. मानवाला ब्रह्मास्त्र मिळाले : सुरुवातीला ब्रह्मास्त्र फक्त देवी-देवतांकडे असायचे. प्रत्येक देवतांकडे त्यांच्या वैशिष्ट्यानुसार शस्त्र होते. देवांनी हे अस्त्र प्रथम गंधर्वांना दिले. नंतर ते मानवाने घेतले.
3. ब्रह्मास्त्राचा वापर किती वेळा झाला : प्राचीन भारतात कुठेतरी ब्रह्मास्त्राच्या वापराचे वर्णन आढळते असे सांगितले जाते. रामायणातही जेव्हा लक्ष्मणाला मेघनादाशी युद्ध करण्यासाठी ब्रह्मास्त्र वापरायचे होते तेव्हा श्रीरामाने त्यांना थांबवले की आता त्याचा वापर करणे योग्य नाही कारण त्यामुळे संपूर्ण लंका नष्ट होईल. पण म्हणतात की राम आणि रावणाच्या युद्धात ब्रह्मास्त्राचा वापर झाला होता. यानंतर याचा वापर अश्वत्थामाने महाभारत युद्धात केले होते.
4. ब्रह्मास्त्र कोणाकडे होते : रामायण आणि महाभारतात हे शस्त्र काही योद्ध्यांकडे होते. रामायण काळात विभीषण आणि लक्ष्मणाकडे हे शस्त्र होते, तर महाभारत काळात द्रोणाचार्य, अश्वत्थामा, कृष्ण, कुवलश्व, युधिष्ठिर, कर्ण, प्रद्युम्न आणि अर्जुन यांच्याकडे होते. अर्जुनाला ते द्रोणाकडून मिळाले. द्रोणाचार्यांना ते राम जमदग्नेयांकडून मिळाले.
5. ब्रह्मास्त्राने प्रलय निर्मिती : ब्रह्मास्त्राचे अनेक प्रकार होते. लहान आणि मोठे आणि व्यापक. इष्ट, रासायनिक, दैवी आणि जादू-अस्त्र इ. असे मानले जाते की दोन ब्रह्मास्त्रांच्या टक्करमुळे आपत्तीची स्थिती निर्माण होते. त्यामुळे संपूर्ण पृथ्वीचा अंत होण्याची भीती असते. महाभारतात ब्रह्मास्त्राचे परिणाम सूप्तिक पर्वाच्या 13 ते 15 व्या अध्यायात दिले आहेत.
6. ब्रह्मास्त्राचा परिणाम : महर्षि वेद व्यास लिहितात की जेथे ब्रह्मास्त्र सोडले जाते तेथे 12 वर्षे पर्जन्य पाऊस (प्राणी, वनस्पती इत्यादींची निर्मिती) होत नाही. ब्रह्मास्त्रामुळे गावात राहणाऱ्या स्त्रियांच्या गर्भाचा मृत्यू झाल्याचा उल्लेख महाभारतात आहे. हे लक्षात घेण्यासारखे आहे की हिरोशिमामध्ये रेडिएशन फॉल आउटमुळे गर्भाचा मृत्यू झाला होता आणि त्या भागात 12 वर्षे दुष्काळ पडला होता. यावरून हे सिद्ध होते की ब्रह्मास्त्र हे अणुबॉम्बसारखे असावे.
7. ब्रह्मास्त्राचा कट : या शस्त्राचा कट कोणाकडेही नव्हता. असे म्हणतात की ब्रह्मास्त्र ब्रह्मास्त्राने थांबवता येते किंवा ते परत घेऊनच परिणाम टाळता येतात. अश्वत्थामाने अर्जुन आणि श्रीकृष्ण यांच्यावर ब्रह्मास्त्र सोडले तेव्हाही असेच घडले. असे मानले जाते की हे अचूक आणि सर्वात भयंकर शस्त्र आहे ज्या व्यक्तीने हे शस्त्र सोडले होते त्याच्यांकडे ते परत घेण्याची क्षमता देखील होती परंतु ते अश्वत्थामाकडे परत नेण्याचा मार्ग आठवत नव्हता. परिणामी ते उत्तरेच्या गर्भाकडे वळले, परंतु त्याच्या प्रभावामुळे, मृत जन्मलेल्या बालकाला श्रीकृष्णाने जिवंत केले. प्रत्येक शस्त्रावर भिन्नदेव किंवा देवीला अधिकार आहे आणि ते मंत्र, तंत्र आणि यंत्रांद्वारे नियंत्रित केले जाते. ब्रह्मास्त्र हे एक अभेद्य शस्त्र आहे, जे शत्रूचा नाश करतच. त्याचा प्रतिकार हे दुसऱ्या ब्रह्मास्त्रातूनच घडू शकते, अन्यथा नाही.
8. काय हे अणुबॉम्बसारखा होतं : संशोधनानंतर परकीय शास्त्रज्ञांचा असा विश्वास आहे की, अणुबॉम्बचा वापर प्रत्यक्षात महाभारतात झाला होता. पुण्यातील डॉ आणि लेखक पद्माकर विष्णू वर्तक यांनी त्यांच्या संशोधन कार्याच्या आधारे महाभारतात वापरलेले ब्रह्मास्त्र हे अणुबॉम्बसारखेच असल्याचे सांगितले होते. डॉ वर्तक यांनी 1969-70 मध्ये ‘स्वयंभू’ हे पुस्तक लिहिले. असा उल्लेख यात आहे. असे म्हणतात की आधुनिक काळात जे. रॉबर्ट ओपनहाइमर यांनी गीता आणि महाभारता याचा खोलवर अभ्यास केला. त्यांनी महाभारतात नमूद केलेल्या ब्रह्मास्त्राच्या विनाशकारी शक्तीचे संशोधन केले आणि त्यांच्या मिशनचे नाव ट्रिनिटी (त्रिदेव) ठेवले. रॉबर्ट यांच्या नेतृत्वाखाली1939 ते 1945 या काळात शास्त्रज्ञांच्या चमूने हे काम केले. याची पहिली चाचणी 16 जुलै 1945 रोजी झाली.
9. ब्रह्मास्त्राने सिंधू संस्कृती नष्ट झाली का : सिंधू संस्कृतीच्या संशोधनात (मोहेंजोदारो, हडप्पा इ.) अशी अनेक शहरे सापडली आहेत, ज्यांची संख्या 5000 पेक्षा जास्त आहे. 7000 बीसी मध्ये अस्तित्वात होते. या शहरांमध्ये सापडलेल्या सांगाड्यांच्या स्थितीवरून असे समजते की जणू काही अपघाती धक्का लागून त्यांचा मृत्यू झाला आहे. पुरावेही आहेत की कधीतरी येथे भयंकर उष्णता निर्माण झाली होती. या नरक आगींचा अभ्यास केल्यावर त्यांच्यावर रेडिएशनचाही प्रभाव असल्याचे आढळून आले. दुसरीकडे, संशोधकांच्या मते, राजस्थानमधील जोधपूरपासून सुमारे 10 मैल पश्चिमेला तीन चौरस मैलांचा परिसर आहे, जिथे रेडिओ क्रियाकलाप झाल्याची शक्यता वर्तवण्यात येते. येथे राखेचा जाड थर साचला आहे. हा थर पाहून जवळच एक प्राचीन शहर खोदले गेले, ज्याच्या सर्व इमारती आणि सुमारे 5 लाख रहिवासी आजपासून जवळपास 8,000 ते 12,000 वर्षांपूर्वी स्फोट होऊन नष्ट झाले होते.
10. मुंबई विवर: मुंबईच्या उत्तरेस सुमारे 400 किमी अंतरावर सुमारे 2154 मीटर परिघ असलेले एक महाकाय विवर सापडले आहे. संशोधकांचेत्यानुसार त्याचे वय सुमारे 50,000 वर्षे आहे. या खड्ड्याच्या संशोधनावरून भारतात प्राचीन काळी अणुयुद्ध झाल्याचे दिसून येते.