आत्मा गर्भात कधी प्रवेश करतो ?

जन्म आणि मृत्यू हे दोन अतिशय मनोरंजक विषय आहेत. हिंदू धर्मग्रंथांनी त्यांच्या तर्काद्वारे जन्म-मृत्यूचे रहस्य बऱ्याच अंशी उलगडले आहे. लोकांच्या मनात अनेकदा हे कुतूहल असते की जेव्हा मूल जन्माला येते तेव्हा त्याच्यात आत्मा कसा प्रवेश करतो, तो कधी प्रवेश होतो आणि आत्मा त्याचे शरीर कसे निवडतो. चला तर मग जाणून घेऊया या प्रश्नांची उत्तरे...

जेव्हा एखादी स्त्री गर्भधारणा करते तेव्हा आपण विचार करू शकत नाही की आत्म्याने गर्भात प्रवेश केला आहे की नाही. किंबहुना आपण आत्म्याचा विचारही करू शकत नाही, उलट त्या गर्भाचे लिंग काय या संभ्रमात आपण अडकतो. तो मुलगा आहे की मुलगी? त्या मुलाच्या भौतिक शरीराच्या पलीकडे आपण काहीही पाहू किंवा विचार करू शकत नाही. एखाद्या आत्म्याने तो गर्भ कसा निवडला असेल, तो का निवडला असेल आणि जन्म घेण्याचा निर्णय का घेतला असेल याची आपण कल्पनाही करू शकत नाही. चला तर मग या सर्व प्रश्नांची उत्तरे हिंदू धर्मशास्त्रातून जाणून घेण्याचा प्रयत्न करूया…

भ्रूण गर्भाशयात प्रवेश करताच जिवंत होतो असे विज्ञान मानते. विशेषतः गर्भधारणेच्या चार आठवड्यांनंतर स्त्रीने गर्भपात करू नये कारण ही वेळ असते जेव्हा आत्मा गर्भात प्रवेश करतो. पण हिंदू धर्मग्रंथ असे मानत नाहीत. त्यांच्या मते, जन्म घेण्यापूर्वी आत्मा जन्म घ्यावा की नाही किंवा या पालकांची निवड करावी की नाही याचा खूप विचार करतो. 

शास्त्रानुसार जेव्हा गर्भधारणेचा काळ असतो, त्याच क्षणी आत्मा त्याच्या गुणांशी किंवा स्वभावाशी जुळणारे पालक निवडतो आणि त्यांच्याभोवती घिरट्या घालू लागतो. आत्म्याला जन्म घ्यायचा आहे की नाही हे तो इतक्या लवकर ठरवत नाही. 

गर्भोपनिषदानुसार आत्मा सातव्या महिन्यात गर्भात प्रवेश करतो, तर सुश्रुतानुसार आत्मा चौथ्या महिन्यात शरीरात प्रवेश करतो. तसे अनेक धर्मग्रंथांचा असा विश्वास आहे की गर्भधारणेपासून जन्मापर्यंत आत्मा कधीही शरीरात प्रवेश करू शकतो. सहसा हे सहाव्या महिन्यात होते. घराप्रमाणे आत्मा गर्भ निवडतो, परंतु तरीही त्याला जन्म घ्यायचा आहे की नाही याबद्दल शंका असते. त्यामुळे आत्मा येत-जात राहतो आणि जन्म होईपर्यंत या विषयावर निर्णय घेत राहतो. यामुळेच काही मुले जन्माला येताच रडत नाहीत किंवा मरत देखील नाहीत कारण तोपर्यंत आत्म्याला या भौतिक जगात यायचे आहे की नाही हे ठरवता येत नाही.

गर्भसंस्काराला हिंदू धर्मात इतकं महत्त्व दिलं जातं की केवळ आत्म्यासोबतच गर्भातील बाळाचा योग्य विकास व्हावा. गर्भसंस्कारामुळे बाळाला काहीही अनुचित होणार नाही आणि त्याला योग्य पोषण मिळते. तसे अनेक तज्ञांचे असे मत आहे की जन्मानंतर तीन वर्षांपर्यंत आत्मा झोपेतही 'शरीराबाहेर' अनुभवत राहतो, जे लोक समाधीमध्ये करतात. एकदा का ते चैतन्य प्राप्त करून स्वतःला भौतिक जगाशी जोडले की ते त्या शरीराशी संबंधित राहते. 

अस्वीकरण: येथे दिलेली माहिती धर्म आणि ज्योतिषशास्त्रावर आधारित आहे आणि ती केवळ माहितीसाठी दिली जात आहे. वेबदुनिया याला दुजोरा देत नाही. कोणतेही उपाय अमलात आणण्यापूर्वी तज्ञांचा सल्ला घ्या.