'युद्ध' आणि 'योद्धा' हे शब्द बहुधा पुरुषांशी जोडलेले असतात. भारताच्या इतिहासात अशा अनेक स्त्रिया झाल्या आहेत ज्यांनी प्रतिकाराचे नेतृत्व केले आणि स्त्रिया पुरुषांइतकीच खंबीर आहेत हे सिद्ध केले.
राणी दुर्गावती
चंदेल राजपूत राजा सलीबेहानच्या कुटुंबात जन्मलेली राणी दुर्गावती गोंडवानाची सत्ताधारी राणी होती. त्यांच्या पतीच्या मृत्यूनंतर त्यांनी आपल्या मुलाच्या नावावर राज्य केले आणि त्या आपल्या धैर्य आणि पराक्रमासाठी ओळखल्या जातात. अहवालानुसार जेव्हा जनरल ख्वाजा अब्दुल मजीद असफ खान यांनी त्यांचे सैन्य ताब्यात घेण्याचा प्रयत्न केला तेव्हा राणी दुर्गावती मुघलांच्या आक्रमणाविरुद्ध लढली. राणी दुर्गावती शेवटपर्यंत लढल्या, जखमी होऊनही त्या लढत राहिल्या आणि शेवटी शरण येण्याऐवजी त्याने स्वतःला खंजीराने मारले. त्यांच्या शौर्याचा गौरव करण्यासाठी 'बलिदान दिन' साजरा केला जातो.
माता भाग कौर
माता भाग कौर यांच्या कथा आजही प्रेरणा देत आहेत. अमृतसरमधील एका प्रख्यात जमीनदारांची मुलगी, माई भागो यांना एक महान योद्धा म्हणून ओळखलं जातं ज्यांनी 1705 मध्ये मुक्तसरच्या लढाईत मुघल सैन्याविरुद्ध 40 शीख योद्ध्यांचे नेतृत्व केले. असे मानले जाते की शीख सैन्याने 10,000 सैनिकांशी लढा दिला.
लक्ष्मी सहगल
लक्ष्मी सहगल यांची विचारधारा आणि योगदान भारतातील महिला स्वातंत्र्यसैनिकांची शक्ती प्रतिबिंबित करते. भारताच्या स्वातंत्र्यासाठी क्रांतिकारी लढा लढणार्‍या लक्ष्मी सुभाषचंद्र बोस यांच्या नेतृत्वाखालील भारतीय राष्ट्रीय सैन्यात अधिकारी होत्या. त्या 'झांसी की रानी' या स्वातंत्र्यसैनिकांच्या समर्पित महिला विंगच्या प्रमुख सदस्या होत्या, ज्यामध्ये संपूर्णपणे महिलांचा समावेश होता. कॅप्टन लक्ष्मी म्हणून स्मरणात असलेल्या, त्यांनी ब्रिटीशांच्या विरोधात लढा दिला आणि दोन वर्षे त्यांना बर्मामध्ये नजरकैदेत ठेवण्यात आले. तथापि, त्यांनी इंग्रजांशी लढण्यासाठी आणि विरोध करण्यासाठी प्रत्येक संधीचा उपयोग केला.
कित्तूर चेन्नम्मा
कर्नाटकातील तत्कालीन कित्तूर संस्थानातील राणी कित्तूर चेन्नम्मा यांनी 1824 मध्ये ब्रिटिश ईस्ट इंडिया कंपनीच्या विरोधात डिफॉल्टच्या सिद्धांताचा भंग केला. कित्तूर चेन्नम्माला तिच्या शौर्यासाठी स्मरणात ठेवले जाते आणि त्यांचा मुलगा आणि पतीच्या मृत्यूनंतर त्यांनी राज्य ताब्यात घेतले आणि इंग्रजांविरुद्ध लढत राहिल्या. आणि कैद होण्यापूर्वी अनेक लढाया जिंकल्या.
महाराणी ताराबाई
ताराबाई भोसले या छत्रपती राजाराम भोसले यांच्या राणी आणि प्रसिद्ध राज्यकर्ते छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या सून होत्या. महाराणी ताराबाईंच्या शौर्य आणि पराक्रमाच्या कथा आजही प्रसिद्ध आहेत. त्यांच्या काळात, त्या मुघल सम्राटाविरुद्ध लढल्या आणि त्यांच्या पतीच्या मृत्यूनंतर त्यांचे राज्य वाचवण्यासाठी लढल्या. आपल्या रणनीती आणि कौशल्याने त्या औरंगजेब आणि त्याच्या सैन्याचा पराभव करू शकल्या.