Rajmata Jijau Birthplace Sindkhed Raja राजमाता जिजाऊ जन्मस्थान, सिंदखेड राजा

Rajmata Jijau Birthplace Sindkhed Raja जिजामाता, (राजमाता जिजाऊ) यांचा जन्म १२ जानेवारी १५९८ रोजी बुलढाणा जिल्ह्यातील सिंदखेडरा येथे झाला. राजमाता जिजाऊ या हिंदू साम्राज्याचे संस्थापक छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या मातोश्री होत्या. आज हे ठिकाण केवळ एक ऐतिहासिक ठिकाण नाही तर एक पर्यटन स्थळ देखील आहे. जिजाऊ माँ साहेबांचा जन्म १२ जानेवारी १५९८ रोजी भुईकोट राजवाड्यात झाला. एक प्रभावी भव्य प्रवेशद्वार असलेला राजवाडा सिंदखेड राजाच्या मुंबई-नागपूर महामार्गाजवळ आहे. नगरपालिकेच्या त्याच परिसरात एक बाग देखील बांधली आहे. येथे लखुजीराव जाधव यांचे पूजास्थान आहे. ही भव्य वस्तू भारताच्या संपूर्ण हिंदू राष्ट्र समाधीपेक्षा मोठी आहे. जिजाऊंनी ज्या ठिकाणी रंग खेळला तो राजवाड्याचा राजवाडा आहे. या महालात शहाजीराजे आणि जिजाऊंच्या विवाहाची बोलणी झाली.

या पठार शिवारात राजमाता जिजाऊ घोड्यावरून फेरफटका मारायच्या असे सांगितले जाते.ह्या ठिकाणी त्या युद्धकलेचे, राजकारणाचे शिक्षण घेत होत्या असे म्हणतात. 

येथे नीलकंटेश्वराचे प्राचीन मंदिर आहे, मंदिराच्या पुनरुज्जीवनासाठी राजा लखुजीराव जाधव यांनी कोरलेला शिलालेख आहे. या मंदिरासमोर चौकाच्या तळाशी पायऱ्यांनी बांधलेला एक भव्य दांडा आहे. हेमाडपंथी रामेश्वर मंदिर ८ व्या ते १० व्या शतकातील आहे.

 राजेराव जगदेवराव जाधव यांच्या कारकिर्दीत मोठ्या किल्ल्यांच्या निर्मितीचे एक सुंदर उदाहरण म्हणजे कालकोठ. या भव्य आणि मजबूत किल्ल्याच्या कालातीत भिंती २० फूट रुंद आणि तेवढीच उंचीच्या आहेत. या व्यतिरिक्त, सच्चरवाडा नावाचा ४० फूट उंच तटबंदी असलेला किल्ला आहे, जो एका चौकात दिसतो, अंतर्गत रस्ते, आत विहीर, विहिरी, उप-तळघर आणि भुयारी मार्ग आहेत. त्यामुळे या वास्तूचे प्रवेशद्वार देखील खूप सुंदर आहे.

मोती तलाव हा सिंचनासाठी पाणी सोडण्याचा एक अतिशय चांगला मार्ग आहे आणि पाणी सिंचनाचे एक उत्तम उदाहरण आहे. या तलावाचा पुढचा भाग किल्ल्यासारखा बांधलेला आहे आणि उत्खननाचा परिसर फायदेशीर आहे. चैतन्य व्यतिरिक्त, छताचा तलाव देखील पर्यटकांचे आकर्षण आहे. तलावाच्या मध्यभागी तीन मजली इमारत बांधण्यात आली आहे. ही मूर्ती अतिशय सुव्यवस्थित पद्धतीने बांधलेली आहे. याचा अर्थ असा की असंख्य मूर्ती आणि शिल्पे एकत्रितपणे वापरून बनवलेले हे शिल्प. तसेच भजनबाईची एक विहीर आहे, त्या काळात विहिरीच्या पाण्याचा निचरा होणाऱ्या कालव्यांमधून पाणीपुरवठा केला जात असे आणि तळाशी पोहोचण्यासाठी एक जिना देखील आहे.

कसे पोहोचाल?:

विमानाने- छत्रपती संभाजी नगर येथील विमानतळ 92 किमी अंतरावर आहे

रेल्वेने- जालना आणि औरंगाबाद रेल्वे स्थानक अनुक्रमे 33 व 96 कि.मी अंतरावर आहे

रस्त्याने- महाराष्ट्र राज्य मार्ग परिवहन महामंडळाच्या बसस्थानक मधून नियमित राज्य परिवहन बस उपलब्ध आहेत.