5 जानेवारी राष्ट्रीय पक्षी दिवस इतिहास, महत्व जाणून घ्या

National Bird Day 2025: जागतिक स्तरावर पक्षी नामशेष होण्याची चिंता आहे. पक्ष्यांच्या संवर्धनासाठी आणि संवर्धनासाठी 5 जानेवारीला जागतिक पक्षी दिन साजरा केला जातो.हे दिवस साजरे करण्याचा उद्देश लोकांना एकत्र करणे, महत्त्वाच्या मुद्द्यांवर लक्ष केंद्रित करणे इत्यादी आहे.

राष्ट्रीय पक्षी दिवस म्हणजे काय? 

या जगात प्रत्येक जीव महत्त्वाची भूमिका बजावतो. यामध्ये पक्ष्यांचाही समावेश आहे. जी आपल्या निसर्गातील सर्वात सुंदर वस्तूंपैकी एक मानली जाते. पर्यावरणाचा समतोल राखण्यात त्यांची भूमिका महत्त्वाची असल्याने पक्ष्यांनाही पर्यावरणाचा महत्त्वाचा भाग मानले जाते. जसे पक्षी हे आपल्या पर्यावरणासाठी महत्त्वाचे आहेत, त्याचप्रमाणे आपण सर्वांनी त्यांच्याप्रति असलेल्या आपल्या जबाबदाऱ्या पार पाडल्या पाहिजेत.

पक्ष्यांचे महत्त्व, इतिहास आणि संवर्धनाविषयी लोकांना जागरूक करण्यासाठी दरवर्षी ५ जानेवारीला राष्ट्रीय पक्षी दिवस साजरा केला जातो. हा दिवस पक्ष्यांच्या विविध प्रजाती आणि त्यांच्या संवर्धनाविषयी जागरुकता वाढवण्याची संधी देतो. पक्षीप्रेमींसाठी हा दिवस खास असतो. यानिमित्ताने अनेक कार्यक्रमांचे आयोजन केले जाते, ज्यात पक्ष्यांची माहिती देणे, त्यांच्या संरक्षणासाठी जागरुकता निर्माण करणे आणि त्यांच्यासाठी सुरक्षित निवास व अन्नाची व्यवस्था करणे हे आहे.

इतिहास: 

बॉर्न फ्री यूएसए आणि एव्हियन वेल्फेअर संस्थांनी 2002 मध्ये हा दिवस साजरा करण्याची सुरुवात केली होती. देशभरातील पक्ष्यांबद्दल जागरूकता वाढवणे आणि लोकांना त्यांचे संवर्धन करण्यासाठी प्रोत्साहित करणे हा या संस्थांचा उद्देश होता. हा दिवस सर्वप्रथम अमेरिकेत साजरा करण्यास सुरुवात झाली. इतिहासकारांच्या मते, 5 जानेवारी ही तारीख निवडण्याचे कारण म्हणजे हा दिवस वार्षिक ख्रिसमस बर्ड काउंटचाही दिवस आहे. अशा परिस्थितीत अमेरिकेत दरवर्षी 5 जानेवारीला राष्ट्रीय सुट्टी असते. त्याच वेळी, हा दिवस हळूहळू अमेरिकेशिवाय इतर देशांमध्येही साजरा केला जात आहे. पक्षी संवर्धन आणि त्यांचे पर्यावरणीय महत्त्व याबद्दल जागरूकता निर्माण करण्यासाठी दरवर्षी 5 जानेवारी रोजी साजरा केला जातो.

या वर्षी राष्ट्रीय पक्षी दिनाची थीम आहे - आमच्या पंख असलेल्या मित्रांचे संरक्षण .Protecting Our Feathered Friends) आहे. पक्ष्यांचे जतन आणि नैसर्गिक संतुलन राखणे हा या थीमचा संदेश आहे. अशा परिस्थितीत त्या आव्हानांबाबत जनजागृती करून पक्ष्यांच्या संरक्षणासाठी कृती करण्याचा आजचा दिवस आहे. 

Edited By - Priya Dixit