SIP, म्युच्युअल फंड की FD? तरुण पिढीने कोणत्या साधनात गुंतवणूक करावी आणि 'रिस्क' कशी मॅनेज करावी?

आजकालची तरुण पिढी आर्थिकदृष्ट्या जागरूक झाली आहे. केवळ बचत करण्याऐवजी गुंतवणूक करून आपले पैसे वाढवण्याकडे त्यांचा कल आहे. मात्र बाजारात उपलब्ध असलेल्या अनेक पर्यायांमुळे योग्य साधनाची निवड करणे थोडे गोंधळात टाकणारे असू शकते.

गुंतवणुकीचे मुख्य पर्याय, त्यांची जोखीम आणि तरुण पिढीने योग्य मार्ग कसा निवडायचा, याबद्दलची सविस्तर माहिती :

१. गुंतवणुकीचे तीन मुख्य पर्याय :
SIP/म्युच्युअल फंड-  इक्विटी, डेट आणि हायब्रिड मध्ये गुंतवणूक- मध्यम ते उच्च रिस्क- रिर्टन 10% ते 15% किंवा अधिक

FD - बँकेत निश्चित कालावधीसाठी ठेवलेली रक्कम- रिस्क अगदी कमी पण रिर्टन पण कमी (5% ते 7% निश्चित परतावा)

SIP - म्युच्युअल फंडात दर महिन्याला ठराविक रक्कम गुंतवण्याची पद्धत यात जोखीम फंडनुसार मध्यम ते उच्च आणि परतावा फंडनुसार उच्च

२. तरुण पिढीसाठी योग्य पर्याय निवड :
आपले वय आणि दीर्घकालीन उद्दिष्ट्ये पाहता, तरुण पिढीसाठी SIP मार्फत म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करणे हा सर्वात योग्य पर्याय आहे. 

SIP (Systematic Investment Plan) - तारुण्यातली गुरुकिल्ली

SIP म्हणजे म्युच्युअल फंडात दर महिन्याला छोटी रक्कम गुंतवण्याची पद्धत. तरुण पिढीने यासाठी प्राधान्य देण्याची कारणे म्हणजे दीर्घकाळ मिळणारा फायदा. तरुण पिढीकडे गुंतवणुकीसाठी मोठा कालावधी (२० ते ३० वर्षे) आहे. यामुळे त्यांना चक्रवाढ व्याजाचा आणि बाजारातील चढ-उतारांवर मात करणाऱ्या रुपया खर्च सरासरीचा सर्वाधिक फायदा मिळतो. SIP मुळे दर महिन्याला एक निश्चित रक्कम बाजूला ठेवण्याची आर्थिक शिस्त लागते. SIP फक्त ₹५०० पासून सुरू करता येते, ज्यामुळे नोकरी नुकतीच सुरू केलेल्यांसाठी हा एक उत्तम पर्याय आहे. उदाहरणार्थ तुम्ही दरमहा ₹२,००० गुंतवले आणि तुम्हाला १५% वार्षिक परतावा मिळाला, तर २५ वर्षांत तुमची गुंतवणूक सुमारे ₹८० लाखांपर्यंत वाढू शकते.

FD (Fixed Deposit) - अत्यावश्यक सुरक्षा कवच

FD मध्ये जोखीम जवळजवळ नसते, त्यामुळे परतावा निश्चित असतो. तरुण पिढीने आपल्या संपूर्ण पैशांची FD करू नये, परंतु आपत्कालीन निधी म्हणून ६ ते १२ महिन्यांचा खर्च FD मध्ये किंवा लिक्विड म्युच्युअल फंडात ठेवणे अत्यंत आवश्यक आहे. लग्न, घरासाठी डाउन पेमेंट किंवा परदेशी शिक्षण यांसारख्या नजीकच्या निश्चित खर्चांसाठी FD हा चांगला पर्याय आहे.

३. जोखीम (Risk) कशी मॅनेज करावी?

गुंतवणुकीतील जोखीम व्यवस्थापित करणे हे यशस्वी गुंतवणुकीचे रहस्य आहे.
वयानुसार जोखीम-'१०० वजा तुमचे वय' (100 minus your Age) नियम: हा एक सोपा नियम आहे. तुमचा गुंतवणुकीतील तेवढा भाग इक्विटी मध्ये असावा. उदाहरणार्थ: तुमचे वय २५ वर्षे आहे, तर (१०० - २५) = ७५% गुंतवणूक इक्विटी म्युच्युअल फंडांत (SIP) आणि २५% गुंतवणूक सुरक्षित साधनांत (FD/Debt Fund) असावी. तरुण असताना तुमच्याकडे जास्त जोखीम घेण्याची क्षमता असते, कारण तुमच्याकडे नुकसान भरून काढण्यासाठी खूप वेळ असतो.

विविध ॲसेट क्लासमध्ये गुंतवणूक- तुमचे सर्व पैसे एकाच ठिकाणी गुंतवू नका. इक्विटी, डेट, सोने आणि रिअल इस्टेट मध्ये थोडी थोडी गुंतवणूक करा. म्युच्युअल फंडात विविधीकरण म्हणजे एकाच म्युच्युअल फंडात न गुंतवता, लार्ज कॅप, मिड कॅप आणि स्मॉल कॅप फंड्समध्ये योग्य प्रमाणात गुंतवणूक करा.

नियमित पुनरावलोकन- तुमच्या गुंतवणुकीचे दरवर्षी किंवा सहा महिन्यांनी पुनरावलोकन करा. तुमचे आर्थिक उद्दिष्ट आणि गुंतवणूक यांचा समन्वय ठेवा. जर एखादा फंड सातत्याने खराब परतावा देत असेल, तर तो बदलण्याचा विचार करा.

तरुण पिढीने आपले दीर्घकालीन आर्थिक स्वातंत्र्य सुनिश्चित करण्यासाठी SIP मार्फत इक्विटी-देणाऱ्या म्युच्युअल फंडांमध्ये जास्तीत जास्त गुंतवणूक करावी. ६ महिन्यांचा खर्च FD किंवा लिक्विड फंडात ठेवा. तुमच्या वयाच्या नियमानुसार (७५% किंवा त्याहून अधिक) रक्कम SIP मार्फत चांगल्या इक्विटी म्युच्युअल फंडात गुंतवा. बाजारातील चढ-उतारांना घाबरू नका. दीर्घकाळ टिकून राहणे हेच तुम्हाला मोठे परतावे देईल.

अस्वीकार: हा लेख सामान्य माहितीवर आधारित आहे. वेबदुनिया याची पुष्टी करत नाही. तुम्ही तुमची जोखीम घेण्याची क्षमता तपासण्यासाठी आणि विशिष्ट म्युच्युअल फंडांची माहिती घेण्यासाठी तज्ञांचा सल्ला घ्या.