कर्करोग, त्याचे प्रतिबंध, शोध आणि उपचारांबद्दल जागरूकता निर्माण करण्यासाठी दरवर्षी 4 फेब्रुवारी रोजी जागतिक कर्करोग दिन साजरा केला जातो. जागतिक कर्करोग दिन साजरा करण्याचे मुख्य उद्दिष्ट कर्करोगाच्या आजारामुळे होणारे मृत्यू कमी करणे हे आहे. 1933 मध्ये स्वित्झर्लंडमधील जिनिव्हा शहरात कर्करोग दिन पहिल्यांदा साजरा करण्यात आला. सध्या जगभरात कर्करोगाच्या आजारामुळे दरवर्षी 76 लाख लोकांचा मृत्यू होतो, त्यापैकी 40 लाख लोकांचा अकाली मृत्यू होतो, म्हणजे 30 ते 69 वयोगटातील. त्यामुळे हा दिवस साजरा करण्यामागचा मुख्य उद्देश या आजाराबाबत जागरूकता वाढवण्यासोबतच कॅन्सरला सामोरे जाण्यासाठी व्यावहारिक रणनीती विकसित करणे हा आहे.
जागतिक कर्करोग दिन 1933 पासून साजरा केला जातो
जागतिक कर्करोग दिन दरवर्षी 4 फेब्रुवारी रोजी साजरा केला जातो. स्वित्झर्लंडमधील जिनिव्हा शहरात 1933 मध्ये कर्करोग दिन पहिल्यांदा साजरा करण्यात आला. ही संस्था युनियन फॉर इंटरनॅशनल कॅन्सर कंट्रोल (UICC) च्या नेतृत्वाखाली जगभरात कर्करोगाच्या वेगाने वाढणाऱ्या घटनांना संबोधित करण्यासाठी आणि मृत्युदर कमी करण्याच्या उद्दिष्टांना समर्थन देण्यासाठी कार्य करते. माहितीनुसार, त्यावेळी सुमारे 12.7 दशलक्ष लोक कर्करोगाने ग्रस्त होते आणि दरवर्षी सुमारे 7 दशलक्ष लोक कर्करोगाने मरत होते.
या वर्षाची थीम काय आहे
दरवर्षी जागतिक कर्करोग दिन साजरा करण्यासाठी एक थीम निश्चित केली जाते. या वर्षीची थीम 'क्लोज द केअर' ठेवण्यात आली आहे, ही थीम IUCC ने 3 वर्षांपासून चालू असलेल्या मोहिमेअंतर्गत ठेवली आहे जी 2024 पर्यंत चालणार आहे. या थीमद्वारे, कर्करोगाविरुद्धच्या लढ्यासाठी सर्व नागरिकांना समान काळजी आणि आरोग्य सेवांचा योग्य प्रवेश सुनिश्चित करण्यासाठी एक मोहीम राबविण्यात येत आहे.
कर्करोग दिन साजरा करण्यामागील कारण
कर्करोग दिन साजरा करण्यामागचा उद्देश कर्करोगाच्या आजाराच्या धोक्यांविषयी सर्वसामान्यांमध्ये जागृती निर्माण करणे हा आहे. लोकांमध्ये त्याच्या सुरुवातीच्या लक्षणांबद्दल जागरुकता आणणे जेणेकरुन लोक सावध होतील आणि योग्य वेळी योग्य उपचार करणे शक्य होईल. असे बरेच लोक आहेत ज्यांना वाटते की कर्करोग स्पर्शाने पसरतो, ज्यामुळे ते कर्करोगाने पीडित व्यक्तीशी चांगले वागत नाहीत. कर्करोगाच्या आजाराशी संबंधित गैरसमज कमी करण्यासाठी आणि या आजाराने ग्रस्त रुग्णांना प्रेरित करण्यासाठी हा दिवस साजरा केला जातो.
कर्करोगाचा धोका कशामुळे असू शकतो
तंबाखू किंवा गुटख्याचे सेवन, किरणोत्सर्गाचा दीर्घकाळ संपर्क, सिगारेट आणि दारूचे सेवन, अनुवांशिक दोष, शारीरिक निष्क्रियता, खराब पोषण, शरीरातील लठ्ठपणा या सर्वांमुळे कर्करोगाचा धोका संभवतो.
दीर्घकाळापर्यंत खोकला, खाताना गिळण्यास त्रास होणे, शरीरात कोणत्याही प्रकारची वेदनारहित गाठी, शरीराच्या कोणत्याही भागातून रक्तस्त्राव किंवा पाण्यासारखा स्त्राव, तिळांची वाढ आणि रंग बदलणे, भूक न लागणे, कोणत्याही कारणाशिवाय वजन कमी होणे किंवा वाढणे, भावना. सर्व वेळ थकवा किंवा सुस्त होणे, लघवी करण्यास त्रास होणे किंवा वेदना जाणवणे ही कर्करोगाची सुरुवातीची लक्षणे आहेत.