डेंग्यू संसर्ग ही जगभरातील 100 हून अधिक देशांमध्ये उद्भवणारी एक सामान्य समस्या आहे .
डेंग्यू म्हणजे काय
डेंग्यू हा डासांमुळे होणारा विषाणूजन्य संसर्ग किंवा रोग आहे. डेंग्यूमुळे खूप ताप, डोकेदुखी, स्नायू आणि सांधेदुखी, त्वचेवर पुरळ उठणे इ. डेंग्यू तापाला ब्रेकबोन फिव्हर असेही म्हणतात. डेंग्यू हा एडिस डास चावल्याने होतो.
हे विषाणू 10 दिवसांपेक्षा जास्त काळ टिकत नाहीत. जेव्हा डेंग्यूचा संसर्ग गंभीर होतो, तेव्हा डेंग्यू हेमोरेजिक ताप किंवा DHF (डेंगू हेमोरेजिक ताप) होण्याचा धोका वाढतो. यामध्ये जास्त रक्तस्त्राव, रक्तदाब अचानक कमी होणे, पीडित व्यक्तीचा मृत्यूही होऊ शकतो.
अधिक गंभीर प्रकरणांमध्ये, त्वरित हॉस्पिटलायझेशन आवश्यक आहे अन्यथा पीडिताचा मृत्यू देखील होऊ शकतो.डेंग्यूवर कोणताही विशिष्ट किंवा विशिष्ट उपचार उपलब्ध नाही. त्याची लक्षणे ओळखूनच तुम्ही त्यावर नियंत्रण ठेवू शकता.
डेंग्यूची लक्षणे
डेंग्यू सौम्य किंवा तीव्र असू शकतो. अशा स्थितीत त्याची लक्षणेही वेगळ्या पद्धतीने दिसतात. बर्‍याच वेळा सौम्य डेंगू होतो तेव्हा कोणतीही लक्षणे दिसत नाहीत, विशेषतः लहान मुले आणि किशोरवयीन मुलांमध्ये. डेंग्यूची लागण झाल्यानंतर चार ते सात दिवसांत सौम्य लक्षणे दिसू लागतात. या लक्षणांमध्ये उच्च ताप (104°F) व्यतिरिक्त खालील लक्षणे समाविष्ट आहेत:
* डोकेदुखी
* स्नायू, हाडे आणि सांधेदुखी
* उलट्या होणे
* मळमळ
* डोळा दुखणे
* त्वचेवर पुरळ
* ग्रंथीत सूज येणं
गंभीर प्रकरणांमध्ये हेमोरेजिक ताप किंवा DHF (डेंग्यू हेमोरेजिक ताप) होण्याचा धोका वाढतो. या स्थितीत रक्तवाहिन्या खराब होतात आणि रक्तातील प्लेटलेटचे प्रमाण कमी होऊ लागते. अशा परिस्थितीत खालील लक्षणे दिसू शकतात:
* तीव्र ओटीपोटात वेदना
* सतत उलट्या होणे
* हिरड्या किंवा नाकातून रक्तस्त्राव
* मूत्र, शौच किंवा उलट्यामध्ये रक्त
* त्वचेखाली रक्तस्त्राव, जे जखमासारखे दिसू शकते
* श्वास घेण्यात अडचण
* थकवा जाणवणे
* चिडचिड किंवा अस्वस्थता
डेंग्यू उपचार-
डेंग्यूसाठी कोणतेही विशिष्ट औषध किंवा अचूक उपचार उपलब्ध नाहीत. ताप आणि वेदना नियंत्रित करण्यासाठी डॉक्टर पॅरासिटामॉल सारखी वेदनाशामक औषधे लिहून देऊ शकतात. शरीराला हायड्रेट ठेवणे हा डेंग्यू नियंत्रणात ठेवण्याचा सर्वात महत्त्वाचा उपाय आहे. या प्रकरणात, स्वच्छ पाणी पुरेसे प्रमाणात प्यावे. तथापि, गंभीर लक्षणे असलेल्या रुग्णांना रुग्णालयात दाखल करणे आवश्यक आहे. अत्यंत प्रकरणांमध्ये, इंट्राव्हेनस फ्लुइड्स किंवा इलेक्ट्रोलाइट सप्लिमेंट्स रुग्णाला दिले जातात. काही प्रकरणांमध्ये, रक्तदाब निरीक्षण आणि रक्त संक्रमणाद्वारे देखील उपचार केला जातो. एस्पिरिन किंवा आयबुप्रोफेन सारखी औषधे स्व-प्रशासित करण्यास विसरू नका, कारण ते रक्तस्त्राव होण्याचा धोका वाढवू शकतात.
डेंग्यू पासून खबरदारी-
डेंग्यू हा एक संसर्गजन्य रोग आहे, जो डासांद्वारे एका व्यक्तीपासून दुसऱ्या व्यक्तीमध्ये पसरतो. डेंग्यू टाळण्याचा एकमेव मार्ग म्हणजे डासांपासून स्वतःचे संरक्षण करणे. शक्यतो मच्छरदाणी, मच्छरदाणी वापरा. संध्याकाळ होण्यापूर्वी घराचे दरवाजे आणि खिडक्या बंद करा. शरीर पूर्णपणे झाकणारे कपडे घाला. आपण खालील उपाय देखील अवलंबू शकता:
आजूबाजूला पाणी जमा होणार नाही याची काळजी घ्या.
कूलरचे पाणी बदलत राहा.
पाणी झाकून ठेवा. या ठिकाणी डास अंडी घालतात.
जर एखादा खुला पाण्याचा स्रोत असेल जो तुम्ही काढू शकत नाही, तर ते झाकून टाका किंवा योग्य कीटकनाशक घाला .