Chandrayaan-3 चांद्रयानची आज मोठी चाचणी, पृथ्वीच्या शेवटच्या कक्षेत पोहोचणार

चांद्रयान-3 सध्या पृथ्वीभोवती फिरत आहे. मंगळवारी (25जुलै) युद्धाभ्यासानंतर ते अंतिम कक्षेत पोहोचेल. इस्रोच्या योजनेनुसार, पाचवी पृथ्वी-उभारणी युक्ती दुपारी 2 ते 3 वाजता पूर्ण होईल. इस्रो टेलिमेट्री, बंगलोर ट्रॅकिंग अँड कमांड नेटवर्क (ISTRAC) मध्ये बसलेले शास्त्रज्ञ कार्यान्वित करतील. चांद्रयान-3 सध्या 71351 किमी x 233 किमी कक्षेत आहे. चांद्रयान-3 31 जुलै-1 ऑगस्टच्या रात्री पृथ्वीच्या कक्षेतून बाहेर पडेल आणि चंद्राच्या दिशेने जाईल. त्यानंतर तो चंद्राच्या कक्षेत पोहोचेल आणि त्याच्याभोवती फिरू लागेल.

चंद्रावर पोहोचण्यासाठी पाच युक्त्याही केल्या जाणार आहेत. चांद्रयान-3 14 जुलै 2023 रोजी प्रक्षेपित करण्यात आले. ते 23 ऑगस्टपर्यंत चंद्राच्या पृष्ठभागावर उतरण्याची शक्यता आहे. चांद्रयान-३ पृथ्वीला प्रदक्षिणा घालत चंद्राच्या कक्षेत प्रवेश करेल. परिभ्रमण करणारे लँडर मॉड्यूल 23 ऑगस्ट रोजी चंद्राच्या पृष्ठभागावर उतरेल. मिशनचा हा सर्वात महत्त्वाचा टप्पा आहे. या दरम्यान सॉफ्ट लँडिंगचा प्रयत्न केला जाईल.

चांद्रयान-३ मिशनमध्ये स्वदेशी प्रोपल्शन मॉड्यूल, लँडर मॉड्यूल आणि रोव्हर यांचा समावेश आहे. या मोहिमेत चंद्राच्या कक्षेत पोहोचणे, लँडरचा वापर करून चंद्राच्या पृष्ठभागावर 'सॉफ्ट-लँड' करणे आणि लँडरमधून रोव्हर सोडणे आणि नंतर चंद्राच्या पृष्ठभागाचा अभ्यास करण्यासाठी चंद्राच्या पृष्ठभागावर फिरणे यांचा समावेश आहे.

23-24 ऑगस्ट रोजी चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर विक्रम लँडरचे सॉफ्ट लँडिंग केले जाईल. सॉफ्ट लँडिंग म्हणजे संपूर्ण नियंत्रणासह पृष्ठभागावर सुरक्षितपणे उतरणे. जर लँडर दक्षिण ध्रुवावर सॉफ्ट-लँड केले तर भारत चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर पोहोचणारा जगातील पहिला देश बनेल. हे लँडिंग देखील विशेष असेल कारण चंद्राचा हा भाग अजूनही मानवी डोळ्यांपासून लपलेला आहे.

चांद्रयान-3 चंद्रावर यशस्वीरित्या उतरल्यास भारताला अवकाश क्षेत्रातील व्यवसायात आपला वाटा वाढवण्याची संधी मिळेल, असा दावा इस्रोचे माजी शास्त्रज्ञ नंबी नारायणन यांनी केला आहे. 

 Edited by - Priya Dixit