मुंबईत लॉकडाऊनची भीती वाढू लागली आहे.मग दिसली यूपी-बिहारला जाणारी गर्दी, घरादार खांद्यावर घेऊन ट्रेनमध्ये घुसण्याची धडपड आणि रोजगार गमावल्याचं दु:ख
तिसर्या लाटेच्या वेगानं मुंबईला धक्का दिला आहे. मुंबईत एका दिवसात २० हजारांहून अधिक प्रकरणे समोर आल्यानंतर लोकांमध्ये भीती आणि भीतीचे वातावरण आहे. लॉकडाऊनची भीती पुन्हा सतावू लागली आहे. त्याचवेळी परप्रांतीयांच्या संघर्षाची, वेदनांची आणि असहायतेची शर्यत सुरू झाली... जी आपण गेल्या वर्षीही पाहिली.
पुन्हा एकदा यूपी आणि बिहारला जाणाऱ्या गाड्या भरू लागल्या आहेत. रोजगार गमावल्याच्या असहाय्यतेपोटी घरातील संपूर्ण कुटुंब आपल्या खांद्यावर घेऊन लोक पळून जात आहेत. रांगांचा काही अंत होताना दिसत नाही. प्रत्येकाला एकच चिंता असते... ट्रेनमध्ये जागा मिळवायची, जेणेकरून ते लॉकडाऊनपूर्वी त्यांच्या प्रियजनांपर्यंत पोहोचू शकतील. शेकडो किलोमीटरचा प्रवास करावा लागणार नाही, जो गेल्या वर्षी अनेकांसाठी जीवघेणा ठरला होता.
भास्करचे रिपोर्टर राजेश गाबा गुरुवारी रात्री मुंबईतील लोकमान्य टिळक टर्मिनस रेल्वे स्थानकावर पोहोचले तेव्हा एकच गोंधळ पाहायला मिळाला. भीती आणि चिंता लोकांवर कशी वर्चस्व गाजवते हे जाणून घेण्यासाठी त्यांनी रात्री 9 ते सकाळी 9 असे 12 तास इथे घालवायचे ठरवले. 12 तासात असहाय्यतेच्या अनेक कहाण्या धावताना दिसल्या. यापैकी 6 तुमच्यासाठी निवडले. ज्यांच्यावर संकटाचा डोंगर कोसळला त्यांचे शब्द वाचा...
उत्तर प्रदेशातील बाराबंकी येथे राहणारा श्रावण कुमार परतत आहे. ते म्हणू लागले, "मी उत्तर प्रदेशातून मंडपाचे काम करायला आलो आहे. आता मी घरी जात आहे, उद्याची ट्रेन आहे. इथे सगळी कामं बंद आहेत. 12-15 तारखेला लॉकडाऊन होणार हे ऐकून. आम्ही जेवढे पैसे कमावले होते.", सर्व संपले. हजार-बाराशे उरले आहेत. यात कसे तरी आपले घर गाठा. 4 डिसेंबरला मुंबईत आलो आणि आता जात आहोत. पुन्हा मुंबईत येणार नाही. गाव सोडून कुठेही जाणार नाही. फक्त नावालाच. मुंबई इथे आहे, इथं कुणाचं नाही. हे सगळं दिखावाचं जग आहे. ज्यांच्यावर भरवसा आला होता, त्यांनी साथही दिली नाही."
उत्तर प्रदेशातील बहराइचमध्ये राहणारा जलालुद्दीन म्हणाला, "लॉकडाऊन होणार आहे, म्हणून मी मुंबई सोडत आहे. मी इथे अॅल्युमिनियममध्ये काम करतो. मागच्या वेळी मी लॉकडाऊनमध्ये अडकलो, तेव्हा खूप त्रास झाला. कुटुंबातील सदस्य आहेत. सगळ्यांना सोडून या. सब बल रहे है लॉकडाउन लगा है. माझी ट्रेन आज पहाटे 5.25 वाजता आहे. मी रात्री 10 वाजताच आलो होतो. काहीही खाल्ले नाही, प्यायले नाही. ते गेले तेव्हा पोलीस कर्मचार्यांसना ते म्हणाले, कन्फर्म तिकीट असेल, मग आम्ही तुम्हाला जाऊ देतो. तिकीट नाही आणि खाण्यापिण्याची व्यवस्था नाही. आता आम्ही इथे येणार नाही. कोरडी रोटी खाऊ, पण गावातच राहू. सहकुटुंब."
तिसऱ्या कथेत घरी पोहोचण्याची दुआ
रफिक हा देखील उत्तर प्रदेशचा रहिवासी आहे. तो म्हणू लागला, "मी एक कारागीर आहे. मी इथे मुंबईत फिटिंगचे काम करतो. सगळा लॉकडाऊन होणार आहे त्यामुळे आम्ही आमच्या गावी जात आहोत. कामही खूप थंड झाले आहे. मी काल रात्री ११ वाजता स्टेशनवर आलो होतो. वाजले. काही खाणे-पिणे केले नाही. कसे तरी घरी पोहोचावे हीच माझी प्रार्थना. माझ्याकडे तिकीटही नाही. साधारण बसेन, तिथे बारीक स्लिप्स कट करा. आता मी येणार नाही. उदरनिर्वाहासाठी पुन्हा पुन्हा मुंबईला जा. या. जितके कमावत नाही तितके खर्च करा. वरून हे लॉकडाऊन. सरकार सुद्धा आमच्यासाठी काही करत नाही. इथे बचत नाही. अनेक दिवसांपासून कामही संथ आहे. .
चौथ्या कथेत गरीब असल्याबद्दल क्षमस्व
लखनौचा रहिवासी असलेला नफीस सजावटीचे काम करतो. कोरोनामुळे त्यांचे कामाचे ठिकाण बंद आहे. ते म्हणू लागले, "सगळे सांगत आहेत की १२ जानेवारीला लॉकडाऊन आहे. सर्व काही लॉक होईल, मग आपण इथे काय करणार. कोरोनाच्या भीतीने मी खूप घाबरलो आहे. मी जे काही कमावले त्याच्या मदतीने परत जात आहे. 17 दिवस.आम्ही चालू तिकीट काढणार आहोत.टीसी 800 किंवा 1000 घेईल.आता आम्ही घाईघाईने स्टेशनकडे धावत होतो.मास्क घालून, तरीही पोलिसाने दंड घेतला.आम्ही विचारले की मास्क लावला आहे तर काय? आहे का? मारहाण करून दंड ठोठावला आणि 200 रुपये घेतले. ते म्हणू लागले की जास्त बोललात तर सगळे घेतील आणि जाऊही देणार नाही. इथे कायदा नाही. हे लोक फक्त पैसेवाल्यांना घाबरतात.
पाचव्या कथेत उपासमारीची भीती
मूळचा बिहारचा असलेला विक्रम गोदरेज कंपनीत प्लास्टरचे काम करतो असे सांगू लागला. ते म्हणाले की, दोन आठवड्यांपूर्वी कंपनीने 15 जानेवारीपासून लॉकडाऊनची माहिती दिली होती. गेल्या वर्षीसारखे अडकू नये म्हणून या वेळी आधीच जा. गेल्या वेळी उपासमारीची बाब होती. तो दिवस आठवला की मी रडतो. बिहारमध्ये धंदा नाही, फक्त गुंडगिरी आहे. उदरनिर्वाहासाठी येथे यावे लागते. इथली परिस्थिती बघू, सगळं सुरळीत झालं तरच होळीनंतर येईल.
सहाव्या कथेत गेल्या वेळेप्रमाणे अडकू नये म्हणून काळजी
उत्तर प्रदेशातील विनोद कुमार सांगतात, "मी घरकाम करतो. गेल्या वर्षी कोरोना महामारीच्या काळात सुरतमध्ये होतो. लॉकडाऊनमध्ये अडकलो. यावेळी पुन्हा अडकू नये म्हणून मी आधीच निघत आहे. 2 महिन्यांचे पेमेंट आहे तेही थांबले.14-15 दिवसांपासून कोणतेही काम नाही.तुमच्याकडे पैसे आहेत की नाही हे विचारायलाही ठेकेदार आलेला नाही.आता आम्हाला लवकरात लवकर घरी पोहोचायचे आहे.आत्ता आमच्याकडे वेटिंग तिकीट आहे.नाही. आपण कसे खोटे पडलो, खिडकीला लटकले किंवा गेट निघून जाईल.